- Пандемия коронавируса стала своего рода стресс-тестом для компаний, благодаря которой удалось выявить кто технически готов к вызовам современности, а кто нет. Традиционный подход к работе во всем мире изменился. Как этот процесс перехода пережили в БРК, ведь Банк успел обновить IT-инфраструктуру до начало пандемии? Какие теперь есть возможности у Банка?
- Если говорить о процессе перехода на режим дистанционной работы в случае объявления карантина, то Правление Банка разработало и утвердило соответствующий план заблаговременно. В течение трех недель велась подготовка: мы инструктировали сотрудников, оценивали имеющиеся ресурсы, тестировали возможные сценарии и технику. Более того, исходя из бизнес-процессов и законодательных требований, обязательств Банка, юридических, финансовых рисков и рисков информационной безопасности, мы заранее определили подразделения и список сотрудников, а также формы их работы. Все это позволяло осуществить переход на дистанционный режим работы всего за один день, включая и обращение к общественности через СМИ, сотрудникам и нашим контрагентам. Таким образом, 15 марта текущего года, в воскресенье, сразу после обращения Президента Казахстана Токаева К., Председателем Правления в течение часа данный план был запущен в действие.
А вот основная работа по модернизации инфраструктуры Банка нами полностью завершена в 2019 году в соответствии с утвержденной Программой развития IT инфраструктуры БРК с целью обеспечения безопасности, непрерывной деятельности и отказоустойчивости IT-системы. Важно то, что эта работа должна была быть осуществлена с возможностью работы в режиме реального времени, с сохранением производительности, с возможностью работы по резервным системам в случае чрезвычайных ситуаций. Параллельно проводились работы по увеличению производительности. Сейчас она у нас выросла в 30 раз.
Два года назад Банк переехал в новое здание, но серверные были перевезены только год спустя. Начало этому переезду положено моими предшественниками, тогда как я попала в самое горячее время по их реализации. Заместителем Председателя Правления я назначена в апреле прошлого года, в это же время началась работа по миграции систем. Департамент информационных технологий разработал пошаговый план, который предусматривал все варианты развития событий и на каждый из этих вариантов был свой сценарий действий. Переезд оборудования не должен был помешать операционной деятельности банка, поэтому фактически переезжали за 3 дня, с ночи пятницы до утра понедельника. Сначала виртуально, переносили данные на резервные хранилища, а затем физически - перевозили пустое оборудование. Ответственность – гигантская, поскольку речь шла обо всей банковской базе данных. Я видела опасения в глазах коллег, но, к счастью, всё прошло хорошо. Сейчас я с гордостью могу сказать, что коллеги из Департамента информационных технологий справились с этой задачей замечательно.
Что касается пандемии коронавируса, безусловно она внесла свои коррективы и поставила перед БРК новые вызовы. Вопрос автоматизации важен только в части обеспечения условий для работы всех сотрудников в период карантина, сейчас нами утвержден временный порядок работы для исключения прямого контакта клиентов с сотрудниками Банка. Однако то, что делают наши коллеги намного важнее для страны и Банка. Я не могу не отметить уровень вовлеченности всех сотрудников БРК, в условиях изоляции им приходится решать сложнейшие задачи. Способность в кратчайшие сроки мобилизоваться, адаптироваться к новым непривычным условиям, сплотиться в общей команде, видеть новые возможности в кризисе - мне кажется, все это лучшее доказательство профессионализма: меняться, чтобы изменить мир вокруг.
- Как сейчас проходит удаленная работа в Банке? Ведь Банк одним из первых принял решение перейти на такой формат работы.
- Сотрудники Банка подключаются к своим рабочим местам используя VPN соединение, защищенное сертификатом, хранящемся на персональном токене. Для сотрудников ничего в процессе работы, кроме подключения к VPN и удаленному рабочему соединению, не поменялось. Заседания и рабочие встречи проходят в ZOOM, заявки пользователей принимаются во всех доступных мессенджерах и дистанционно отрабатываются. Локально выполняются только те операции, дистанционно выполнять которые запрещено законом. Сложности встречаются, но только в трафике интернета в местах проживания сотрудников.
- Будет ли потребность в новой IT модернизации?
- Стратегия IT утверждена в 2017 году. Основная задача была модернизировать всю IT- инфраструктуру, исходя из тех возможностей, которые были у Банка, и его потребностей в емкостях. Конечно, не исключено, что через несколько лет появится необходимость в расширении мощностей, потому что растут запросы бизнеса и меняются информационные потребности. Речь идет о создании баз данных, инициативе развития CRM систем на базе личного кабинета на сайте БРК - все для клиентов и контрагентов, в том числе покупка статистических данных, получение информации в режиме онлайн, бизнес-аналитика на базе data science.
Я рада, что БРК - одна из тех организаций, которая обновляя свои информационные возможности, меняет и мышление своих сотрудников. Мало просто купить оборудование, нужно еще научиться максимально использовать его возможности, иначе нет смысла в покупке нового оборудования при его неправильной эксплуатации. Это всё равно, что купить крутой гаджет или новейший смартфон, а использовать его как калькулятор и средство связи. Поэтому в Банке, параллельно с установкой нового программного обеспечения, проводилось обучение сотрудников. К тому же, нас периодически проверяют внешние эксперты на уровень IT- зрелости Банка и его коллектива.
Хочу отметить, IT-обновление позволило на практике добиться ускорения наших бизнес-процессов, связанных с принятием решения по проектам. К примеру, раньше с момента получения результатов банковской экспертизы и дальнейшего вынесения проекта на рассмотрение уполномоченного органа и подписания протоколов могло занять 1,5 месяца. Сегодня это процесс одного дня, если всё правильно предоставлено и, если с технической стороны все вопросы чётко и ясно проработаны. Наши специалисты, как раньше, не тратят уйму рабочего времени на по-кабинетный сбор подписей. Мы имеем опыт проведения заседания уполномоченных органов в режиме онлайн, когда один из членов совета директоров находился на другом континенте, другие - в Бостоне, и остальные - в Нур-Султане.
- БРК заявляет о почти полном переходе на электронный документооборот. Чего вы смогли добиться и на каких аспектах деятельности компании это скажется?
- Переход к электронному документообороту по принципу Paper Free начал осуществляться почти сразу после вступления в должность нового руководителя БРК Абая Саркулова. Я приступила к текущим обязанностям незадолго до этого, так что решение задач по цифровизации для меня, как курирующего это направление в БРК, было одним из первых профессиональных вызовов. Департамент бизнес-процессов совместно с Департаментом информационных технологий разработали пошаговый план действий, в ее реализации также участвовали Департамент по управлению человеческими ресурсами и Департамент правового обеспечения. В течение 4 рабочих дней мобилизовали весь Банк, обучив коллег работе по новой системе с использованием электронной цифровой подписи. Все осложнялось тем, что работа выпала на начало мая, когда традиционно много праздничных выходных дней, к тому же в это время Департамент правового обеспечения, в связи со сменой первого руководителя БРК, вносил изменения в правоустанавливающие документы организации. Эти изменения требовали регистрации в государственных органах, а для получения ЭЦП в ЦОНах требовалась подпись главы легитимного руководителя Банка. Но несмотря на все препоны, мы справились с задачей и достигли цели: 226 сотрудников Банка в течение 4-х рабочих дней получили ЭЦП и установили ее на рабочих компьютерах. Таким образом, сегодня около 80% документооборота Банка переведены в электронный формат. Сделали исключение только для тех документов, которые необходимо хранить на бумажном носителе, к примеру это правоустанавливающие документы на имущество, представленного в залог Банку, соглашения об открытии кредитной линии и т.д., а также документы наших контрагентов, которые пока работают на бумажных носителях.
- Теперь БРК работает на языке BPM?
- Верно, появление BPM в Банке позволило ответить на ряд вопросов, таких как «что делать, если появляется необходимость быстро изменить работу всей организации?», «а если еще при этом внедряется автоматизация?» Для нас BPM – это методология, набор основных принципов и подходов к построению нотаций и самой организации работы при помощи бизнес-процессов. Каждый бизнес-процесс проходит определенный цикл от создания до внедрения, с повторяющимися интервью с владельцами бизнес-процессов, тестированиями и работой над ошибками. Этот цикл может повторяться бесконечное число раз. Любой бизнес или организация — не застывший монолит, а развивающийся организм в постоянно изменяющемся окружении. Когда процессы стандартизированы и оцифрованы - они понятны вне зависимости от страны, то есть международное унифицированные правила обеспечивают прозрачность деятельности. К тому же, цифровизация и автоматизация лучше всего подходят для искоренения любого вида риска коррупции, поскольку компьютер - это машина, которая предусматривает ответы на вопросы либо «да» либо «нет», без возможности подстрочного понимания какой-либо нормы документов. Но там, где нужно экспертное суждение, то есть сама экспертиза, требующая прочтения документов, контрактов, условий, обязательств непосредственно проекта - мы сохраняем практику индивидуального анализа каждого проекта экспертом. При этом, по каждому такому анализу сохраняется «электронный след», так каждый документ у нас подписывается ЭЦП лично самим сотрудником. Это усиливает персональную ответственность за вынесенное суждение каждого нашего эксперта, в то же время давая ему независимость. В жизни это всегда так – любая свобода подразумевает обязательство и ответственность.
- Как в Банке обеспечивается кибербезопасность?
- Вопросы повышения кибербезопасности находятся непосредственно в ведении Председателя Правления Банка. Организована специальная служба по информационной безопасности, которая напрямую подчиняется первому руководителю. Все предлагаемые IT - инициативы, всегда проходят проверку Службы по информационной безопасности: проводится кросс-тест на уязвимость от внешних угроз и реализуются с одобрения данной службы. Помимо этого у Службы есть четко разработанные планы мероприятий на несколько лет, по ним ведется активная работа.
[~DETAIL_TEXT] =>
- Пандемия коронавируса стала своего рода стресс-тестом для компаний, благодаря которой удалось выявить кто технически готов к вызовам современности, а кто нет. Традиционный подход к работе во всем мире изменился. Как этот процесс перехода пережили в БРК, ведь Банк успел обновить IT-инфраструктуру до начало пандемии? Какие теперь есть возможности у Банка?
- Если говорить о процессе перехода на режим дистанционной работы в случае объявления карантина, то Правление Банка разработало и утвердило соответствующий план заблаговременно. В течение трех недель велась подготовка: мы инструктировали сотрудников, оценивали имеющиеся ресурсы, тестировали возможные сценарии и технику. Более того, исходя из бизнес-процессов и законодательных требований, обязательств Банка, юридических, финансовых рисков и рисков информационной безопасности, мы заранее определили подразделения и список сотрудников, а также формы их работы. Все это позволяло осуществить переход на дистанционный режим работы всего за один день, включая и обращение к общественности через СМИ, сотрудникам и нашим контрагентам. Таким образом, 15 марта текущего года, в воскресенье, сразу после обращения Президента Казахстана Токаева К., Председателем Правления в течение часа данный план был запущен в действие.
А вот основная работа по модернизации инфраструктуры Банка нами полностью завершена в 2019 году в соответствии с утвержденной Программой развития IT инфраструктуры БРК с целью обеспечения безопасности, непрерывной деятельности и отказоустойчивости IT-системы. Важно то, что эта работа должна была быть осуществлена с возможностью работы в режиме реального времени, с сохранением производительности, с возможностью работы по резервным системам в случае чрезвычайных ситуаций. Параллельно проводились работы по увеличению производительности. Сейчас она у нас выросла в 30 раз.
Два года назад Банк переехал в новое здание, но серверные были перевезены только год спустя. Начало этому переезду положено моими предшественниками, тогда как я попала в самое горячее время по их реализации. Заместителем Председателя Правления я назначена в апреле прошлого года, в это же время началась работа по миграции систем. Департамент информационных технологий разработал пошаговый план, который предусматривал все варианты развития событий и на каждый из этих вариантов был свой сценарий действий. Переезд оборудования не должен был помешать операционной деятельности банка, поэтому фактически переезжали за 3 дня, с ночи пятницы до утра понедельника. Сначала виртуально, переносили данные на резервные хранилища, а затем физически - перевозили пустое оборудование. Ответственность – гигантская, поскольку речь шла обо всей банковской базе данных. Я видела опасения в глазах коллег, но, к счастью, всё прошло хорошо. Сейчас я с гордостью могу сказать, что коллеги из Департамента информационных технологий справились с этой задачей замечательно.
Что касается пандемии коронавируса, безусловно она внесла свои коррективы и поставила перед БРК новые вызовы. Вопрос автоматизации важен только в части обеспечения условий для работы всех сотрудников в период карантина, сейчас нами утвержден временный порядок работы для исключения прямого контакта клиентов с сотрудниками Банка. Однако то, что делают наши коллеги намного важнее для страны и Банка. Я не могу не отметить уровень вовлеченности всех сотрудников БРК, в условиях изоляции им приходится решать сложнейшие задачи. Способность в кратчайшие сроки мобилизоваться, адаптироваться к новым непривычным условиям, сплотиться в общей команде, видеть новые возможности в кризисе - мне кажется, все это лучшее доказательство профессионализма: меняться, чтобы изменить мир вокруг.
- Как сейчас проходит удаленная работа в Банке? Ведь Банк одним из первых принял решение перейти на такой формат работы.
- Сотрудники Банка подключаются к своим рабочим местам используя VPN соединение, защищенное сертификатом, хранящемся на персональном токене. Для сотрудников ничего в процессе работы, кроме подключения к VPN и удаленному рабочему соединению, не поменялось. Заседания и рабочие встречи проходят в ZOOM, заявки пользователей принимаются во всех доступных мессенджерах и дистанционно отрабатываются. Локально выполняются только те операции, дистанционно выполнять которые запрещено законом. Сложности встречаются, но только в трафике интернета в местах проживания сотрудников.
- Будет ли потребность в новой IT модернизации?
- Стратегия IT утверждена в 2017 году. Основная задача была модернизировать всю IT- инфраструктуру, исходя из тех возможностей, которые были у Банка, и его потребностей в емкостях. Конечно, не исключено, что через несколько лет появится необходимость в расширении мощностей, потому что растут запросы бизнеса и меняются информационные потребности. Речь идет о создании баз данных, инициативе развития CRM систем на базе личного кабинета на сайте БРК - все для клиентов и контрагентов, в том числе покупка статистических данных, получение информации в режиме онлайн, бизнес-аналитика на базе data science.
Я рада, что БРК - одна из тех организаций, которая обновляя свои информационные возможности, меняет и мышление своих сотрудников. Мало просто купить оборудование, нужно еще научиться максимально использовать его возможности, иначе нет смысла в покупке нового оборудования при его неправильной эксплуатации. Это всё равно, что купить крутой гаджет или новейший смартфон, а использовать его как калькулятор и средство связи. Поэтому в Банке, параллельно с установкой нового программного обеспечения, проводилось обучение сотрудников. К тому же, нас периодически проверяют внешние эксперты на уровень IT- зрелости Банка и его коллектива.
Хочу отметить, IT-обновление позволило на практике добиться ускорения наших бизнес-процессов, связанных с принятием решения по проектам. К примеру, раньше с момента получения результатов банковской экспертизы и дальнейшего вынесения проекта на рассмотрение уполномоченного органа и подписания протоколов могло занять 1,5 месяца. Сегодня это процесс одного дня, если всё правильно предоставлено и, если с технической стороны все вопросы чётко и ясно проработаны. Наши специалисты, как раньше, не тратят уйму рабочего времени на по-кабинетный сбор подписей. Мы имеем опыт проведения заседания уполномоченных органов в режиме онлайн, когда один из членов совета директоров находился на другом континенте, другие - в Бостоне, и остальные - в Нур-Султане.
- БРК заявляет о почти полном переходе на электронный документооборот. Чего вы смогли добиться и на каких аспектах деятельности компании это скажется?
- Переход к электронному документообороту по принципу Paper Free начал осуществляться почти сразу после вступления в должность нового руководителя БРК Абая Саркулова. Я приступила к текущим обязанностям незадолго до этого, так что решение задач по цифровизации для меня, как курирующего это направление в БРК, было одним из первых профессиональных вызовов. Департамент бизнес-процессов совместно с Департаментом информационных технологий разработали пошаговый план действий, в ее реализации также участвовали Департамент по управлению человеческими ресурсами и Департамент правового обеспечения. В течение 4 рабочих дней мобилизовали весь Банк, обучив коллег работе по новой системе с использованием электронной цифровой подписи. Все осложнялось тем, что работа выпала на начало мая, когда традиционно много праздничных выходных дней, к тому же в это время Департамент правового обеспечения, в связи со сменой первого руководителя БРК, вносил изменения в правоустанавливающие документы организации. Эти изменения требовали регистрации в государственных органах, а для получения ЭЦП в ЦОНах требовалась подпись главы легитимного руководителя Банка. Но несмотря на все препоны, мы справились с задачей и достигли цели: 226 сотрудников Банка в течение 4-х рабочих дней получили ЭЦП и установили ее на рабочих компьютерах. Таким образом, сегодня около 80% документооборота Банка переведены в электронный формат. Сделали исключение только для тех документов, которые необходимо хранить на бумажном носителе, к примеру это правоустанавливающие документы на имущество, представленного в залог Банку, соглашения об открытии кредитной линии и т.д., а также документы наших контрагентов, которые пока работают на бумажных носителях.
- Теперь БРК работает на языке BPM?
- Верно, появление BPM в Банке позволило ответить на ряд вопросов, таких как «что делать, если появляется необходимость быстро изменить работу всей организации?», «а если еще при этом внедряется автоматизация?» Для нас BPM – это методология, набор основных принципов и подходов к построению нотаций и самой организации работы при помощи бизнес-процессов. Каждый бизнес-процесс проходит определенный цикл от создания до внедрения, с повторяющимися интервью с владельцами бизнес-процессов, тестированиями и работой над ошибками. Этот цикл может повторяться бесконечное число раз. Любой бизнес или организация — не застывший монолит, а развивающийся организм в постоянно изменяющемся окружении. Когда процессы стандартизированы и оцифрованы - они понятны вне зависимости от страны, то есть международное унифицированные правила обеспечивают прозрачность деятельности. К тому же, цифровизация и автоматизация лучше всего подходят для искоренения любого вида риска коррупции, поскольку компьютер - это машина, которая предусматривает ответы на вопросы либо «да» либо «нет», без возможности подстрочного понимания какой-либо нормы документов. Но там, где нужно экспертное суждение, то есть сама экспертиза, требующая прочтения документов, контрактов, условий, обязательств непосредственно проекта - мы сохраняем практику индивидуального анализа каждого проекта экспертом. При этом, по каждому такому анализу сохраняется «электронный след», так каждый документ у нас подписывается ЭЦП лично самим сотрудником. Это усиливает персональную ответственность за вынесенное суждение каждого нашего эксперта, в то же время давая ему независимость. В жизни это всегда так – любая свобода подразумевает обязательство и ответственность.
- Как в Банке обеспечивается кибербезопасность?
- Вопросы повышения кибербезопасности находятся непосредственно в ведении Председателя Правления Банка. Организована специальная служба по информационной безопасности, которая напрямую подчиняется первому руководителю. Все предлагаемые IT - инициативы, всегда проходят проверку Службы по информационной безопасности: проводится кросс-тест на уязвимость от внешних угроз и реализуются с одобрения данной службы. Помимо этого у Службы есть четко разработанные планы мероприятий на несколько лет, по ним ведется активная работа.
[DETAIL_TEXT_TYPE] => html
[~DETAIL_TEXT_TYPE] => html
[PREVIEW_TEXT] => До недавнего времени современные технологии рассматривались как новые правила игры, точнее дополнительная опция, позволяющая компаниям оптимизировать бизнес-процессы и расширять операционные возможности. Начало 2020 года показало — настал период испытания на прочность, выдержать который без качественно-выстроенной IT-инфраструктуры будет невозможно. Отныне речь идет не только об использовании IT- прогресса для продвижения продуктов и услуг, но и для налаживания дистанционной работы, наращивания IT-мощностей и ресурсов, обеспечения информационной безопасности. Об особенностях IT-обновления в Банке Развития Казахстана (далее БРК, Банк), увеличении мощностей, автоматизации бизнес-процессов на основе стандартов BPM рассказала Заместитель Председателя Правления БРК Сандугаш Кенжебаева.
[~PREVIEW_TEXT] => До недавнего времени современные технологии рассматривались как новые правила игры, точнее дополнительная опция, позволяющая компаниям оптимизировать бизнес-процессы и расширять операционные возможности. Начало 2020 года показало — настал период испытания на прочность, выдержать который без качественно-выстроенной IT-инфраструктуры будет невозможно. Отныне речь идет не только об использовании IT- прогресса для продвижения продуктов и услуг, но и для налаживания дистанционной работы, наращивания IT-мощностей и ресурсов, обеспечения информационной безопасности. Об особенностях IT-обновления в Банке Развития Казахстана (далее БРК, Банк), увеличении мощностей, автоматизации бизнес-процессов на основе стандартов BPM рассказала Заместитель Председателя Правления БРК Сандугаш Кенжебаева.
[PREVIEW_TEXT_TYPE] => text
[~PREVIEW_TEXT_TYPE] => text
[PREVIEW_PICTURE] => Array
(
[ID] => 12562
[TIMESTAMP_X] => 01.04.2020 19:01:47
[MODULE_ID] => iblock
[HEIGHT] => 1100
[WIDTH] => 880
[FILE_SIZE] => 194498
[CONTENT_TYPE] => image/jpeg
[SUBDIR] => iblock/99a
[FILE_NAME] => photo5199427610164178241.jpg
[ORIGINAL_NAME] => photo5199427610164178241.jpg
[DESCRIPTION] =>
[HANDLER_ID] =>
[EXTERNAL_ID] => 201728f3c156f737d361524ccc4c6ae6
[~src] =>
[SRC] => /upload/iblock/99a/photo5199427610164178241.jpg
[UNSAFE_SRC] => /upload/iblock/99a/photo5199427610164178241.jpg
[SAFE_SRC] => /upload/iblock/99a/photo5199427610164178241.jpg
[ALT] => Сандугаш Кенжебаева: «IT-модернизация БРК позволит успешно пройти стресс-тесты современности»
[TITLE] => Сандугаш Кенжебаева: «IT-модернизация БРК позволит успешно пройти стресс-тесты современности»
)
[~PREVIEW_PICTURE] => 12562
[LANG_DIR] => /en/
[~LANG_DIR] => /en/
[SORT] => 500
[~SORT] => 500
[CODE] =>
[~CODE] =>
[EXTERNAL_ID] => 8423
[~EXTERNAL_ID] => 8423
[IBLOCK_TYPE_ID] => pc
[~IBLOCK_TYPE_ID] => pc
[IBLOCK_CODE] => pc_blogs
[~IBLOCK_CODE] => pc_blogs
[IBLOCK_EXTERNAL_ID] => 40
[~IBLOCK_EXTERNAL_ID] => 40
[LID] => b3
[~LID] => b3
[EDIT_LINK] =>
[DELETE_LINK] =>
[DISPLAY_ACTIVE_FROM] => 31.03.2020
[FIELDS] => Array
(
)
[PROPERTIES] => Array
(
[OLD_ID] => Array
(
[ID] => 701
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => _old_id
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => OLD_ID
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 207
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => _old_id
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[EN_PREVIEW_TEXT] => Array
(
[ID] => 702
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Description
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => EN_PREVIEW_TEXT
[DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 208
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] => HTML
[USER_TYPE_SETTINGS] => Array
(
[height] => 200
)
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Description
[~DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
)
[EN_DETAIL_TEXT] => Array
(
[ID] => 703
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Detail text
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => EN_DETAIL_TEXT
[DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 209
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] => HTML
[USER_TYPE_SETTINGS] => Array
(
[height] => 200
)
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Detail text
[~DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
)
[EN_DOCUMENTS] => Array
(
[ID] => 704
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Documents
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => EN_DOCUMENTS
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => F
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => Y
[XML_ID] => 210
[FILE_TYPE] => doc, docx, pdf, ppt, pptx, zip, rar
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => Y
[SEARCHABLE] => Y
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Documents
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[EN_NAME] => Array
(
[ID] => 705
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Title
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => EN_NAME
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 211
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => Y
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Title
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[EN_YOUTUBE] => Array
(
[ID] => 706
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Video
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => EN_YOUTUBE
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 212
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Video
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[KZ_NAME] => Array
(
[ID] => 707
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Атауы
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => KZ_NAME
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 213
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => Y
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Атауы
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[KZ_YOUTUBE] => Array
(
[ID] => 708
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Бейне
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => KZ_YOUTUBE
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 214
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Бейне
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[YOUTUBE] => Array
(
[ID] => 709
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Видео
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => YOUTUBE
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 215
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Видео
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[DOCUMENTS] => Array
(
[ID] => 710
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Документы
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => DOCUMENTS
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => F
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => Y
[XML_ID] => 216
[FILE_TYPE] => doc, docx, pdf, ppt, pptx, zip, rar
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => Y
[SEARCHABLE] => Y
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Документы
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[KZ_DOCUMENTS] => Array
(
[ID] => 711
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Құжаттар
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => KZ_DOCUMENTS
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => F
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => Y
[XML_ID] => 217
[FILE_TYPE] => doc, docx, pdf, ppt, pptx, zip, rar
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => Y
[SEARCHABLE] => Y
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Құжаттар
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[KZ_PREVIEW_TEXT] => Array
(
[ID] => 712
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Сипаттамасы
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => KZ_PREVIEW_TEXT
[DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 218
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] => HTML
[USER_TYPE_SETTINGS] => Array
(
[height] => 200
)
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Сипаттамасы
[~DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
)
[KZ_DETAIL_TEXT] => Array
(
[ID] => 713
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Толық сипаттама
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => KZ_DETAIL_TEXT
[DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 219
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] => HTML
[USER_TYPE_SETTINGS] => Array
(
[height] => 200
)
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Толық сипаттама
[~DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
)
[PHOTOGALLERY] => Array
(
[ID] => 714
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Фотогалерея
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => PHOTOGALLERY
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => F
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => Y
[XML_ID] => 220
[FILE_TYPE] => jpg, gif, bmp, png, jpeg
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => Y
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Фотогалерея
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[HEAD] => Array
(
[ID] => 790
[TIMESTAMP_X] => 2019-07-29 11:30:26
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Руководитель
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => HEAD
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => E
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] =>
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 126
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Руководитель
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
)
[DISPLAY_PROPERTIES] => Array
(
)
[IPROPERTY_VALUES] => Array
(
)
[PREVIEW_IMAGE] => /upload/resize_cache/iblock/99a/352_450_240cd750bba9870f18aada2478b24840a/photo5199427610164178241.jpg
)
Array
(
[ID] => 8332
[~ID] => 8332
[IBLOCK_ID] => 146
[~IBLOCK_ID] => 146
[IBLOCK_SECTION_ID] =>
[~IBLOCK_SECTION_ID] =>
[NAME] => «БРК заинтересован в развитии тесного сотрудничества с БВУ, работе с инвесторами над «зелеными» проектами и другими проектами обрабатывающей промышленности»
[~NAME] => «БРК заинтересован в развитии тесного сотрудничества с БВУ, работе с инвесторами над «зелеными» проектами и другими проектами обрабатывающей промышленности»
[ACTIVE_FROM] => 30.12.2019 16:18:00
[~ACTIVE_FROM] => 30.12.2019 16:18:00
[TIMESTAMP_X] => 05.01.2020 16:27:06
[~TIMESTAMP_X] => 05.01.2020 16:27:06
[DETAIL_PAGE_URL] => /pc/blogs/8332/
[~DETAIL_PAGE_URL] => /pc/blogs/8332/
[LIST_PAGE_URL] => /pc/blogs/
[~LIST_PAGE_URL] => /pc/blogs/
[DETAIL_TEXT] =>
- По итогам
2018 года, БРК существенно нарастил свой кредитный портфель, доведя его до рекордного показателя в истории организации – какова динамика кредитования проектов Банком в этом году и прогнозируется ли по его итогам увеличение кредитного портфеля?
- Банк Развития Казахстана, в соответствии со своей Стратегией развития, в период с 2014 по 2023 годы планирует вложить порядка 4,4 трлн тенге в развитие обрабатывающих производств и промышленной инфраструктуры.
И на сегодняшний день, Банк продолжает поддерживать хорошее качество кредитного портфеля. Размер освоения по проектам составил 474,2 млрд тенге с учетом межбанковского кредитования (в 2018 году – 451,2 тенге), размер кредитного портфеля - 1,7 трлн тенге. По состоянию на 30 ноября 2019 года доля неработающих займов от валового кредитного портфеля составила 2,2%, а уровень провизий - 5,2%. Также, в течение 2019 года крупные заемщики осуществили досрочные погашения обязательств перед Банком. Это говорит о том, что они себя достаточно хорошо чувствуют и имеют возможность досрочно погасить займы БРК. Мы это конечно же приветствуем. Поэтому все ключевые показатели деятельности Банка, установленные нашим акционером, по итогам года будут полностью исполнены.
В 2020 и 2021 годы планируется освоение по проектам на сумму около 430 млрд тенге и 459 млрд тенге соответственно. Таким образом к 2021 году Банк планирует увеличить свой кредитный портфель до двух триллионов тенге. Эта цель, к которой мы стремимся.
- В прошлом году руководство БРК заявляло о намерении профинансировать в 2019 году 11 крупных предприятий, был сформирован пайплайн проектов на общую сумму 371 млрд тенге – были ли достигнуты эти планы?
Банк демонстрирует поступательный рост в кредитовании крупных проектов в обрабатывающей промышленности и инфраструктуре. В течение 2019 года Банком было одобрено к финансированию 13 проектов, это 10 инвестиционных проектов общей стоимостью 1 002 млрд тенге при участии БРК на сумму 424,7 млрд тенге, и 3 предэкспортные операции на общую сумму 8 млрд тенге.
Все проекты показательные, мы не раз говорили о них в течение года. Это строительство солнечной электростанции мощностью 100 МВт в городе Капшагай ТОО «ENEVERSE KUNKUAT». Строительство магистрального газопровода «Сарыарка», который долго ждали в столице. Также очень важная для нас сделка - строительство второго этапа Актогайского ГОК в ВКО, реализуемый ТОО «KAZ Minerals Aktogay». Необходимо отметить, и проект по обеспечению широкополосным доступом в интернет сельских населенных пунктов в рамках программы «Цифровой Казахстан». Их реализуют ТОО «SilkNetCom» и АО «Казахтелеком». Также мы одобрили к финансированию проект по строительству завода по производству метил-трет-бутилового эфира в Шымкенте и второго пускового комплекса на 50 МВт ветровой электростанции «Астана EXPO-2017», второй очереди птицефабрики по выращиванию бройлеров в Макинске.
Также одобрено предэкспортное финансирование трех казахстанских производителей, осуществляющих экспорт железнодорожных колес, кабельную продукцию и азотные удобрения.
Кроме того, следует отметить, что в 2019 году состоялся запуск проектов, получивших ранее финансирование в БРК, это знаковые проекты, которые несут большой мультипликативный эффект на отрасли нашей страны: Высокотехнологичный завод по производству ферросилиция в Караганде ТОО «YDD Corporation»,
завод по производству силовых трансформаторов ТОО «Asia Trafo» в Шымкенте,
первый пусковой комплекс ветровой электростанции «Астана EXPO-2017» ТОО «Цатек Green Energy» в Акмолинской области,
солнечная электростанция «Жылга» в Туркестанской области ТОО «EcoProTech-Astana»
а также новые цеха казахстанского машиностроительного гиганта – ТОО «АтырауНефтеМаш» в Атырау.
Стоит также отметить, что в реализации вышеуказанных проектов, таких как ТОО «ENEVERSE KUNKUAT» принимают участие международная компания Universal Energy в лице своей проектной компании Eneverse Kunkuat, а инвестором проекта ТОО «EcoProTech-Astana» выступила немецкая компания DERA GmbH (СЭС «Жылга» на 20 МВт).
Наличие этих проектов в портфеле БРК является позитивным сигналом для иностранных инвесторов в «зеленую энергетику»: Банк может стать для них опытным и надежным партнером.
- За пять последних лет доля кредитных операций Банка в тенге выросла более чем в два раза – что это дало заемщикам и намерен ли Банк дальше придерживаться этой валютной тенденции?
- Валютная структура кредитного портфеля Банка продолжает демонстрировать позитивную тенденцию по увеличению доли займов в тенге. Доля займов в национальной валюте в структуре кредитного портфеля увеличилась с 42,5% в 2018 году до 51,8% тенге. На сегодняшний день рост кредитных операций Банка в тенге позволяет нашим заемщикам получить доступ к финансированию в национальной валюте. Это, в свою очередь, значительно снижает валютные риски для тех, у кого отсутствовала валютная выручка. Следовательно, заемщики своевременно выполняют свои обязательства перед Банком. В настоящее время увеличился поток заявок от клиентов на тенговое финансирование. Все понимают преимущества тенге в экономике, поскольку многие предприятия приняли на себя валютный риск при последних девальвациях и на сегодняшний день планируют свои финансовые модели, разрабатывают бизнес-планы в основном в тенге. С учетом этого они выстраивают операционные затраты.
- Есть ли у БРК потребность в займах на внутреннем или зарубежном рынке, или сформированного собственного объема наличности в настоящее время хватает для осуществления операционной деятельности?
- Принимая во внимание, что БРК финансирует масштабные проекты, сформированного собственного объема наличности не всегда достаточно. Банк является активным эмитентом на внутреннем и внешнем рынках. Средства часто привлекаются на внутреннем рынке, поскольку БРК кредитует проекты в тенге по программе индустриализации. Что касается валютных привлечений, то мы привлекаем средства в иностранной валюте только для проектов, которые имеют валютную выручку.
Тем самым, мы естественным образом хеджируем валютные риски и не допускаем, чтобы наши клиенты перекладывали на себя эти риски. Банк Развития Казахстана - надежный и стабильный партнер. Дебют евробондов в тенге хорошо зарекомендовал себя – по хорошим ставкам и на хорошие сроки. С учетом нашей экспертизы, нашего рейтинга мы свои обязательства исполняем. Со стороны международных инвесторов наблюдается большой интерес к Банку Развития.
- Порядка 80% объема прямого кредитования со стороны БРК приходится на проекты в обрабатывающей промышленности – намерен ли Банк сохранить эту тенденцию или рассматриваются возможности диверсификации портфеля по отраслям?
- В 2013-2015 годы у нас была большая концентрация на проектах в нефтяной отрасли и металлургии. На сегодняшний день диверсификация увеличилась. Мы сейчас активно финансируем проекты в химической отрасли, в машиностроение, экспортное финансирование, межбанк и иные отрасли.
Банк, конечно, будет уделять внимание обрабатывающей промышленности, больше и глубже заходить в точечные проекты. Например, не только цветная металлургия, но и редкоземельные металлы, химическая отрасль, фармацевтика и все, что связано с агросектором и переработкой.
Мы также активно наращиваем компетенцию в сфере возобновляемых источников энергии (ВИЭ). ВИЭ на сегодняшний день одна из наиболее привлекательных инвестиционных ниш в Казахстане. Правительством проведена огромная работа в части законодательства и есть возможность получать спецтарифы для реализации проектов в этой сфере. На сегодняшний день БРК реализовал четыре проекта в ВИЭ – в сегментах ветроэнергетики, солнечной энергетики, гидроэнергетики. То есть в возобновляемых источниках энергии мы тоже диверсифицируем.
- Что еще удалось сделать в этом году и планируется на ближайший год?
- Если говорить об итогах года, то у нас идет большой поток сделок. Поэтому мы продолжили автоматизацию бизнес-процессов. С мая полностью перешли на электронно-цифровую подпись, тем самым сократили весь бумажный документооборот. Все, что не ограничено законодательством, мы полностью перевели на ЭЦП. Это значительно снизило сроки рассмотрения документов. Также важный аспект – это человеческий капитал в Банке. Мы уделяем огромное внимание обучению, повышению квалификации, компетенций наших сотрудников. На протяжении этого года подготовили нескольких внутренних тренеров, которые работают с нашими сотрудниками, повышая их компетенции не только в своем узком направлении, но и по другим направлениям.
Также хотелось бы отметить, большая работа проводится Советом директоров Банка, которые активно участвуют в жизни Банка. В состав Совета директоров в этом году вошли два представителя Холдинга «Байтерек». Они вносят огромную лепту в стратегическом менеджменте. Члены СД Банка принимали участие в выездной сессии, пилотно посетив наши объекты финансирования. Проекты не только рассматриваются в кабинете, но также и выезжаем на объекты при одобрении. Эту практику планируем продолжать.
На следующий год планы не менее амбициозные: планируется пересмотреть стратегию Банка. Есть стратегические инициативы, которые для нас очень важны, мы хотим больше выходить на экспортные рынки. У Банка конкурентов почти нет, имеются необходимые компетенции. Если внутри Казахстана есть вопросы, что где-то мы можем конкурировать с банками второго уровня, то на внешние экспортные рынки мало кто выходит и кредитует такие сделки. Мы будем активно эту работу проводить в следующем году и выводить наших экспортеров на внешние рынки.
Также одним из направлений, которые мы планируем развивать стратегически, являются «зеленые» проекты. Это не только ВИЭ, но и проекты в обрабатывающем секторе, которые меньше загрязняют экологию. У нас в принципе это все в Банке делается, но, к сожалению, пока не стандартизировано и не регламентировано. Это новое веяние в банковской сфере. Мы активно ведем работу с ОЭСР, проводим с ними стратегические сессии и в 2020 году планируем подписать дорожную карту на двухлетний период. Первые полгода они полностью будут анализировать деятельность Банка, его законодательство.
Еще одно из стратегических инициатив, над которым мы будем работать, это так называемая фабрика проектов, где мы будем приглашать БВУ для участия в совместном финансировании проектов. Мы знаем, что у них есть ликвидность, но не всегда БВУ готовы принимать на себя проектные риски на инвестиционной фазе. Поэтому мы будем полностью закрывать проектные риски – у нас есть для этого необходимые компетенции и экспертизы. После того как проект успешно начинает работать, проект будут забирать БВУ, рефинансировать его. Мы в свою очередь будем искать следующий проект, тем самым увеличивать оборачиваемость нашей ликвидности, быстрее выдавая ее в экономику. При этом мы понимаем, что необходимо соблюдать хорошее качество активов, чтобы банк второго уровня мог себе забирать проект. Такая вот модель, которая, наверно, будет интересна и БВУ, и заемщикам. Банку Развития важно, чтобы мы находили больше ниш и интересных проектов, чтобы они успешно работали. Вот такое видение в рамках стратегии на следующий год: экспорт, больше проектов с банками второго уровня, «зеленое» направление.
И один из важных моментов, который мы как стратегическую инициативу также планируем предлагать, это работа с международными институтами развития. В этом году мы хорошо сработали с Евразийским Банком Развития по газопроводу «Сарыарка». Совместно реализовали проект через облигационный заем. В следующем году надеемся развивать это направление. Есть надежные партнеры: Внешэкономбанк, ЕАБР, Государственный Банк Развития Китая. Буквально в начале декабря состоялась поездка главы государства в Германию. Мы подписали соглашение с Deutsche Bank, Commerzbank, экспортно-кредитное агентство Euler Hermes, которые тоже готовы участвовать в софинансировании и финансировании инвестиционных проектов на территории Казахстана совместно с БРК. Такие сделки мы будем активно выдавать на рынок.
[~DETAIL_TEXT] =>
- По итогам
2018 года, БРК существенно нарастил свой кредитный портфель, доведя его до рекордного показателя в истории организации – какова динамика кредитования проектов Банком в этом году и прогнозируется ли по его итогам увеличение кредитного портфеля?
- Банк Развития Казахстана, в соответствии со своей Стратегией развития, в период с 2014 по 2023 годы планирует вложить порядка 4,4 трлн тенге в развитие обрабатывающих производств и промышленной инфраструктуры.
И на сегодняшний день, Банк продолжает поддерживать хорошее качество кредитного портфеля. Размер освоения по проектам составил 474,2 млрд тенге с учетом межбанковского кредитования (в 2018 году – 451,2 тенге), размер кредитного портфеля - 1,7 трлн тенге. По состоянию на 30 ноября 2019 года доля неработающих займов от валового кредитного портфеля составила 2,2%, а уровень провизий - 5,2%. Также, в течение 2019 года крупные заемщики осуществили досрочные погашения обязательств перед Банком. Это говорит о том, что они себя достаточно хорошо чувствуют и имеют возможность досрочно погасить займы БРК. Мы это конечно же приветствуем. Поэтому все ключевые показатели деятельности Банка, установленные нашим акционером, по итогам года будут полностью исполнены.
В 2020 и 2021 годы планируется освоение по проектам на сумму около 430 млрд тенге и 459 млрд тенге соответственно. Таким образом к 2021 году Банк планирует увеличить свой кредитный портфель до двух триллионов тенге. Эта цель, к которой мы стремимся.
- В прошлом году руководство БРК заявляло о намерении профинансировать в 2019 году 11 крупных предприятий, был сформирован пайплайн проектов на общую сумму 371 млрд тенге – были ли достигнуты эти планы?
Банк демонстрирует поступательный рост в кредитовании крупных проектов в обрабатывающей промышленности и инфраструктуре. В течение 2019 года Банком было одобрено к финансированию 13 проектов, это 10 инвестиционных проектов общей стоимостью 1 002 млрд тенге при участии БРК на сумму 424,7 млрд тенге, и 3 предэкспортные операции на общую сумму 8 млрд тенге.
Все проекты показательные, мы не раз говорили о них в течение года. Это строительство солнечной электростанции мощностью 100 МВт в городе Капшагай ТОО «ENEVERSE KUNKUAT». Строительство магистрального газопровода «Сарыарка», который долго ждали в столице. Также очень важная для нас сделка - строительство второго этапа Актогайского ГОК в ВКО, реализуемый ТОО «KAZ Minerals Aktogay». Необходимо отметить, и проект по обеспечению широкополосным доступом в интернет сельских населенных пунктов в рамках программы «Цифровой Казахстан». Их реализуют ТОО «SilkNetCom» и АО «Казахтелеком». Также мы одобрили к финансированию проект по строительству завода по производству метил-трет-бутилового эфира в Шымкенте и второго пускового комплекса на 50 МВт ветровой электростанции «Астана EXPO-2017», второй очереди птицефабрики по выращиванию бройлеров в Макинске.
Также одобрено предэкспортное финансирование трех казахстанских производителей, осуществляющих экспорт железнодорожных колес, кабельную продукцию и азотные удобрения.
Кроме того, следует отметить, что в 2019 году состоялся запуск проектов, получивших ранее финансирование в БРК, это знаковые проекты, которые несут большой мультипликативный эффект на отрасли нашей страны: Высокотехнологичный завод по производству ферросилиция в Караганде ТОО «YDD Corporation»,
завод по производству силовых трансформаторов ТОО «Asia Trafo» в Шымкенте,
первый пусковой комплекс ветровой электростанции «Астана EXPO-2017» ТОО «Цатек Green Energy» в Акмолинской области,
солнечная электростанция «Жылга» в Туркестанской области ТОО «EcoProTech-Astana»
а также новые цеха казахстанского машиностроительного гиганта – ТОО «АтырауНефтеМаш» в Атырау.
Стоит также отметить, что в реализации вышеуказанных проектов, таких как ТОО «ENEVERSE KUNKUAT» принимают участие международная компания Universal Energy в лице своей проектной компании Eneverse Kunkuat, а инвестором проекта ТОО «EcoProTech-Astana» выступила немецкая компания DERA GmbH (СЭС «Жылга» на 20 МВт).
Наличие этих проектов в портфеле БРК является позитивным сигналом для иностранных инвесторов в «зеленую энергетику»: Банк может стать для них опытным и надежным партнером.
- За пять последних лет доля кредитных операций Банка в тенге выросла более чем в два раза – что это дало заемщикам и намерен ли Банк дальше придерживаться этой валютной тенденции?
- Валютная структура кредитного портфеля Банка продолжает демонстрировать позитивную тенденцию по увеличению доли займов в тенге. Доля займов в национальной валюте в структуре кредитного портфеля увеличилась с 42,5% в 2018 году до 51,8% тенге. На сегодняшний день рост кредитных операций Банка в тенге позволяет нашим заемщикам получить доступ к финансированию в национальной валюте. Это, в свою очередь, значительно снижает валютные риски для тех, у кого отсутствовала валютная выручка. Следовательно, заемщики своевременно выполняют свои обязательства перед Банком. В настоящее время увеличился поток заявок от клиентов на тенговое финансирование. Все понимают преимущества тенге в экономике, поскольку многие предприятия приняли на себя валютный риск при последних девальвациях и на сегодняшний день планируют свои финансовые модели, разрабатывают бизнес-планы в основном в тенге. С учетом этого они выстраивают операционные затраты.
- Есть ли у БРК потребность в займах на внутреннем или зарубежном рынке, или сформированного собственного объема наличности в настоящее время хватает для осуществления операционной деятельности?
- Принимая во внимание, что БРК финансирует масштабные проекты, сформированного собственного объема наличности не всегда достаточно. Банк является активным эмитентом на внутреннем и внешнем рынках. Средства часто привлекаются на внутреннем рынке, поскольку БРК кредитует проекты в тенге по программе индустриализации. Что касается валютных привлечений, то мы привлекаем средства в иностранной валюте только для проектов, которые имеют валютную выручку.
Тем самым, мы естественным образом хеджируем валютные риски и не допускаем, чтобы наши клиенты перекладывали на себя эти риски. Банк Развития Казахстана - надежный и стабильный партнер. Дебют евробондов в тенге хорошо зарекомендовал себя – по хорошим ставкам и на хорошие сроки. С учетом нашей экспертизы, нашего рейтинга мы свои обязательства исполняем. Со стороны международных инвесторов наблюдается большой интерес к Банку Развития.
- Порядка 80% объема прямого кредитования со стороны БРК приходится на проекты в обрабатывающей промышленности – намерен ли Банк сохранить эту тенденцию или рассматриваются возможности диверсификации портфеля по отраслям?
- В 2013-2015 годы у нас была большая концентрация на проектах в нефтяной отрасли и металлургии. На сегодняшний день диверсификация увеличилась. Мы сейчас активно финансируем проекты в химической отрасли, в машиностроение, экспортное финансирование, межбанк и иные отрасли.
Банк, конечно, будет уделять внимание обрабатывающей промышленности, больше и глубже заходить в точечные проекты. Например, не только цветная металлургия, но и редкоземельные металлы, химическая отрасль, фармацевтика и все, что связано с агросектором и переработкой.
Мы также активно наращиваем компетенцию в сфере возобновляемых источников энергии (ВИЭ). ВИЭ на сегодняшний день одна из наиболее привлекательных инвестиционных ниш в Казахстане. Правительством проведена огромная работа в части законодательства и есть возможность получать спецтарифы для реализации проектов в этой сфере. На сегодняшний день БРК реализовал четыре проекта в ВИЭ – в сегментах ветроэнергетики, солнечной энергетики, гидроэнергетики. То есть в возобновляемых источниках энергии мы тоже диверсифицируем.
- Что еще удалось сделать в этом году и планируется на ближайший год?
- Если говорить об итогах года, то у нас идет большой поток сделок. Поэтому мы продолжили автоматизацию бизнес-процессов. С мая полностью перешли на электронно-цифровую подпись, тем самым сократили весь бумажный документооборот. Все, что не ограничено законодательством, мы полностью перевели на ЭЦП. Это значительно снизило сроки рассмотрения документов. Также важный аспект – это человеческий капитал в Банке. Мы уделяем огромное внимание обучению, повышению квалификации, компетенций наших сотрудников. На протяжении этого года подготовили нескольких внутренних тренеров, которые работают с нашими сотрудниками, повышая их компетенции не только в своем узком направлении, но и по другим направлениям.
Также хотелось бы отметить, большая работа проводится Советом директоров Банка, которые активно участвуют в жизни Банка. В состав Совета директоров в этом году вошли два представителя Холдинга «Байтерек». Они вносят огромную лепту в стратегическом менеджменте. Члены СД Банка принимали участие в выездной сессии, пилотно посетив наши объекты финансирования. Проекты не только рассматриваются в кабинете, но также и выезжаем на объекты при одобрении. Эту практику планируем продолжать.
На следующий год планы не менее амбициозные: планируется пересмотреть стратегию Банка. Есть стратегические инициативы, которые для нас очень важны, мы хотим больше выходить на экспортные рынки. У Банка конкурентов почти нет, имеются необходимые компетенции. Если внутри Казахстана есть вопросы, что где-то мы можем конкурировать с банками второго уровня, то на внешние экспортные рынки мало кто выходит и кредитует такие сделки. Мы будем активно эту работу проводить в следующем году и выводить наших экспортеров на внешние рынки.
Также одним из направлений, которые мы планируем развивать стратегически, являются «зеленые» проекты. Это не только ВИЭ, но и проекты в обрабатывающем секторе, которые меньше загрязняют экологию. У нас в принципе это все в Банке делается, но, к сожалению, пока не стандартизировано и не регламентировано. Это новое веяние в банковской сфере. Мы активно ведем работу с ОЭСР, проводим с ними стратегические сессии и в 2020 году планируем подписать дорожную карту на двухлетний период. Первые полгода они полностью будут анализировать деятельность Банка, его законодательство.
Еще одно из стратегических инициатив, над которым мы будем работать, это так называемая фабрика проектов, где мы будем приглашать БВУ для участия в совместном финансировании проектов. Мы знаем, что у них есть ликвидность, но не всегда БВУ готовы принимать на себя проектные риски на инвестиционной фазе. Поэтому мы будем полностью закрывать проектные риски – у нас есть для этого необходимые компетенции и экспертизы. После того как проект успешно начинает работать, проект будут забирать БВУ, рефинансировать его. Мы в свою очередь будем искать следующий проект, тем самым увеличивать оборачиваемость нашей ликвидности, быстрее выдавая ее в экономику. При этом мы понимаем, что необходимо соблюдать хорошее качество активов, чтобы банк второго уровня мог себе забирать проект. Такая вот модель, которая, наверно, будет интересна и БВУ, и заемщикам. Банку Развития важно, чтобы мы находили больше ниш и интересных проектов, чтобы они успешно работали. Вот такое видение в рамках стратегии на следующий год: экспорт, больше проектов с банками второго уровня, «зеленое» направление.
И один из важных моментов, который мы как стратегическую инициативу также планируем предлагать, это работа с международными институтами развития. В этом году мы хорошо сработали с Евразийским Банком Развития по газопроводу «Сарыарка». Совместно реализовали проект через облигационный заем. В следующем году надеемся развивать это направление. Есть надежные партнеры: Внешэкономбанк, ЕАБР, Государственный Банк Развития Китая. Буквально в начале декабря состоялась поездка главы государства в Германию. Мы подписали соглашение с Deutsche Bank, Commerzbank, экспортно-кредитное агентство Euler Hermes, которые тоже готовы участвовать в софинансировании и финансировании инвестиционных проектов на территории Казахстана совместно с БРК. Такие сделки мы будем активно выдавать на рынок.
[DETAIL_TEXT_TYPE] => html
[~DETAIL_TEXT_TYPE] => html
[PREVIEW_TEXT] =>
Председатель Правления АО «Банк Развития Казахстана» (далее БРК, дочерняя структура Холдинга «Байтерек») Абай Саркулов, отвечая на вопросы «Курсив», подвел итоги уходящего года: рассказал о проектах, профинансированных Банком в текущем году, а также поделился планами на следующий год.
[~PREVIEW_TEXT] =>
Председатель Правления АО «Банк Развития Казахстана» (далее БРК, дочерняя структура Холдинга «Байтерек») Абай Саркулов, отвечая на вопросы «Курсив», подвел итоги уходящего года: рассказал о проектах, профинансированных Банком в текущем году, а также поделился планами на следующий год.
[PREVIEW_TEXT_TYPE] => html
[~PREVIEW_TEXT_TYPE] => html
[PREVIEW_PICTURE] => Array
(
[ID] => 12208
[TIMESTAMP_X] => 05.01.2020 16:27:06
[MODULE_ID] => iblock
[HEIGHT] => 3648
[WIDTH] => 5472
[FILE_SIZE] => 2264025
[CONTENT_TYPE] => image/jpeg
[SUBDIR] => iblock/f22
[FILE_NAME] => IMG_4574.JPG
[ORIGINAL_NAME] => IMG_4574.JPG
[DESCRIPTION] =>
[HANDLER_ID] =>
[EXTERNAL_ID] => fd6f7d87bd4706d20ec547944ecb44b3
[~src] =>
[SRC] => /upload/iblock/f22/IMG_4574.JPG
[UNSAFE_SRC] => /upload/iblock/f22/IMG_4574.JPG
[SAFE_SRC] => /upload/iblock/f22/IMG_4574.JPG
[ALT] => «БРК заинтересован в развитии тесного сотрудничества с БВУ, работе с инвесторами над «зелеными» проектами и другими проектами обрабатывающей промышленности»
[TITLE] => «БРК заинтересован в развитии тесного сотрудничества с БВУ, работе с инвесторами над «зелеными» проектами и другими проектами обрабатывающей промышленности»
)
[~PREVIEW_PICTURE] => 12208
[LANG_DIR] => /en/
[~LANG_DIR] => /en/
[SORT] => 500
[~SORT] => 500
[CODE] =>
[~CODE] =>
[EXTERNAL_ID] => 8332
[~EXTERNAL_ID] => 8332
[IBLOCK_TYPE_ID] => pc
[~IBLOCK_TYPE_ID] => pc
[IBLOCK_CODE] => pc_blogs
[~IBLOCK_CODE] => pc_blogs
[IBLOCK_EXTERNAL_ID] => 40
[~IBLOCK_EXTERNAL_ID] => 40
[LID] => b3
[~LID] => b3
[EDIT_LINK] =>
[DELETE_LINK] =>
[DISPLAY_ACTIVE_FROM] => 30.12.2019
[FIELDS] => Array
(
)
[PROPERTIES] => Array
(
[OLD_ID] => Array
(
[ID] => 701
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => _old_id
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => OLD_ID
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 207
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => _old_id
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[EN_PREVIEW_TEXT] => Array
(
[ID] => 702
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Description
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => EN_PREVIEW_TEXT
[DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 208
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] => HTML
[USER_TYPE_SETTINGS] => Array
(
[height] => 200
)
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 25147
[VALUE] => Array
(
[TEXT] => Chairman of the Management Board of Development Bank of Kazakhstan JSC
(hereinafter referred to as the DBK, the subsidiary of the Baiterek
holding) Abay Sarkulov, summed up the results of the outgoing year while
answering questions from Kursiv: he spoke about the projects of this
year that are financed by the Bank, and also shared his plans for the
next year.
[TYPE] => HTML
)
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => Array
(
[TEXT] => Chairman of the Management Board of Development Bank of Kazakhstan JSC
(hereinafter referred to as the DBK, the subsidiary of the Baiterek
holding) Abay Sarkulov, summed up the results of the outgoing year while
answering questions from Kursiv: he spoke about the projects of this
year that are financed by the Bank, and also shared his plans for the
next year.
[TYPE] => HTML
)
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Description
[~DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
)
[EN_DETAIL_TEXT] => Array
(
[ID] => 703
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Detail text
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => EN_DETAIL_TEXT
[DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 209
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] => HTML
[USER_TYPE_SETTINGS] => Array
(
[height] => 200
)
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 25148
[VALUE] => Array
(
[TEXT] => <p>
<img src="https://www.kdb.kz/images/brk-zainteresovan-v-razvitii-tesnogo-sotrudnichestva-s-bankami.jpeg" width="1080" height="720"><br>
</p>
<p>
<b>- According to the results of the 2018, the DBK has significantly increased its loan portfolio, bringing it to new all-time record of the organization – what is the progress of project lending done by the bank this year and is it projected to increase the loan portfolio? </b>
</p>
<p>
- The Development Bank of Kazakhstan, in accordance with its Development Strategy, plans to invest about 4.4 trillion tenge in the period from 2014 to 2023 in the development of manufacturing and industrial infrastructure.
</p>
<p>
And as of this date, the Bank continues to maintain a good quality loan portfolio. The amount of mastered recourses invested into the development of projects amounted to 474.2 billion tenge, including interbank lending (451.2 tenge in 2018), the volume of the loan portfolio is 1.7 trillion tenge. As of November 30 of 2019, the share of non-performing loans from the gross loan portfolio was 2.2% and the level of provisions is 5.2%. Furthermore, heavy borrowers prepaid of obligations to the bank during 2019. This implies that they feel quite well and have the opportunity to redeem the loans of DBK ahead of time. We certainly welcome this kind of motion. Therefore, all the key performance indicators of the Bank set by our shareholder will be fully implemented at the end of the year.
</p>
<p>
It is planned to develop projects that worth about 430 billion tenge and 459 billion tenge respectively in 2020 and 2021. Thus the Bank plans to increase its loan portfolio volume up to two trillion tenge by 2021. This is the goal we are striving for.
</p>
<p>
<b>- Last year, the management of DBK announced its intention to finance 11 large enterprises in 2019, a pipeline of projects totaling up to 371 billion tenge was formed – have you achieved these plans? </b>
</p>
<p>
The Bank is showing a steadily large growth in project-tied lending in the manufacturing industry and infrastructure. During 2019 the Bank approved 13 projects for financing: 10 of them are investment projects with a total value of 1.002 billion tenge with contributions from DBK in the amount of 424.7 billion tenge, and 3 of them are pre-export operations in the total amount of 8 billion tenge.
</p>
<p>
All projects are meant to represent what we have repeatedly talked about during the year. These are the construction of a solar power plant with a capacity of 100 MW in the city of Kapshagay by ENEVERSE KUNKUAT LLP. Construction of the main gas pipeline Saryarka, which was long awaited in the capital city. The construction of the second stage of the Aktogay MPP in East Kazakhstan region, implemented by <a href="https://www.kdb.kz/ajax/project.php?PROJECT_ID=7704&LANG=">KAZ Minerals Aktogay LLP </a>is a very important deal for us too. The project for the provision of broadband internet access to rural settlements in the framework of the Digital Kazakhstan program should also be noted. They are implemented by SilkNetCom LLP and Kazakhtelecom JSC. We also approved the project to finance the construction of a plant for the production of methyl-tert-butyl ether in the city of Shymkent and the second launch facility for 50 MW of the Astana EXPO-2017 wind power plant, the second stage of the broiler farm in Makinsk.
</p>
<p>
<img src="https://kursiv.kz/sites/default/files/users/user39/%D0%9A%D1%83%D0%BD%20%D0%9A%D1%83%D0%B0%D1%82..JPG" width="1500" height="1000"><br>
</p>
<p>
The pre-export financing of three Kazakhstani manufacturers exporting railway wheels, cable products and nitrogen fertilizers was also approved.
</p>
<p>
</p>
<p>
In addition it should be noted that projects that received earlier funding in the DBK were launched in 2019: they are the high-tech plant for the production of ferrosilicon in Karaganda YDD Corporation LLP, <br>
</p>
<p>
<img src="https://kursiv.kz/sites/default/files/users/user39/%D0%A6%D0%B5%D0%BD%D1%82%D1%80%20%D1%83%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8F%20%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B8%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D0%B4%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE%D0%BC.jpg" width="1280" height="853"><br>
</p>
<p>
a plant for the production of power transformers <a href="https://www.kdb.kz/ajax/project.php?PROJECT_ID=7688&LANG=">Asia Trafo LLP </a>in the city of Shymkent,
</p>
<p>
<img src="https://kursiv.kz/sites/default/files/users/user39/%D0%B0%D0%B0.jpg" width="1000" height="667"><br>
</p>
<p>
the first launch facility of the wind power plant "Astana EXPO-2017" by <a href="https://www.kdb.kz/ajax/project.php?PROJECT_ID=7732&LANG=">Tsatek Green Energy LLP </a>in the Akmola region, <br>
</p>
<p>
<img src="https://kursiv.kz/sites/default/files/users/user39/IMG_1786.JPG" width="1500" height="1000"><br>
</p>
<p>
as well as new workshops of the Kazakh engineering giant - AtyrauNefteMash LLP in Atyrau. <br>
</p>
<p>
<img src="https://kursiv.kz/sites/default/files/users/user39/IMG-20160516-WA0011.jpg" width="1152" height="648"><br>
</p>
<p>
These are all significant projects that have a great multiplier effect on the industry of our country. <br>
</p>
<p>
<b>- Over the past five years, the Bank's share of credit operations in tenge has more than doubled – how do borrowers benefit from this and does the Bank intend to continue to adhere to this currency trend? </b>
</p>
<p>
-The currency structure of the Bank's loan portfolio continues to show a positive trend of increasing the share of loans in tenge. The share of loans in the national currency in the structure of the loan portfolio increased from 42.5% in 2018 to 51.8% tenge. To date, the growth of the Bank's credit operations in tenge allows our borrowers to get access to financing in the national currency. This, in turn, significantly reduces currency risks for those who did not have currency earnings. Therefore, borrowers timely fulfill their obligations to the Bank. Currently, the flow of requests from clients for financing in tenge has increased. Everyone understands the advantages of the tenge in the economy, since many businesses have taken on currency risk in the recent devaluations and as of today are planning their financial models, develop business plans mainly in tenge. With this in mind, they build operating expenses.
</p>
<p>
<b>- Does DBK have a necessity for loans in the domestic or foreign markets, or is its inventory amount cash in bank on hand at this point is sufficient enough for implementation of operative business? </b>
</p>
<p>
-Taking into account that DBK is financing large-scale projects, the generated own amount of cash is not always enough. The Bank is an active issuer in the domestic and foreign markets. Funds are often raised in the domestic market, since the DBK credits projects in tenge under the industrialization program. As far as foreign currency investments is concerned, we raise funds in foreign currency only for projects that have foreign currency revenue. Thus, we as a matter of course hedge currency risks and do not allow our clients to shift these risks on to themselves. The Development Bank of Kazakhstan is a reliable and stable partner. The debut of Eurobonds in tenge has proved itself well - at good rates and on good terms. Taking into account our expertise, our rating, we fulfill our obligations. International investors are showing great interest in the Development Bank.
</p>
<p>
<b>- About 80% of direct lending from the DBK volume is accounted for projects in the manufacturing industry – does the Bank intend to maintain this trend or is it considering the possibility of diversifying the amount of industries in the portfolio? </b>
</p>
<p>
- In 2013-2015, we had largely concentrated on projects in the oil industry and metallurgy. As of today, diversification has increased. We are now actively financing projects in the chemical industry, mechanical engineering, export financing, interbank and other industries.
</p>
<p>
The Bank will pay attention to the manufacturing industry of course, work more intensely with rifle-shot-funded projects. For example, not just non-ferrous metallurgy, but rare earth metals, chemical industry, pharmaceuticals and everything related to the agricultural sector and processing as well.
</p>
<p>
We are also actively developing our competence in the field of RES (renewable energy sources). The RES is currently one of the most attractive investment niches in Kazakhstan. The government has done a lot of work in terms of legislation and it is possible to receive special tariffs for the implementation of projects in this area. At the moment, DBK has implemented four projects in The RES – in the segments of wind power, solar energy, and hydropower. In other words, we are also diversifying our portfolio with renewable energy sources.
</p>
<p>
<b>- What else has been done this year and is planned for the next year? </b>
</p>
<p>
-If we talk about the results of the year, we have a large flow of transactions. Therefore, we continued to automate business processes. Since May, we have completely switched over to electronic digital signature, thereby reducing the entire hard-copy paperwork. We have translated completely everything that is not limited by law into the EDS. This significantly reduced the time for document review. Another important aspect is the human capital in the Bank. We pay great attention to training, improving the skills and competencies of our employees. Over the course of this year, we have trained several internal coaches who work with our employees, increasing their competence not only in their own speciality, but in other areas as well. <br>
</p>
<p>
<img src="https://kursiv.kz/sites/default/files/users/user39/%D0%90%D0%9D%D0%9C.jpg" width="1500" height="999"><br>
</p>
<p>
I would also like to note that a lot of work is carried out by the Board of Directors of the Bank, who are actively involved in the Bank's life. This year the Board of Directors includes two representatives of Baiterek holding. They make a huge contribution to strategic management. Members of the Board of Directors took part in the visiting session, having preliminary visited our financed facilities. Projects are not only reviewed in the office, we also visit the objects once they are approved. We plan to continue this practice.
</p>
<p>
We have more ambitious plans for the next year: it is planned to redesign the Bank's strategy. There are strategic initiatives that are very important to us, and we want to enter export markets. The Bank has almost no competitors, there are the necessary competencies. If there are questions within Kazakhstan that we can compete with second-tier banks somewhere, few people go to foreign export markets and lend such deals. We will actively carry out this work next year and bring our exporters to foreign markets.
</p>
<p>
Also, one of the areas that we plan to develop strategically are the "green" projects. These are not only the RES, but also projects in the manufacturing sector that pollute the environment less. In general we do all of this in the Bank, but, unfortunately, it is not yet standardized and regulated. This is a new trend for the banking sector. We are actively working with the OECD, holding strategic sessions with them, and in 2020 we plan to sign a road map for a two-year period. For the first six months, they will fully analyze the Bank's activities and its legislation. <br>
</p>
<p>
<img src="https://kursiv.kz/sites/default/files/users/user39/IMG_4594.JPG" width="1500" height="1000"><br>
</p>
<p>
Another strategic initiative that we will work on is the so-called "Project Factory", where we will invite second-tier banks to participate in joint project financing. We know that they have liquidity, but second-tier banks are not always ready to take on project risks during the investment phase. Therefore, we will completely cover project risks – we have the necessary competence and expertise for that. After the successful launch of the project it will seized by the second-tier banks to refinance it. We in turn will look for the next project, thereby increasing the turnover of our liquidity and issuing it to the economy faster. At the same time, we understand that it is necessary to observe a good quality of assets so that a second-tier bank can seize the project for itself. This is a model that will probably be of interest to both second-tier banks and borrowers. It is important for the Development Bank that we find more niches and interesting projects so that they maintain their work. This is the vision for next year's strategy: export, more projects with second-tier banks, "green" initiative.
</p>
<p>
And one of the important things that we also plan to offer as a strategic initiative is working with international development institutions. We have worked well with the Eurasian Development Bank on the Saryarka gas pipeline this year. We jointly implemented the project through bond-secured loan. Next year we hope to develop this sphere. There are reliable partners: Vnesheconombank, the Eurasian Development Bank, China Development Bank. Literally at the beginning of December the President visited Germany. We have signed an agreement with Deutsche Bank, Commerzbank, Export Credit Agency - Euler Hermes, which are also ready to participate in co-financing and financing of investment projects in Kazakhstan in liaison with the DBK. We will actively issue such deals to the market.
</p>
[TYPE] => HTML
)
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
- According to the results of the 2018, the DBK has significantly increased its loan portfolio, bringing it to new all-time record of the organization – what is the progress of project lending done by the bank this year and is it projected to increase the loan portfolio?
- The Development Bank of Kazakhstan, in accordance with its Development Strategy, plans to invest about 4.4 trillion tenge in the period from 2014 to 2023 in the development of manufacturing and industrial infrastructure.
And as of this date, the Bank continues to maintain a good quality loan portfolio. The amount of mastered recourses invested into the development of projects amounted to 474.2 billion tenge, including interbank lending (451.2 tenge in 2018), the volume of the loan portfolio is 1.7 trillion tenge. As of November 30 of 2019, the share of non-performing loans from the gross loan portfolio was 2.2% and the level of provisions is 5.2%. Furthermore, heavy borrowers prepaid of obligations to the bank during 2019. This implies that they feel quite well and have the opportunity to redeem the loans of DBK ahead of time. We certainly welcome this kind of motion. Therefore, all the key performance indicators of the Bank set by our shareholder will be fully implemented at the end of the year.
It is planned to develop projects that worth about 430 billion tenge and 459 billion tenge respectively in 2020 and 2021. Thus the Bank plans to increase its loan portfolio volume up to two trillion tenge by 2021. This is the goal we are striving for.
- Last year, the management of DBK announced its intention to finance 11 large enterprises in 2019, a pipeline of projects totaling up to 371 billion tenge was formed – have you achieved these plans?
The Bank is showing a steadily large growth in project-tied lending in the manufacturing industry and infrastructure. During 2019 the Bank approved 13 projects for financing: 10 of them are investment projects with a total value of 1.002 billion tenge with contributions from DBK in the amount of 424.7 billion tenge, and 3 of them are pre-export operations in the total amount of 8 billion tenge.
All projects are meant to represent what we have repeatedly talked about during the year. These are the construction of a solar power plant with a capacity of 100 MW in the city of Kapshagay by ENEVERSE KUNKUAT LLP. Construction of the main gas pipeline Saryarka, which was long awaited in the capital city. The construction of the second stage of the Aktogay MPP in East Kazakhstan region, implemented by KAZ Minerals Aktogay LLP is a very important deal for us too. The project for the provision of broadband internet access to rural settlements in the framework of the Digital Kazakhstan program should also be noted. They are implemented by SilkNetCom LLP and Kazakhtelecom JSC. We also approved the project to finance the construction of a plant for the production of methyl-tert-butyl ether in the city of Shymkent and the second launch facility for 50 MW of the Astana EXPO-2017 wind power plant, the second stage of the broiler farm in Makinsk.
The pre-export financing of three Kazakhstani manufacturers exporting railway wheels, cable products and nitrogen fertilizers was also approved.
In addition it should be noted that projects that received earlier funding in the DBK were launched in 2019: they are the high-tech plant for the production of ferrosilicon in Karaganda YDD Corporation LLP,
a plant for the production of power transformers Asia Trafo LLP in the city of Shymkent,
the first launch facility of the wind power plant "Astana EXPO-2017" by Tsatek Green Energy LLP in the Akmola region,
as well as new workshops of the Kazakh engineering giant - AtyrauNefteMash LLP in Atyrau.
These are all significant projects that have a great multiplier effect on the industry of our country.
- Over the past five years, the Bank's share of credit operations in tenge has more than doubled – how do borrowers benefit from this and does the Bank intend to continue to adhere to this currency trend?
-The currency structure of the Bank's loan portfolio continues to show a positive trend of increasing the share of loans in tenge. The share of loans in the national currency in the structure of the loan portfolio increased from 42.5% in 2018 to 51.8% tenge. To date, the growth of the Bank's credit operations in tenge allows our borrowers to get access to financing in the national currency. This, in turn, significantly reduces currency risks for those who did not have currency earnings. Therefore, borrowers timely fulfill their obligations to the Bank. Currently, the flow of requests from clients for financing in tenge has increased. Everyone understands the advantages of the tenge in the economy, since many businesses have taken on currency risk in the recent devaluations and as of today are planning their financial models, develop business plans mainly in tenge. With this in mind, they build operating expenses.
- Does DBK have a necessity for loans in the domestic or foreign markets, or is its inventory amount cash in bank on hand at this point is sufficient enough for implementation of operative business?
-Taking into account that DBK is financing large-scale projects, the generated own amount of cash is not always enough. The Bank is an active issuer in the domestic and foreign markets. Funds are often raised in the domestic market, since the DBK credits projects in tenge under the industrialization program. As far as foreign currency investments is concerned, we raise funds in foreign currency only for projects that have foreign currency revenue. Thus, we as a matter of course hedge currency risks and do not allow our clients to shift these risks on to themselves. The Development Bank of Kazakhstan is a reliable and stable partner. The debut of Eurobonds in tenge has proved itself well - at good rates and on good terms. Taking into account our expertise, our rating, we fulfill our obligations. International investors are showing great interest in the Development Bank.
- About 80% of direct lending from the DBK volume is accounted for projects in the manufacturing industry – does the Bank intend to maintain this trend or is it considering the possibility of diversifying the amount of industries in the portfolio?
- In 2013-2015, we had largely concentrated on projects in the oil industry and metallurgy. As of today, diversification has increased. We are now actively financing projects in the chemical industry, mechanical engineering, export financing, interbank and other industries.
The Bank will pay attention to the manufacturing industry of course, work more intensely with rifle-shot-funded projects. For example, not just non-ferrous metallurgy, but rare earth metals, chemical industry, pharmaceuticals and everything related to the agricultural sector and processing as well.
We are also actively developing our competence in the field of RES (renewable energy sources). The RES is currently one of the most attractive investment niches in Kazakhstan. The government has done a lot of work in terms of legislation and it is possible to receive special tariffs for the implementation of projects in this area. At the moment, DBK has implemented four projects in The RES – in the segments of wind power, solar energy, and hydropower. In other words, we are also diversifying our portfolio with renewable energy sources.
- What else has been done this year and is planned for the next year?
-If we talk about the results of the year, we have a large flow of transactions. Therefore, we continued to automate business processes. Since May, we have completely switched over to electronic digital signature, thereby reducing the entire hard-copy paperwork. We have translated completely everything that is not limited by law into the EDS. This significantly reduced the time for document review. Another important aspect is the human capital in the Bank. We pay great attention to training, improving the skills and competencies of our employees. Over the course of this year, we have trained several internal coaches who work with our employees, increasing their competence not only in their own speciality, but in other areas as well.
I would also like to note that a lot of work is carried out by the Board of Directors of the Bank, who are actively involved in the Bank's life. This year the Board of Directors includes two representatives of Baiterek holding. They make a huge contribution to strategic management. Members of the Board of Directors took part in the visiting session, having preliminary visited our financed facilities. Projects are not only reviewed in the office, we also visit the objects once they are approved. We plan to continue this practice.
We have more ambitious plans for the next year: it is planned to redesign the Bank's strategy. There are strategic initiatives that are very important to us, and we want to enter export markets. The Bank has almost no competitors, there are the necessary competencies. If there are questions within Kazakhstan that we can compete with second-tier banks somewhere, few people go to foreign export markets and lend such deals. We will actively carry out this work next year and bring our exporters to foreign markets.
Also, one of the areas that we plan to develop strategically are the "green" projects. These are not only the RES, but also projects in the manufacturing sector that pollute the environment less. In general we do all of this in the Bank, but, unfortunately, it is not yet standardized and regulated. This is a new trend for the banking sector. We are actively working with the OECD, holding strategic sessions with them, and in 2020 we plan to sign a road map for a two-year period. For the first six months, they will fully analyze the Bank's activities and its legislation.
Another strategic initiative that we will work on is the so-called "Project Factory", where we will invite second-tier banks to participate in joint project financing. We know that they have liquidity, but second-tier banks are not always ready to take on project risks during the investment phase. Therefore, we will completely cover project risks – we have the necessary competence and expertise for that. After the successful launch of the project it will seized by the second-tier banks to refinance it. We in turn will look for the next project, thereby increasing the turnover of our liquidity and issuing it to the economy faster. At the same time, we understand that it is necessary to observe a good quality of assets so that a second-tier bank can seize the project for itself. This is a model that will probably be of interest to both second-tier banks and borrowers. It is important for the Development Bank that we find more niches and interesting projects so that they maintain their work. This is the vision for next year's strategy: export, more projects with second-tier banks, "green" initiative.
And one of the important things that we also plan to offer as a strategic initiative is working with international development institutions. We have worked well with the Eurasian Development Bank on the Saryarka gas pipeline this year. We jointly implemented the project through bond-secured loan. Next year we hope to develop this sphere. There are reliable partners: Vnesheconombank, the Eurasian Development Bank, China Development Bank. Literally at the beginning of December the President visited Germany. We have signed an agreement with Deutsche Bank, Commerzbank, Export Credit Agency - Euler Hermes, which are also ready to participate in co-financing and financing of investment projects in Kazakhstan in liaison with the DBK. We will actively issue such deals to the market.
[TYPE] => HTML
)
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Detail text
[~DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
)
[EN_DOCUMENTS] => Array
(
[ID] => 704
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Documents
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => EN_DOCUMENTS
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => F
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => Y
[XML_ID] => 210
[FILE_TYPE] => doc, docx, pdf, ppt, pptx, zip, rar
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => Y
[SEARCHABLE] => Y
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Documents
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[EN_NAME] => Array
(
[ID] => 705
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Title
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => EN_NAME
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 211
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => Y
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 25149
[VALUE] => "DBK is interested in further cooperation with the second-tier banks, working on "green" projects with investors and other projects in the manufacturing industry"
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => "DBK is interested in further cooperation with the second-tier banks, working on "green" projects with investors and other projects in the manufacturing industry"
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Title
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[EN_YOUTUBE] => Array
(
[ID] => 706
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Video
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => EN_YOUTUBE
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 212
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Video
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[KZ_NAME] => Array
(
[ID] => 707
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Атауы
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => KZ_NAME
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 213
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => Y
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 25150
[VALUE] => «ҚДБ ЕДБ-мен тығыз ынтымақтастықты дамытуға, «жасыл» жобалармен және өңдеу өнеркәсібінің басқа да жобаларымен жұмыс істейтін инвесторлармен ынтымақасуға мүдделі»
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => «ҚДБ ЕДБ-мен тығыз ынтымақтастықты дамытуға, «жасыл» жобалармен және өңдеу өнеркәсібінің басқа да жобаларымен жұмыс істейтін инвесторлармен ынтымақасуға мүдделі»
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Атауы
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[KZ_YOUTUBE] => Array
(
[ID] => 708
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Бейне
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => KZ_YOUTUBE
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 214
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Бейне
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[YOUTUBE] => Array
(
[ID] => 709
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Видео
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => YOUTUBE
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 215
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Видео
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[DOCUMENTS] => Array
(
[ID] => 710
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Документы
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => DOCUMENTS
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => F
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => Y
[XML_ID] => 216
[FILE_TYPE] => doc, docx, pdf, ppt, pptx, zip, rar
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => Y
[SEARCHABLE] => Y
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Документы
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[KZ_DOCUMENTS] => Array
(
[ID] => 711
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Құжаттар
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => KZ_DOCUMENTS
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => F
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => Y
[XML_ID] => 217
[FILE_TYPE] => doc, docx, pdf, ppt, pptx, zip, rar
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => Y
[SEARCHABLE] => Y
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Құжаттар
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[KZ_PREVIEW_TEXT] => Array
(
[ID] => 712
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Сипаттамасы
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => KZ_PREVIEW_TEXT
[DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 218
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] => HTML
[USER_TYPE_SETTINGS] => Array
(
[height] => 200
)
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 25151
[VALUE] => Array
(
[TEXT] => «Қазақстанның Даму Банкі» АҚ (бұдан әрі – ҚДБ, «Бәйтерек» холдингінің
еншілес құрылымы) Басқармасының төрағасы Абай Сарқұлов «Курсивтің»
сұрақтарына жауап бере келіп, өтіп бара жатқан жылды қорытындылады: Банк
биылғы жылы қаржыландырған жобалар туралы әңгімеледі, сондай-ақ келесі
жылға арналған жоспарларымен бөлісті.
[TYPE] => HTML
)
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => Array
(
[TEXT] => «Қазақстанның Даму Банкі» АҚ (бұдан әрі – ҚДБ, «Бәйтерек» холдингінің
еншілес құрылымы) Басқармасының төрағасы Абай Сарқұлов «Курсивтің»
сұрақтарына жауап бере келіп, өтіп бара жатқан жылды қорытындылады: Банк
биылғы жылы қаржыландырған жобалар туралы әңгімеледі, сондай-ақ келесі
жылға арналған жоспарларымен бөлісті.
[TYPE] => HTML
)
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Сипаттамасы
[~DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
)
[KZ_DETAIL_TEXT] => Array
(
[ID] => 713
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Толық сипаттама
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => KZ_DETAIL_TEXT
[DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 219
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] => HTML
[USER_TYPE_SETTINGS] => Array
(
[height] => 200
)
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 25152
[VALUE] => Array
(
[TEXT] => <p>
<img src="https://www.kdb.kz/images/brk-zainteresovan-v-razvitii-tesnogo-sotrudnichestva-s-bankami.jpeg" width="1080" height="720"><br>
</p>
<p>
<b>- 2018 жылдың қорытындылары бойынша ҚДБ өзінің кредиттік қоржынын айтарлықтай арттырды, оны ұйым тарихындағы рекордтық көрсеткішке дейін жеткізді – биылғы жылы Банктің жобаларды кредиттеу серпіні қандай және оның қорытындылары бойынша кредиттік қоржынды ұлғайту болжанады ма? </b>
</p>
<p>
- Қазақстанның Даму Банкі өзінің Даму стратегиясына сәйкес 2014 – 2023 жылдардағы кезеңде өңдеу өндірістері мен өнеркәсіптік инфрақұрылымды дамытуға шамамен 4,4 трлн. теңге салуды жоспарлап отыр.
</p>
<p>
Және бүгінгі таңда Банк кредиттік қоржынның жақсы сапасын ұстап тұруды жалғастырады. Жобалар бойынша игеру мөлшері банкаралық кредиттеуді есепке алғанда 474,2 млрд теңгені құрады (2018 жылы – 451,2 теңге), кредиттік қоржынның мөлшері – 1,7 трлн теңге. 2019 жылғы 30 қарашадағы жағдай бойынша жалпы кредиттік қоржындағы жұмыс істемейтін қарыздардың үлесі 2,2%, ал провизиялардың деңгейі 5,2% құрады. Сондай-ақ 2019 жыл ішінде ірі қарыз алушылар Банк алдындағы міндеттемелерін мерзімінен бұрын өтеуді жүзеге асырды. Бұл олардың өздерінің жақсы сезінетінін және ҚДБ қарыздарын мерзімінен бұрын өтей алатынын көрсетеді. Біз әрине, оларды қолдаймыз. Сондықтан біздің акционер белгілеген Банкті қызметінің барлық негізгі көрсеткіштері толығымен орындалатын болады.
</p>
<p>
2020 және 2021 жылдары жобалар бойынша тиісінше 430 млрд теңгені және 459 млрд теңгені игеру жоспарлануда. Осылайша, 2021 жылға қарай Банк өзінің кредиттік қоржынын екі триллион теңгеге дейін ұлғайтуды жоспарлап отыр. Бұл біз ұмтылатын меже.
</p>
<p>
<b>- Өткен жылы ҚДБ басшылығы 2019 жылы 11 ірі кәсіпорында жоспарлау ниеті туралы мәлімдеген еді, жалпы сомасы 371 млрд теңгедегі жобалардың пайплайны қалыптастырылған болатын – осы жоспарларға қол жеткізілді ме? </b>
</p>
<p>
- Банк өңдеу өнеркәсібі мен инфрақұрылымдағы ірі жобаларды кредиттеуде үдемелі өсімді көрсетіп келеді. 2019 жыл ішінде Банк 13 жобаның қаржыландырылуын мақұлдады, бұл ҚДБ 424,7 млрд теңге сомасымен қатысқан жалпы құны 1 002 млрд теңге болатын 10 инвестициялық жоба және жалпы сомасы 8 млрд теңге 3 экспорталды операциялары.
</p>
<p>
Жобалардың барлығы көрнекті, біз олар туралы жыл бойы айтып келеміз. Ол Қапшағай қаласындағы «ENEVERSE KUNKUAT» ЖШС-ның қуаты 100 МВт күн электр станциясының құрылысы. Астанада ұзақ күтілген «Сарыарқа» магистралдық газ құбырының құрылысы. Сондай-ақ біз үшін өте маңызды мәміле – <a href="https://www.kdb.kz/ajax/project.php?PROJECT_ID=7704&LANG=">«KAZ Minerals Aktogay»</a>
ЖШС іске асыратын ШҚО-дағы Ақтоғай КБК екінші кезеңінің құрылысы. «Цифрлы Қазақстан» бағдарламасының шеңберінде ауылдық елді мекендерді интернетке кең жолақты қол жеткізумен қамтамасыз ету жөніндегі жобаны да атап өту қажет. Оларды «SilkNetCom» ЖШС және «Қазақтелеком» АҚ іске асырады. Сондай-ақ біз Шымкент қаласында метил-трет-бутил эфирін өндіру зауытының және «Астана EXPO-2017» жел электр станциясының 50 МВт екінші іске қосу кешенінің, Макинскдегі бройлерлер өсіретін құс фабрикасының екінші кезегінің құрылысын салу жөніндегі жобаны қаржыландыруды мақұлдадық. <br>
</p>
<p>
<img src="https://kursiv.kz/sites/default/files/users/user39/%D0%9A%D1%83%D0%BD%20%D0%9A%D1%83%D0%B0%D1%82..JPG" width="1500" height="1000"><br>
</p>
<p>
Сонымен бірге, темір жол доңғалақтарыың, кабель өнімінің және азот тыңайтқышының экспортын жүзеге асыратын қазақстандық үш өндірушіні экспорталды қаржыландыру мақұлданды.
</p>
<p>
Бұдан басқа, 2019 жылы бұған дейін ҚДБ-дан қаржыландыру алған жобаларды іске қосу жүзеге асырылды, олар: Қарағандыдағы «YDD Corporation» ЖШС-ның ферросилиций өндіретін жоғары технологиялы зауыты, <br>
</p>
<p>
<img src="https://kursiv.kz/sites/default/files/users/user39/%D0%A6%D0%B5%D0%BD%D1%82%D1%80%20%D1%83%D0%BF%D1%80%D0%B0%D0%B2%D0%BB%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8F%20%D0%BF%D1%80%D0%BE%D0%B8%D0%B7%D0%B2%D0%BE%D0%B4%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%BE%D0%BC.jpg" width="1280" height="853"><br>
</p>
<p>
Шымкенттегі «Asia Trafo» ЖШС-ның күштік трансформаторлар жасайтын зауыты, <br>
</p>
<p>
<img src="https://kursiv.kz/sites/default/files/users/user39/%D0%B0%D0%B0.jpg" width="1000" height="667"><br>
</p>
<p>
«Цатек Green Energy» ЖШС-ның Ақмола облысындағы «Астана EXPO-2017» жел электр станциясының бірінші іске қосу кешені, <br>
</p>
<p>
<img src="https://kursiv.kz/sites/default/files/users/user39/IMG_1786.JPG" width="1500" height="1000"><br>
</p>
<p>
сондай-ақ Атырау қаласындағы қазақстандық машина жасау саласының алыбы – «АтырауМұнайМаш» ЖШС-ның жаңа цехтары.
</p>
<p>
<img src="https://kursiv.kz/sites/default/files/users/user39/IMG-20160516-WA0011.jpg" width="1152" height="648"><br>
</p>
<p>
Бұлар біздің еліміздің салаларына үлкен мультипликативтік әсері бар айтулы жобалар.
</p>
<p>
<b>- Соңғы бес жыл ішінде Банктің теңгемен берілетін кредиттік операцияларының үлесі екі еседен астам артты – бұл қарыз алушыларға не берді және Банк осы валюталық үрдісті одан әрі ұстану ниетінде ме? </b>
</p>
<p>
- Банктің кредиттік қоржынының валюталық құрылымы теңгемен берілетін қарыз үлесін ұлғайту бойынша оң үрдісті көрсетуді жалғастырады. Кредиттік қоржын құрылымында ұлттық валютамен берілетін қарыздар үлесі 2018 жылғы 42,5%-дан 51,8% дейін ұлғайды. Бүгінгі таңда Банктің теңгемен жүргізілетін кредиттік операцияларының өсуі біздің қарыз алушыларымызға ұлттық валютамен қаржыландыруға қол жетімдік алуға мүмкіндік береді. Бұл өз кезегінде валюталық түсімі жоқ клиенттеріміз үшін валюталық тәуекелді айтарлықтай азайтады. Демек, қарыз алушылар өздерінің Банк алдындағы міндеттемелерін уақтылы орындайды. Қазіргі кезде клиенттерден теңгемен қаржыландыруға өтінімдер ағыны ұлғайып отыр. Бәрі де экономикадағы теңгенің артықшылығын түсінеді, өйткені көптеген кәсіпорындар соңғы девальвациялар кезінде өздеріне валюта тәуекелін қабылдады және бүгінгі күні өздерінің қаржы модельдерін жоспарлауда, бизнес-жоспарларын негізінен теңгемен әзірлеуде. Осыны ескере отырып олар операциялық шығындар жасайды.
</p>
<p>
<b>- ҚДБ-да ішкі немесе сыртқы нарықтағы қарызға мұқтаждық бар ма немесе қазіргі кезде қалыптасқан қолма-қол ақшаның меншікті көлемі операциялық қызметті жүзеге асыруға жете ме? </b>
</p>
<p>
- ҚДБ-ның ауқымды жобаларды қаржыландыратынын назарға алатын болсақ, қолма-қол ақшаның қалыптасқан меншікті көлемі әрдайым жеткілікті бола бермейді. Банк ішкі және сыртқы нарықтарда белсенді эмитент болып табылады. Қаражат ішкі нарықтан жиі тартылады, өйткені ҚДБ индустрияландыру бағдарламасы бойынша жобаларды теңгемен кредиттейді. Валюта тартуға келетін болсақ, біз шетелдік валютадағы қаражатты валюталық түсімі бар жобалар үшін ғана тартамыз. Сол арқылы валюталық тәуекелдерді табиғи түрде хеджирлейміз және біздің клиенттеріміз осы тәуекелдерді өздеріне алуына жол бермейміз. Қазақстанның Даму Банкі – сенімді және тұрақты әріптес. Евробондтар дебюті өзін жақсы ставкалар және жақсы мерзімдер бойынша өздерін жақсы жағынан көрсетті. Өз сараптамамызды, өз рейтингімізді ескере отырып, міндеттемелерді орындаймыз. Халықаралық инвесторлар тарапынан Даму Банкіне деген үлкен қызығушылық байқалады.
</p>
<p>
<b>- ҚДБ тарапынан тікелей кредиттеу көлемінің 80% жуығы өңдеу өнеркәсібі жобаларына келеді – Банк осы үрдісті сақтау ниетінде ме немесе қоржынды салалар бойынша әртараптандыру мүмкіндігін қарастыра ма? </b>
</p>
<p>
- 2013-2015 жылдары бізде мұнай саласы мен металлургиядағы жобалар көп болды. Бүгінде әртараптандыру ұлғайды. Қазір біз химия саласындағы, машина жасау, экспорттық қаржыландыру, банкаралық және басқа да салалардағы жобаларды белсенді түрде қаржыландырамыз.
</p>
<p>
Банк, әрине, өңдеу өнеркәсібіне баса назар аударатын болады, дәл жобаларға көбірек және тереңірек барады. Мысалы, олар түсті металлургия ғана емес, сонымен бірге сирек жер металдары, химия саласы, фармацевтика және агросектормен және қайта өңдеумен байланысты барлық жобалар.
</p>
<p>
Біз сондай-ақ жаңартылатын энергия көздері (ЖЭК) саласындағы құзыретті арттырамыз. ЖЭК бүгінде Қазақстандағы барынша тартымды инвестициялық тауашалардың бірі. Үкімет заңнама бөлігінде үлкен жұмыс жүргізді және осы саладағы жобаларды іске асыру үшін арнайы тарифтер алу мүмкіндігі бар. ҚДБ бүгінгі таңда ЖЭК саласында – жел энергетикасы, күн энергетикасы, гидроэнергетика сегменттерінде төрт жобаны іске асырды. Яғни жаңартылатын энергия көздерінде де біз әртараптандырамыз.
</p>
<p>
<b>- Осы жылы атқарылған істер және таяудағы жылдарға не жоспарланды? </b>
</p>
<p>
- Егер жыл қорытындылары туралы айтар болсақ, бізде мәмілелердің үлкен ағыны жүрді. Сондықтан бизнес-процестерді автоматтандыруды жалғастырдық. Мамырдан бастап электрондық-цифрлық қолтаңбаға толығымен көштік, сол арқылы бүкіл қағаздағы құжат айналымын қысқарттық. Заңнамамен шектелмегендердің барлығын ЭЦҚ көшірдік. Бұл құжаттарды қарау мерзімін анағұрлым қысқартты. Тағы бір маңызды аспект – Банктегі адами капиталы. Біз өз қызметкерлеріміздің оқуына, біліктілігін, құзыретін арттыруына көп көңіл бөлеміз. Осы жыл бойында бірнеше ішкі жаттықтырушы даярладық, олар қызметкерлердің құзыретін тар бағытта ғана емес, басқа бағыттар бойынша да арттыра отырып, олармен жұмыс істейді. <br>
</p>
<p>
<img src="https://kursiv.kz/sites/default/files/users/user39/%D0%90%D0%9D%D0%9C.jpg" width="1500" height="999"><br>
</p>
<p>
Сондай-ақ Банк өміріне белсенді түрде қатысатын Банк Директорлар кеңесінің ауқымды жұмысын атап өткіміз келеді. Биылғы жылы Директорлар кеңесінің құрамына «Бәйтерек» холдингінің екі өкілі кірді. Олар стратегиялық менеджментке зор үлес қосады. Банк ДК мүшелері көшпелі сессияға қатысты, біздің қаржыландыру объектілерімізге барып, олардың жұмысымен танысты. Жобалар кабинетте ғана қарастырылмайды, сонымен бірге мақұлдау кезінде объектілерге де шығамыз. Осы практиканы жалғастыратын боламыз.
</p>
<p>
Келесі жылға арналған жоспарларымыз бұрынғыдан да зор: Банк стратегиясын қайта қарамақпыз. Біздер үшін өте маңызды стратегиялық бастамалар бар, экспорттық нарықтарға көбірек шыққымыз келеді. Банкте бәсекелестер жоқ деуге болады, қажетті құзырет бар. Егер Қазақстанның ішінде мәселелер бар болса, біз кейде екінші деңгейдегі банктермен бәсекелесетін болсақ, сыртқы экспорт нарықтарына шығатындар және осындай мәмілелерді кредиттейтіндер аз. Біз келесі жылы осы жұмысты белсенді түрде жүргіземіз және экспорттаушыларды сыртқы нарықтарға шығарамыз.
</p>
<p>
Дамытуды жоспарлап отырған бағыттарымыздың бірі «жасыл» жобалар болып табылады. Олар ЖЭК ғана емес, сонымен бірге экологияны аз ластайтын өңдеу секторындағы жобалар. Мұның барлығы Банкте жасалады, өкінішке орай олар әлі стандартталмаған және регламенттелмеген. Бұ банк саласындағы жаңа ағым. Біз ЭЫДҰ-мен белсенді жұмыс жүргізудеміз, олармен бірге стратегиялық сессиялар өткіземіз және 2020 жылы екі жылдық кезеңге арналған жол картасына қол қоюды жоспарлап отырмыз. Алғашқы жарты жылда олар Банк қызметін, оның заңнамасын толығымен талдайтын болады.
</p>
<p>
Біз жұмыс істейтін стратегиялық бастамалардың тағы бірі жобалар фабрикасы деп аталады, оған жобаларды бірлесіп қаржыландыруға қатыстыру үшін ЕДБ шақыратын боламыз. Оларда өтімділіктің бар екенін білеміз, алайда ЕДБ инвестициялық фазада жоба тәуекелдерін өзіне қабылдауға әрдайым дайын бола бермейді. Сондықтан біз жоба тәуекелдерін толық жабамыз – бізде олар үшін қажетті құзыреттер мен сараптамалар бар. Жоба жұмысын сәтті бастап кеткеннен кейін жобаны ЕДБ алады және оны қайта қаржыландыратын болады. Біз өз кезегінде келесі жобаны іздестіреміз, сол арқылы өз өтімділігімізді экономикаға бере отырып, оның айналымдылығын ұлғайтамыз. Бұл ретте екінші деңгейдегі банк жобаны өзіне алу үшін активтердің жақсы сапасын сақтау қажеттігін түсінеміз. Осындай модель ЕДБ-ға да, қарыз алушыларға да қызғылықты болуы мүмкін. Даму Банкі үшін көбірек тауашалар мен табысты жұмыс істейтін қызғылықты жобалар тапқан маңызды. Келесі жылға арналған стратегия шеңберінде мынадай пайым бар, олар: экспорт, екінші деңгейдегі банктермен бірге іске асырылатын көбірек жобалар, «жасыл» бағыт. <br>
</p>
<p>
<img src="https://kursiv.kz/sites/default/files/users/user39/IMG_4594.JPG" width="1500" height="1000"><br>
</p>
<p>
Стратегиялық бастамаға ұсынуды жоспарлап отырған тағы бір маңызды сәттердің бірі ол халықаралық даму институттарымен жұмыс. Биылғы жылы біз «Сарыарқа» газ құбыры бойынша Еуразиялық даму банкімен жақсы жұмыс істедік. Жобаны облигациялық қарыз арқылы бірлесіп іске асырдық. Келесі жылы осы бағытты дамытуға үміттенеміз. Сенімді әріптестер бар, олар: Внешэкономбанк, ЕАДБ, Қытай Мемлекеттік Даму банкі. Желтоқсанның басында Мемлекет басшысының Германияға сапары болды. Біз Қазақстан аумағында ҚДБ-мен бірлесіп инвестициялық жобаларды бірге қаржыландыруға және қаржыландыруға қатысуға дайындығын білдірген Deutsche Bank, Euler Hermes экспорттық-кредиттік агенттігімен келісімге қол қойдық. Біз осындай мәмілелерді нарыққа белсенді түрде беретін боламыз. <span id="bx-cursor-node"> </span>
</p>
[TYPE] => HTML
)
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
- 2018 жылдың қорытындылары бойынша ҚДБ өзінің кредиттік қоржынын айтарлықтай арттырды, оны ұйым тарихындағы рекордтық көрсеткішке дейін жеткізді – биылғы жылы Банктің жобаларды кредиттеу серпіні қандай және оның қорытындылары бойынша кредиттік қоржынды ұлғайту болжанады ма?
- Қазақстанның Даму Банкі өзінің Даму стратегиясына сәйкес 2014 – 2023 жылдардағы кезеңде өңдеу өндірістері мен өнеркәсіптік инфрақұрылымды дамытуға шамамен 4,4 трлн. теңге салуды жоспарлап отыр.
Және бүгінгі таңда Банк кредиттік қоржынның жақсы сапасын ұстап тұруды жалғастырады. Жобалар бойынша игеру мөлшері банкаралық кредиттеуді есепке алғанда 474,2 млрд теңгені құрады (2018 жылы – 451,2 теңге), кредиттік қоржынның мөлшері – 1,7 трлн теңге. 2019 жылғы 30 қарашадағы жағдай бойынша жалпы кредиттік қоржындағы жұмыс істемейтін қарыздардың үлесі 2,2%, ал провизиялардың деңгейі 5,2% құрады. Сондай-ақ 2019 жыл ішінде ірі қарыз алушылар Банк алдындағы міндеттемелерін мерзімінен бұрын өтеуді жүзеге асырды. Бұл олардың өздерінің жақсы сезінетінін және ҚДБ қарыздарын мерзімінен бұрын өтей алатынын көрсетеді. Біз әрине, оларды қолдаймыз. Сондықтан біздің акционер белгілеген Банкті қызметінің барлық негізгі көрсеткіштері толығымен орындалатын болады.
2020 және 2021 жылдары жобалар бойынша тиісінше 430 млрд теңгені және 459 млрд теңгені игеру жоспарлануда. Осылайша, 2021 жылға қарай Банк өзінің кредиттік қоржынын екі триллион теңгеге дейін ұлғайтуды жоспарлап отыр. Бұл біз ұмтылатын меже.
- Өткен жылы ҚДБ басшылығы 2019 жылы 11 ірі кәсіпорында жоспарлау ниеті туралы мәлімдеген еді, жалпы сомасы 371 млрд теңгедегі жобалардың пайплайны қалыптастырылған болатын – осы жоспарларға қол жеткізілді ме?
- Банк өңдеу өнеркәсібі мен инфрақұрылымдағы ірі жобаларды кредиттеуде үдемелі өсімді көрсетіп келеді. 2019 жыл ішінде Банк 13 жобаның қаржыландырылуын мақұлдады, бұл ҚДБ 424,7 млрд теңге сомасымен қатысқан жалпы құны 1 002 млрд теңге болатын 10 инвестициялық жоба және жалпы сомасы 8 млрд теңге 3 экспорталды операциялары.
Жобалардың барлығы көрнекті, біз олар туралы жыл бойы айтып келеміз. Ол Қапшағай қаласындағы «ENEVERSE KUNKUAT» ЖШС-ның қуаты 100 МВт күн электр станциясының құрылысы. Астанада ұзақ күтілген «Сарыарқа» магистралдық газ құбырының құрылысы. Сондай-ақ біз үшін өте маңызды мәміле – «KAZ Minerals Aktogay»
ЖШС іске асыратын ШҚО-дағы Ақтоғай КБК екінші кезеңінің құрылысы. «Цифрлы Қазақстан» бағдарламасының шеңберінде ауылдық елді мекендерді интернетке кең жолақты қол жеткізумен қамтамасыз ету жөніндегі жобаны да атап өту қажет. Оларды «SilkNetCom» ЖШС және «Қазақтелеком» АҚ іске асырады. Сондай-ақ біз Шымкент қаласында метил-трет-бутил эфирін өндіру зауытының және «Астана EXPO-2017» жел электр станциясының 50 МВт екінші іске қосу кешенінің, Макинскдегі бройлерлер өсіретін құс фабрикасының екінші кезегінің құрылысын салу жөніндегі жобаны қаржыландыруды мақұлдадық.
Сонымен бірге, темір жол доңғалақтарыың, кабель өнімінің және азот тыңайтқышының экспортын жүзеге асыратын қазақстандық үш өндірушіні экспорталды қаржыландыру мақұлданды.
Бұдан басқа, 2019 жылы бұған дейін ҚДБ-дан қаржыландыру алған жобаларды іске қосу жүзеге асырылды, олар: Қарағандыдағы «YDD Corporation» ЖШС-ның ферросилиций өндіретін жоғары технологиялы зауыты,
Шымкенттегі «Asia Trafo» ЖШС-ның күштік трансформаторлар жасайтын зауыты,
«Цатек Green Energy» ЖШС-ның Ақмола облысындағы «Астана EXPO-2017» жел электр станциясының бірінші іске қосу кешені,
сондай-ақ Атырау қаласындағы қазақстандық машина жасау саласының алыбы – «АтырауМұнайМаш» ЖШС-ның жаңа цехтары.
Бұлар біздің еліміздің салаларына үлкен мультипликативтік әсері бар айтулы жобалар.
- Соңғы бес жыл ішінде Банктің теңгемен берілетін кредиттік операцияларының үлесі екі еседен астам артты – бұл қарыз алушыларға не берді және Банк осы валюталық үрдісті одан әрі ұстану ниетінде ме?
- Банктің кредиттік қоржынының валюталық құрылымы теңгемен берілетін қарыз үлесін ұлғайту бойынша оң үрдісті көрсетуді жалғастырады. Кредиттік қоржын құрылымында ұлттық валютамен берілетін қарыздар үлесі 2018 жылғы 42,5%-дан 51,8% дейін ұлғайды. Бүгінгі таңда Банктің теңгемен жүргізілетін кредиттік операцияларының өсуі біздің қарыз алушыларымызға ұлттық валютамен қаржыландыруға қол жетімдік алуға мүмкіндік береді. Бұл өз кезегінде валюталық түсімі жоқ клиенттеріміз үшін валюталық тәуекелді айтарлықтай азайтады. Демек, қарыз алушылар өздерінің Банк алдындағы міндеттемелерін уақтылы орындайды. Қазіргі кезде клиенттерден теңгемен қаржыландыруға өтінімдер ағыны ұлғайып отыр. Бәрі де экономикадағы теңгенің артықшылығын түсінеді, өйткені көптеген кәсіпорындар соңғы девальвациялар кезінде өздеріне валюта тәуекелін қабылдады және бүгінгі күні өздерінің қаржы модельдерін жоспарлауда, бизнес-жоспарларын негізінен теңгемен әзірлеуде. Осыны ескере отырып олар операциялық шығындар жасайды.
- ҚДБ-да ішкі немесе сыртқы нарықтағы қарызға мұқтаждық бар ма немесе қазіргі кезде қалыптасқан қолма-қол ақшаның меншікті көлемі операциялық қызметті жүзеге асыруға жете ме?
- ҚДБ-ның ауқымды жобаларды қаржыландыратынын назарға алатын болсақ, қолма-қол ақшаның қалыптасқан меншікті көлемі әрдайым жеткілікті бола бермейді. Банк ішкі және сыртқы нарықтарда белсенді эмитент болып табылады. Қаражат ішкі нарықтан жиі тартылады, өйткені ҚДБ индустрияландыру бағдарламасы бойынша жобаларды теңгемен кредиттейді. Валюта тартуға келетін болсақ, біз шетелдік валютадағы қаражатты валюталық түсімі бар жобалар үшін ғана тартамыз. Сол арқылы валюталық тәуекелдерді табиғи түрде хеджирлейміз және біздің клиенттеріміз осы тәуекелдерді өздеріне алуына жол бермейміз. Қазақстанның Даму Банкі – сенімді және тұрақты әріптес. Евробондтар дебюті өзін жақсы ставкалар және жақсы мерзімдер бойынша өздерін жақсы жағынан көрсетті. Өз сараптамамызды, өз рейтингімізді ескере отырып, міндеттемелерді орындаймыз. Халықаралық инвесторлар тарапынан Даму Банкіне деген үлкен қызығушылық байқалады.
- ҚДБ тарапынан тікелей кредиттеу көлемінің 80% жуығы өңдеу өнеркәсібі жобаларына келеді – Банк осы үрдісті сақтау ниетінде ме немесе қоржынды салалар бойынша әртараптандыру мүмкіндігін қарастыра ма?
- 2013-2015 жылдары бізде мұнай саласы мен металлургиядағы жобалар көп болды. Бүгінде әртараптандыру ұлғайды. Қазір біз химия саласындағы, машина жасау, экспорттық қаржыландыру, банкаралық және басқа да салалардағы жобаларды белсенді түрде қаржыландырамыз.
Банк, әрине, өңдеу өнеркәсібіне баса назар аударатын болады, дәл жобаларға көбірек және тереңірек барады. Мысалы, олар түсті металлургия ғана емес, сонымен бірге сирек жер металдары, химия саласы, фармацевтика және агросектормен және қайта өңдеумен байланысты барлық жобалар.
Біз сондай-ақ жаңартылатын энергия көздері (ЖЭК) саласындағы құзыретті арттырамыз. ЖЭК бүгінде Қазақстандағы барынша тартымды инвестициялық тауашалардың бірі. Үкімет заңнама бөлігінде үлкен жұмыс жүргізді және осы саладағы жобаларды іске асыру үшін арнайы тарифтер алу мүмкіндігі бар. ҚДБ бүгінгі таңда ЖЭК саласында – жел энергетикасы, күн энергетикасы, гидроэнергетика сегменттерінде төрт жобаны іске асырды. Яғни жаңартылатын энергия көздерінде де біз әртараптандырамыз.
- Осы жылы атқарылған істер және таяудағы жылдарға не жоспарланды?
- Егер жыл қорытындылары туралы айтар болсақ, бізде мәмілелердің үлкен ағыны жүрді. Сондықтан бизнес-процестерді автоматтандыруды жалғастырдық. Мамырдан бастап электрондық-цифрлық қолтаңбаға толығымен көштік, сол арқылы бүкіл қағаздағы құжат айналымын қысқарттық. Заңнамамен шектелмегендердің барлығын ЭЦҚ көшірдік. Бұл құжаттарды қарау мерзімін анағұрлым қысқартты. Тағы бір маңызды аспект – Банктегі адами капиталы. Біз өз қызметкерлеріміздің оқуына, біліктілігін, құзыретін арттыруына көп көңіл бөлеміз. Осы жыл бойында бірнеше ішкі жаттықтырушы даярладық, олар қызметкерлердің құзыретін тар бағытта ғана емес, басқа бағыттар бойынша да арттыра отырып, олармен жұмыс істейді.
Сондай-ақ Банк өміріне белсенді түрде қатысатын Банк Директорлар кеңесінің ауқымды жұмысын атап өткіміз келеді. Биылғы жылы Директорлар кеңесінің құрамына «Бәйтерек» холдингінің екі өкілі кірді. Олар стратегиялық менеджментке зор үлес қосады. Банк ДК мүшелері көшпелі сессияға қатысты, біздің қаржыландыру объектілерімізге барып, олардың жұмысымен танысты. Жобалар кабинетте ғана қарастырылмайды, сонымен бірге мақұлдау кезінде объектілерге де шығамыз. Осы практиканы жалғастыратын боламыз.
Келесі жылға арналған жоспарларымыз бұрынғыдан да зор: Банк стратегиясын қайта қарамақпыз. Біздер үшін өте маңызды стратегиялық бастамалар бар, экспорттық нарықтарға көбірек шыққымыз келеді. Банкте бәсекелестер жоқ деуге болады, қажетті құзырет бар. Егер Қазақстанның ішінде мәселелер бар болса, біз кейде екінші деңгейдегі банктермен бәсекелесетін болсақ, сыртқы экспорт нарықтарына шығатындар және осындай мәмілелерді кредиттейтіндер аз. Біз келесі жылы осы жұмысты белсенді түрде жүргіземіз және экспорттаушыларды сыртқы нарықтарға шығарамыз.
Дамытуды жоспарлап отырған бағыттарымыздың бірі «жасыл» жобалар болып табылады. Олар ЖЭК ғана емес, сонымен бірге экологияны аз ластайтын өңдеу секторындағы жобалар. Мұның барлығы Банкте жасалады, өкінішке орай олар әлі стандартталмаған және регламенттелмеген. Бұ банк саласындағы жаңа ағым. Біз ЭЫДҰ-мен белсенді жұмыс жүргізудеміз, олармен бірге стратегиялық сессиялар өткіземіз және 2020 жылы екі жылдық кезеңге арналған жол картасына қол қоюды жоспарлап отырмыз. Алғашқы жарты жылда олар Банк қызметін, оның заңнамасын толығымен талдайтын болады.
Біз жұмыс істейтін стратегиялық бастамалардың тағы бірі жобалар фабрикасы деп аталады, оған жобаларды бірлесіп қаржыландыруға қатыстыру үшін ЕДБ шақыратын боламыз. Оларда өтімділіктің бар екенін білеміз, алайда ЕДБ инвестициялық фазада жоба тәуекелдерін өзіне қабылдауға әрдайым дайын бола бермейді. Сондықтан біз жоба тәуекелдерін толық жабамыз – бізде олар үшін қажетті құзыреттер мен сараптамалар бар. Жоба жұмысын сәтті бастап кеткеннен кейін жобаны ЕДБ алады және оны қайта қаржыландыратын болады. Біз өз кезегінде келесі жобаны іздестіреміз, сол арқылы өз өтімділігімізді экономикаға бере отырып, оның айналымдылығын ұлғайтамыз. Бұл ретте екінші деңгейдегі банк жобаны өзіне алу үшін активтердің жақсы сапасын сақтау қажеттігін түсінеміз. Осындай модель ЕДБ-ға да, қарыз алушыларға да қызғылықты болуы мүмкін. Даму Банкі үшін көбірек тауашалар мен табысты жұмыс істейтін қызғылықты жобалар тапқан маңызды. Келесі жылға арналған стратегия шеңберінде мынадай пайым бар, олар: экспорт, екінші деңгейдегі банктермен бірге іске асырылатын көбірек жобалар, «жасыл» бағыт.
Стратегиялық бастамаға ұсынуды жоспарлап отырған тағы бір маңызды сәттердің бірі ол халықаралық даму институттарымен жұмыс. Биылғы жылы біз «Сарыарқа» газ құбыры бойынша Еуразиялық даму банкімен жақсы жұмыс істедік. Жобаны облигациялық қарыз арқылы бірлесіп іске асырдық. Келесі жылы осы бағытты дамытуға үміттенеміз. Сенімді әріптестер бар, олар: Внешэкономбанк, ЕАДБ, Қытай Мемлекеттік Даму банкі. Желтоқсанның басында Мемлекет басшысының Германияға сапары болды. Біз Қазақстан аумағында ҚДБ-мен бірлесіп инвестициялық жобаларды бірге қаржыландыруға және қаржыландыруға қатысуға дайындығын білдірген Deutsche Bank, Euler Hermes экспорттық-кредиттік агенттігімен келісімге қол қойдық. Біз осындай мәмілелерді нарыққа белсенді түрде беретін боламыз.
[TYPE] => HTML
)
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Толық сипаттама
[~DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
)
[PHOTOGALLERY] => Array
(
[ID] => 714
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Фотогалерея
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => PHOTOGALLERY
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => F
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => Y
[XML_ID] => 220
[FILE_TYPE] => jpg, gif, bmp, png, jpeg
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => Y
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Фотогалерея
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[HEAD] => Array
(
[ID] => 790
[TIMESTAMP_X] => 2019-07-29 11:30:26
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Руководитель
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => HEAD
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => E
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] =>
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 126
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 25153
[VALUE] => 8045
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => 8045
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Руководитель
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
)
[DISPLAY_PROPERTIES] => Array
(
[EN_PREVIEW_TEXT] => Array
(
[ID] => 702
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Description
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => EN_PREVIEW_TEXT
[DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 208
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] => HTML
[USER_TYPE_SETTINGS] => Array
(
[height] => 200
)
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 25147
[VALUE] => Array
(
[TEXT] => Chairman of the Management Board of Development Bank of Kazakhstan JSC
(hereinafter referred to as the DBK, the subsidiary of the Baiterek
holding) Abay Sarkulov, summed up the results of the outgoing year while
answering questions from Kursiv: he spoke about the projects of this
year that are financed by the Bank, and also shared his plans for the
next year.
[TYPE] => HTML
)
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => Array
(
[TEXT] => Chairman of the Management Board of Development Bank of Kazakhstan JSC
(hereinafter referred to as the DBK, the subsidiary of the Baiterek
holding) Abay Sarkulov, summed up the results of the outgoing year while
answering questions from Kursiv: he spoke about the projects of this
year that are financed by the Bank, and also shared his plans for the
next year.
[TYPE] => HTML
)
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Description
[~DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
[DISPLAY_VALUE] => Chairman of the Management Board of Development Bank of Kazakhstan JSC
(hereinafter referred to as the DBK, the subsidiary of the Baiterek
holding) Abay Sarkulov, summed up the results of the outgoing year while
answering questions from Kursiv: he spoke about the projects of this
year that are financed by the Bank, and also shared his plans for the
next year.
)
[EN_NAME] => Array
(
[ID] => 705
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Title
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => EN_NAME
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 211
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => Y
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 25149
[VALUE] => "DBK is interested in further cooperation with the second-tier banks, working on "green" projects with investors and other projects in the manufacturing industry"
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => "DBK is interested in further cooperation with the second-tier banks, working on "green" projects with investors and other projects in the manufacturing industry"
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Title
[~DEFAULT_VALUE] =>
[DISPLAY_VALUE] => "DBK is interested in further cooperation with the second-tier banks, working on "green" projects with investors and other projects in the manufacturing industry"
)
[KZ_NAME] => Array
(
[ID] => 707
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Атауы
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => KZ_NAME
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 213
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => Y
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 25150
[VALUE] => «ҚДБ ЕДБ-мен тығыз ынтымақтастықты дамытуға, «жасыл» жобалармен және өңдеу өнеркәсібінің басқа да жобаларымен жұмыс істейтін инвесторлармен ынтымақасуға мүдделі»
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => «ҚДБ ЕДБ-мен тығыз ынтымақтастықты дамытуға, «жасыл» жобалармен және өңдеу өнеркәсібінің басқа да жобаларымен жұмыс істейтін инвесторлармен ынтымақасуға мүдделі»
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Атауы
[~DEFAULT_VALUE] =>
[DISPLAY_VALUE] => «ҚДБ ЕДБ-мен тығыз ынтымақтастықты дамытуға, «жасыл» жобалармен және өңдеу өнеркәсібінің басқа да жобаларымен жұмыс істейтін инвесторлармен ынтымақасуға мүдделі»
)
[KZ_PREVIEW_TEXT] => Array
(
[ID] => 712
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Сипаттамасы
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => KZ_PREVIEW_TEXT
[DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 218
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] => HTML
[USER_TYPE_SETTINGS] => Array
(
[height] => 200
)
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 25151
[VALUE] => Array
(
[TEXT] => «Қазақстанның Даму Банкі» АҚ (бұдан әрі – ҚДБ, «Бәйтерек» холдингінің
еншілес құрылымы) Басқармасының төрағасы Абай Сарқұлов «Курсивтің»
сұрақтарына жауап бере келіп, өтіп бара жатқан жылды қорытындылады: Банк
биылғы жылы қаржыландырған жобалар туралы әңгімеледі, сондай-ақ келесі
жылға арналған жоспарларымен бөлісті.
[TYPE] => HTML
)
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => Array
(
[TEXT] => «Қазақстанның Даму Банкі» АҚ (бұдан әрі – ҚДБ, «Бәйтерек» холдингінің
еншілес құрылымы) Басқармасының төрағасы Абай Сарқұлов «Курсивтің»
сұрақтарына жауап бере келіп, өтіп бара жатқан жылды қорытындылады: Банк
биылғы жылы қаржыландырған жобалар туралы әңгімеледі, сондай-ақ келесі
жылға арналған жоспарларымен бөлісті.
[TYPE] => HTML
)
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Сипаттамасы
[~DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
[DISPLAY_VALUE] => «Қазақстанның Даму Банкі» АҚ (бұдан әрі – ҚДБ, «Бәйтерек» холдингінің
еншілес құрылымы) Басқармасының төрағасы Абай Сарқұлов «Курсивтің»
сұрақтарына жауап бере келіп, өтіп бара жатқан жылды қорытындылады: Банк
биылғы жылы қаржыландырған жобалар туралы әңгімеледі, сондай-ақ келесі
жылға арналған жоспарларымен бөлісті.
)
)
[IPROPERTY_VALUES] => Array
(
)
[PREVIEW_IMAGE] => /upload/resize_cache/iblock/f22/352_450_240cd750bba9870f18aada2478b24840a/IMG_4574.JPG
)
Управляющий директор - член правления БРК Аскар Амиртаев рассказал нашему изданию на примере инструмента гарантий, чем так привлекательно английское право для инвесторов, и почему стоит присмотреться к возможностям, которые предоставляет Международный финансовый центр «Астана» (МФЦА).
- Гарантия является довольно распространённым инструментом обеспечения исполнения обязательств. Как Вы считаете, насколько юридически защищен кредитор, получивший гарантию третьего лица?
- В текущем году в рамках работы по совершенствованию подходов к управлению правовыми рисками, БРК значительное внимание уделил теме признания гарантий недействительными, мы изучали казахстанскую и российскую судебную практику, провели внеплановый мониторинг всех гарантий, имеющихся в нашем портфеле.
Поводом послужило громкое судебное дело в отношении признания гарантии недействительной, которое освещалось в СМИ в конце прошлого года, о взыскании с физического лица в пользу Национального банка РК 24,9 млрд тенге. В рамках этого гражданского дела суд первой инстанции вынес решение об отказе в удовлетворении требований Нацбанка к физическому лицу об исполнении обязательств по гарантии, и удовлетворил исковые требования гаранта, в связи с недействительностью гарантии по ряду оснований.
Исковые требования гаранта строились на доводах о введении его в заблуждение при предоставлении гарантии, несоответствии гарантии требованиям законодательства, в силу которых заём должен быть обеспечен высоколиквидными и безрисковыми ценными бумагами и иными низкорисковыми активами; а также увеличении сроков возврата займа без согласия гаранта, которое ухудшило положение гаранта. И хотя уже в текущем году апелляционная коллегия удовлетворила требования финрегулятора, признав гарантию действительной, изучение вопросов правовой уязвимости гарантий продолжило представлять для нас профессиональный интерес.
Гарантия как способ обеспечения исполнения обязательств используется в разных сферах договорных отношений и прежде всего, в сфере банковского финансирования. К слову, в кредитном портфеле БРК гарантии исполнения обязательств, занимают около 35% от всей базы обеспечения. Смысл гарантии прост и состоит в том, что гарант берет на себя ответственность перед кредитором за нарушение обязательства должником.
Несмотря на то, что Банк Развития или любые другие финансовые организации придерживаются практики принятия полных солидарных гарантий, максимально защищающих их интересы, судебная практика показывает, что гарантия является достаточно уязвимым инструментом обеспечения исполнения обязательства.
Законодательством предусмотрены различные основания признания недействительности сделок, которые применимы и к гарантиям, а также отдельные нормы о прекращении гарантий. Среди всего прочего, признание недействительности гарантии в связи с несоответствием требованиям законодательства, отсутствие надлежащего корпоративного одобрения, необходимого разрешения и т. д.
Для всех этих правовых рисков существуют способы митигации, применяемые юридическими службами, такие как проверка формы и содержания гарантии, истребование всех необходимых согласий, анализ структуры органов управления гаранта и др.
При изучении судебной практики мы видим много интересных кейсов в отношении споров о недействительности гарантии по основанию, связанному с увеличением ответственности гаранта и ухудшением его положения. В том или ином случае, положение гаранта может ухудшаться при изменении даже таких условий обязательства, которые, на первый взгляд, не требуют согласования с гарантом.
Наглядным примером является гражданское дело, рассмотренное отечественными судами в 2015 году, по встречному иску юридического лица (гарант) к одному из БВУ и другому юридическому лицу (заемщик) о признании гарантий недействительными, в рамках которого гарантом были заявлены исковые требования о признании гарантии недействительной ввиду отсутствия согласия гаранта на произведение заемщиком и банком изменений условий обеспечиваемого гарантией обязательства:
- уменьшена залоговая стоимость обеспечения, и как следствие увеличились риски гаранта по сравнению с первоначальными условиями;
- была предоставлена отсрочка по погашению основного долга и вознаграждения, повлекшая увеличение суммы ежемесячного платежа и увеличение общей суммы вознаграждения;
- изменена периодичность платежей.
Несмотря на доводы БВУ, что данные изменения не увеличивают ответственность гаранта, суд принял сторону гаранта и признал гарантийное обязательство недействительным.
В свою очередь, по другим подобным спорам некоторые суды поддерживают позицию кредитора.
Просматривая подобные кейсы, мы составили перечень всех возможных изменений условий по банковскому займу и по каждому из них моделировали ситуации, в которых гарант теоретически мог бы ссылаться на увеличение его рисков или возникновение неблагоприятных последствий. В конечном итоге, такой анализ заставил нас значительно расширить перечень случаев по займу, которые требуют согласования с гарантом.
- Исходя из Вашего комментария можно сделать вывод о том, что в нашем законодательстве данный вопрос детально не регламентирован?
- Именно так, при очевидном сходстве положений законодательства РК и РФ, регулирующего правоотношения гаранта и кредитора, правоприменительная практика РФ имеет завидно более четкое регулирование. В частности, в постановлении Пленума Высшего арбитражного суда РФ «О некоторых вопросах разрешения споров, связанных с поручительством» определена правовая позиция суда практически по всем возможным спорным ситуациям, связанным с признанием гарантий (поручительств) недействительными.
Заимствование названного опыта наших соседей позволит поставить точку в спорах между кредиторами и гарантами, повысить уровень правового доверия к гарантиям, создать комфорт в отношениях между кредитором и гарантом, и по крайней мере, закроет вопрос с постоянными требованиями у гаранта согласий на практически все без исключения случаи изменения условий по займу.
В этой связи Банк Развития планирует инициировать вопрос о необходимости совершенствования законодательной базы в целях повышения доверия всех участников рынка и инвесторов к такому инструменту обеспечения обязательства как гарантия.
- Какова практика банков в Казахстане по гарантиям нерезидентов?
- Гарантия как способ обеспечения исполнения обязательств всем хорошо известна и успешно используется в разных сферах договорных отношений и прежде всего, в сфере банковского финансирования. На текущий момент в Казахстане при финансировании банками инвестиционных проектов сложилась практика принятия гарантии участника/акционера либо конечного бенефициара (инвестора) Заемщика, в том числе нерезидентов. Гаранты нерезиденты не всегда понимают все тонкости и последствия подчинения сделки юрисдикции казахстанского права. Кроме того, исполнение решения казахстанского суда в иностранной юрисдикции также может вызвать ряд сложностей. Поэтому на практике выбор казахстанского права для договора гарантии не отвечает потребностям как гаранта, так и кредитора.
Когда возникают какие-то спорные вопросы между инвестором и заемщиком или банком и инвестором, то последний предпочитает обращаться в структуру, которая работает на принципах международной практики, международных стандартов. Не случайно большинство инвесторов предпочитает разрешать споры в Лондонском международном арбитражном суде (LCIA), арбитражных судах Стокгольма, Сингапура и других стран.
- Какие сложности возникают у банков при принятии таких гарантий нерезидентов?
- Для банков одной из проблем принятия гарантии нерезидента является признание и приведение в исполнение решений судов Республики Казахстан на территории иностранного государства, так как не всегда удается исполнить решение казахстанского суда на территории других государств. Исключение составляют страны, с которыми на сегодняшний день нашей страной заключены международные договоры об оказании правовой помощи, в том числе такие многосторонние, как Минская и Кишиневская Конвенции «О правовой помощи и правовых отношениях по гражданским, семейным и уголовным делам», а также ряд других международных договоров.
- Какие, по Вашему мнению, имеются преимущества для инвесторов у гарантии, регулируемой английским правом?
- Во-первых, понимание со стороны иностранных банков и иностранных контрагентов (гарантов) того, что при работе с гарантиями по английскому праву суд тщательно и беспристрастно разбирает каждый представленный ему документ, являющийся предметом спора, выявляя его правовую природу. При этом важным является не только каждое слово в документе, но и показания сторон, предшествующая переписка, практика взаимоотношений в данной сфере бизнеса. При рассмотрении дел судьи не руководствуются никакими предусмотренными законом методами толкования и применяют так называемое «право справедливости» (equity law). В результате суд выявляет действительную волю сторон с учетом всех факторов и только после этого принимает решение.
Во-вторых, английское право, предоставляет широкие права и инструментарий защиты интересов банка как кредитора. Например, стандартный срок исковой давности для предъявления требований, вытекающих из нарушения договора, по английскому праву составляет шесть лет с даты нарушения. В отношении договоров, совершенных в особой письменной форме "за печатью" (as deeds), установлен 12-летний срок исковой давности.
- Совсем недавно с участием Президента РК в торжественной церемонии было открыто здание Суда и Международного арбитражного центра МФЦА. Будет ли Банк Развития применять гарантии, регулируемые английским правом и планируется ли использование площадки МФЦА при исполнении гарантии?
- Открытие Суда и Международного арбитражного центра МФЦА является четким сигналом для иностранных инвесторов, что наша страна нацелена на построение независимой и эффективной судебной системы. Об этом говорит высокая квалификация иностранных судей МФЦА, а также предусмотренные процессуальные механизмы, такие как: увеличенный срок исковой давности, различные процессуальные преимущества суда МФЦА в сравнении с казахстанской судебной практикой, пропорциональное снижение размера судебного сбора по мере увеличения суммы иска и другие.
Арбитражные решения МФЦА подлежат исполнению в Республике Казахстан, а также на международном уровне в соответствии с Нью-Йоркской конвенцией от 1958 года на территории 157 иностранных государств.
По сути, МФЦА является эффективным инструментов для защиты прав и интересов международных инвесторов и повышения инвестиционной привлекательности нашей страны, т.е. так называемым «элементом доверия» между инвесторами и государством.
Для эффективного использования преимуществ МФЦА Банком Развития была проведена работа по разработке типовой формы договора гарантии, регулируемого английским правом. Следует отметить, что гарантия была разработана по стандартам LMA (Loan Market Association), а также с учетом соблюдения требований законодательства Казахстана, которые предусмотрены в отношении формы и обязательных условий договора гарантии. Разработанная форма гарантии содержит арбитражную оговорку о разрешении споров в международном арбитражном центре при МФЦА.
- Как Вы считаете, принимая во внимание имеющиеся преимущества, возможна ли имплементация отдельных положений английского права в отечественное законодательство?
- Считаю это не только возможным, но и необходимым поскольку наше общество претерпело значительные изменения с момента обретения независимости. Изменилось правосознание людей, усложнились экономические связи и механизмы корпоративных отношений. Наша страна активно наращивает экспортный потенциал и активно участвует как в интеграционных процессах, так и в привлечении в страну новых иностранных инвесторов. Все это создает условия и предпосылки для совершенствования законодательства.
Вместе с тем, полагаю нельзя просто копировать «правовые механизмы» других правовых систем. Каждый новый механизм должен быть оценен и доработан с учетом казахстанской правоприменительной практики, нужд населения и бизнес сообщества.
[~DETAIL_TEXT] =>
Управляющий директор - член правления БРК Аскар Амиртаев рассказал нашему изданию на примере инструмента гарантий, чем так привлекательно английское право для инвесторов, и почему стоит присмотреться к возможностям, которые предоставляет Международный финансовый центр «Астана» (МФЦА).
- Гарантия является довольно распространённым инструментом обеспечения исполнения обязательств. Как Вы считаете, насколько юридически защищен кредитор, получивший гарантию третьего лица?
- В текущем году в рамках работы по совершенствованию подходов к управлению правовыми рисками, БРК значительное внимание уделил теме признания гарантий недействительными, мы изучали казахстанскую и российскую судебную практику, провели внеплановый мониторинг всех гарантий, имеющихся в нашем портфеле.
Поводом послужило громкое судебное дело в отношении признания гарантии недействительной, которое освещалось в СМИ в конце прошлого года, о взыскании с физического лица в пользу Национального банка РК 24,9 млрд тенге. В рамках этого гражданского дела суд первой инстанции вынес решение об отказе в удовлетворении требований Нацбанка к физическому лицу об исполнении обязательств по гарантии, и удовлетворил исковые требования гаранта, в связи с недействительностью гарантии по ряду оснований.
Исковые требования гаранта строились на доводах о введении его в заблуждение при предоставлении гарантии, несоответствии гарантии требованиям законодательства, в силу которых заём должен быть обеспечен высоколиквидными и безрисковыми ценными бумагами и иными низкорисковыми активами; а также увеличении сроков возврата займа без согласия гаранта, которое ухудшило положение гаранта. И хотя уже в текущем году апелляционная коллегия удовлетворила требования финрегулятора, признав гарантию действительной, изучение вопросов правовой уязвимости гарантий продолжило представлять для нас профессиональный интерес.
Гарантия как способ обеспечения исполнения обязательств используется в разных сферах договорных отношений и прежде всего, в сфере банковского финансирования. К слову, в кредитном портфеле БРК гарантии исполнения обязательств, занимают около 35% от всей базы обеспечения. Смысл гарантии прост и состоит в том, что гарант берет на себя ответственность перед кредитором за нарушение обязательства должником.
Несмотря на то, что Банк Развития или любые другие финансовые организации придерживаются практики принятия полных солидарных гарантий, максимально защищающих их интересы, судебная практика показывает, что гарантия является достаточно уязвимым инструментом обеспечения исполнения обязательства.
Законодательством предусмотрены различные основания признания недействительности сделок, которые применимы и к гарантиям, а также отдельные нормы о прекращении гарантий. Среди всего прочего, признание недействительности гарантии в связи с несоответствием требованиям законодательства, отсутствие надлежащего корпоративного одобрения, необходимого разрешения и т. д.
Для всех этих правовых рисков существуют способы митигации, применяемые юридическими службами, такие как проверка формы и содержания гарантии, истребование всех необходимых согласий, анализ структуры органов управления гаранта и др.
При изучении судебной практики мы видим много интересных кейсов в отношении споров о недействительности гарантии по основанию, связанному с увеличением ответственности гаранта и ухудшением его положения. В том или ином случае, положение гаранта может ухудшаться при изменении даже таких условий обязательства, которые, на первый взгляд, не требуют согласования с гарантом.
Наглядным примером является гражданское дело, рассмотренное отечественными судами в 2015 году, по встречному иску юридического лица (гарант) к одному из БВУ и другому юридическому лицу (заемщик) о признании гарантий недействительными, в рамках которого гарантом были заявлены исковые требования о признании гарантии недействительной ввиду отсутствия согласия гаранта на произведение заемщиком и банком изменений условий обеспечиваемого гарантией обязательства:
- уменьшена залоговая стоимость обеспечения, и как следствие увеличились риски гаранта по сравнению с первоначальными условиями;
- была предоставлена отсрочка по погашению основного долга и вознаграждения, повлекшая увеличение суммы ежемесячного платежа и увеличение общей суммы вознаграждения;
- изменена периодичность платежей.
Несмотря на доводы БВУ, что данные изменения не увеличивают ответственность гаранта, суд принял сторону гаранта и признал гарантийное обязательство недействительным.
В свою очередь, по другим подобным спорам некоторые суды поддерживают позицию кредитора.
Просматривая подобные кейсы, мы составили перечень всех возможных изменений условий по банковскому займу и по каждому из них моделировали ситуации, в которых гарант теоретически мог бы ссылаться на увеличение его рисков или возникновение неблагоприятных последствий. В конечном итоге, такой анализ заставил нас значительно расширить перечень случаев по займу, которые требуют согласования с гарантом.
- Исходя из Вашего комментария можно сделать вывод о том, что в нашем законодательстве данный вопрос детально не регламентирован?
- Именно так, при очевидном сходстве положений законодательства РК и РФ, регулирующего правоотношения гаранта и кредитора, правоприменительная практика РФ имеет завидно более четкое регулирование. В частности, в постановлении Пленума Высшего арбитражного суда РФ «О некоторых вопросах разрешения споров, связанных с поручительством» определена правовая позиция суда практически по всем возможным спорным ситуациям, связанным с признанием гарантий (поручительств) недействительными.
Заимствование названного опыта наших соседей позволит поставить точку в спорах между кредиторами и гарантами, повысить уровень правового доверия к гарантиям, создать комфорт в отношениях между кредитором и гарантом, и по крайней мере, закроет вопрос с постоянными требованиями у гаранта согласий на практически все без исключения случаи изменения условий по займу.
В этой связи Банк Развития планирует инициировать вопрос о необходимости совершенствования законодательной базы в целях повышения доверия всех участников рынка и инвесторов к такому инструменту обеспечения обязательства как гарантия.
- Какова практика банков в Казахстане по гарантиям нерезидентов?
- Гарантия как способ обеспечения исполнения обязательств всем хорошо известна и успешно используется в разных сферах договорных отношений и прежде всего, в сфере банковского финансирования. На текущий момент в Казахстане при финансировании банками инвестиционных проектов сложилась практика принятия гарантии участника/акционера либо конечного бенефициара (инвестора) Заемщика, в том числе нерезидентов. Гаранты нерезиденты не всегда понимают все тонкости и последствия подчинения сделки юрисдикции казахстанского права. Кроме того, исполнение решения казахстанского суда в иностранной юрисдикции также может вызвать ряд сложностей. Поэтому на практике выбор казахстанского права для договора гарантии не отвечает потребностям как гаранта, так и кредитора.
Когда возникают какие-то спорные вопросы между инвестором и заемщиком или банком и инвестором, то последний предпочитает обращаться в структуру, которая работает на принципах международной практики, международных стандартов. Не случайно большинство инвесторов предпочитает разрешать споры в Лондонском международном арбитражном суде (LCIA), арбитражных судах Стокгольма, Сингапура и других стран.
- Какие сложности возникают у банков при принятии таких гарантий нерезидентов?
- Для банков одной из проблем принятия гарантии нерезидента является признание и приведение в исполнение решений судов Республики Казахстан на территории иностранного государства, так как не всегда удается исполнить решение казахстанского суда на территории других государств. Исключение составляют страны, с которыми на сегодняшний день нашей страной заключены международные договоры об оказании правовой помощи, в том числе такие многосторонние, как Минская и Кишиневская Конвенции «О правовой помощи и правовых отношениях по гражданским, семейным и уголовным делам», а также ряд других международных договоров.
- Какие, по Вашему мнению, имеются преимущества для инвесторов у гарантии, регулируемой английским правом?
- Во-первых, понимание со стороны иностранных банков и иностранных контрагентов (гарантов) того, что при работе с гарантиями по английскому праву суд тщательно и беспристрастно разбирает каждый представленный ему документ, являющийся предметом спора, выявляя его правовую природу. При этом важным является не только каждое слово в документе, но и показания сторон, предшествующая переписка, практика взаимоотношений в данной сфере бизнеса. При рассмотрении дел судьи не руководствуются никакими предусмотренными законом методами толкования и применяют так называемое «право справедливости» (equity law). В результате суд выявляет действительную волю сторон с учетом всех факторов и только после этого принимает решение.
Во-вторых, английское право, предоставляет широкие права и инструментарий защиты интересов банка как кредитора. Например, стандартный срок исковой давности для предъявления требований, вытекающих из нарушения договора, по английскому праву составляет шесть лет с даты нарушения. В отношении договоров, совершенных в особой письменной форме "за печатью" (as deeds), установлен 12-летний срок исковой давности.
- Совсем недавно с участием Президента РК в торжественной церемонии было открыто здание Суда и Международного арбитражного центра МФЦА. Будет ли Банк Развития применять гарантии, регулируемые английским правом и планируется ли использование площадки МФЦА при исполнении гарантии?
- Открытие Суда и Международного арбитражного центра МФЦА является четким сигналом для иностранных инвесторов, что наша страна нацелена на построение независимой и эффективной судебной системы. Об этом говорит высокая квалификация иностранных судей МФЦА, а также предусмотренные процессуальные механизмы, такие как: увеличенный срок исковой давности, различные процессуальные преимущества суда МФЦА в сравнении с казахстанской судебной практикой, пропорциональное снижение размера судебного сбора по мере увеличения суммы иска и другие.
Арбитражные решения МФЦА подлежат исполнению в Республике Казахстан, а также на международном уровне в соответствии с Нью-Йоркской конвенцией от 1958 года на территории 157 иностранных государств.
По сути, МФЦА является эффективным инструментов для защиты прав и интересов международных инвесторов и повышения инвестиционной привлекательности нашей страны, т.е. так называемым «элементом доверия» между инвесторами и государством.
Для эффективного использования преимуществ МФЦА Банком Развития была проведена работа по разработке типовой формы договора гарантии, регулируемого английским правом. Следует отметить, что гарантия была разработана по стандартам LMA (Loan Market Association), а также с учетом соблюдения требований законодательства Казахстана, которые предусмотрены в отношении формы и обязательных условий договора гарантии. Разработанная форма гарантии содержит арбитражную оговорку о разрешении споров в международном арбитражном центре при МФЦА.
- Как Вы считаете, принимая во внимание имеющиеся преимущества, возможна ли имплементация отдельных положений английского права в отечественное законодательство?
- Считаю это не только возможным, но и необходимым поскольку наше общество претерпело значительные изменения с момента обретения независимости. Изменилось правосознание людей, усложнились экономические связи и механизмы корпоративных отношений. Наша страна активно наращивает экспортный потенциал и активно участвует как в интеграционных процессах, так и в привлечении в страну новых иностранных инвесторов. Все это создает условия и предпосылки для совершенствования законодательства.
Вместе с тем, полагаю нельзя просто копировать «правовые механизмы» других правовых систем. Каждый новый механизм должен быть оценен и доработан с учетом казахстанской правоприменительной практики, нужд населения и бизнес сообщества.
[DETAIL_TEXT_TYPE] => html
[~DETAIL_TEXT_TYPE] => html
[PREVIEW_TEXT] =>
Чем так привлекательно английское право для инвесторов, и почему стоит присмотреться к возможностям, которые предоставляет МФЦА
Преимущества использования английского права в работе по привлечению иностранных инвестиций в Казахстан сегодня очевидны. Этот фактор повышает уровень доверия со стороны инвесторов. Одним из первых воспользовался этими преимуществами «Банк Развития Казахстана» (БРК, дочерняя структура холдинга «Байтерек»).
[~PREVIEW_TEXT] =>
Чем так привлекательно английское право для инвесторов, и почему стоит присмотреться к возможностям, которые предоставляет МФЦА
Преимущества использования английского права в работе по привлечению иностранных инвестиций в Казахстан сегодня очевидны. Этот фактор повышает уровень доверия со стороны инвесторов. Одним из первых воспользовался этими преимуществами «Банк Развития Казахстана» (БРК, дочерняя структура холдинга «Байтерек»).
[PREVIEW_TEXT_TYPE] => html
[~PREVIEW_TEXT_TYPE] => html
[PREVIEW_PICTURE] => Array
(
[ID] => 11604
[TIMESTAMP_X] => 29.07.2019 11:58:23
[MODULE_ID] => iblock
[HEIGHT] => 2447
[WIDTH] => 1835
[FILE_SIZE] => 7177494
[CONTENT_TYPE] => image/png
[SUBDIR] => iblock/10b
[FILE_NAME] => IMG_4142.PNG
[ORIGINAL_NAME] => IMG_4142.PNG
[DESCRIPTION] =>
[HANDLER_ID] =>
[EXTERNAL_ID] => fa70113b141c76aab640ef6e281e3d4a
[~src] =>
[SRC] => /upload/iblock/10b/IMG_4142.PNG
[UNSAFE_SRC] => /upload/iblock/10b/IMG_4142.PNG
[SAFE_SRC] => /upload/iblock/10b/IMG_4142.PNG
[ALT] => Какие преимущества МФЦА предложит БРК иностранным инвесторам
[TITLE] => Какие преимущества МФЦА предложит БРК иностранным инвесторам
)
[~PREVIEW_PICTURE] => 11604
[LANG_DIR] => /en/
[~LANG_DIR] => /en/
[SORT] => 500
[~SORT] => 500
[CODE] =>
[~CODE] =>
[EXTERNAL_ID] => 8143
[~EXTERNAL_ID] => 8143
[IBLOCK_TYPE_ID] => pc
[~IBLOCK_TYPE_ID] => pc
[IBLOCK_CODE] => pc_blogs
[~IBLOCK_CODE] => pc_blogs
[IBLOCK_EXTERNAL_ID] => 40
[~IBLOCK_EXTERNAL_ID] => 40
[LID] => b3
[~LID] => b3
[EDIT_LINK] =>
[DELETE_LINK] =>
[DISPLAY_ACTIVE_FROM] => 22.07.2019
[FIELDS] => Array
(
)
[PROPERTIES] => Array
(
[OLD_ID] => Array
(
[ID] => 701
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => _old_id
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => OLD_ID
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 207
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => _old_id
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[EN_PREVIEW_TEXT] => Array
(
[ID] => 702
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Description
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => EN_PREVIEW_TEXT
[DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 208
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] => HTML
[USER_TYPE_SETTINGS] => Array
(
[height] => 200
)
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 23529
[VALUE] => Array
(
[TEXT] => <p>
What is so attractive about English law for investors, and why you should look at the opportunities offered by the AIFC
</p>
<p>
The advantages of using English law in attracting foreign investment in Kazakhstan are obvious today. This factor increases investor confidence. One of the first to use these advantages was the Development Bank of Kazakhstan (DBK, a subsidiary of the “Baiterek” holding).
</p>
[TYPE] => HTML
)
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
What is so attractive about English law for investors, and why you should look at the opportunities offered by the AIFC
The advantages of using English law in attracting foreign investment in Kazakhstan are obvious today. This factor increases investor confidence. One of the first to use these advantages was the Development Bank of Kazakhstan (DBK, a subsidiary of the “Baiterek” holding).
[TYPE] => HTML
)
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Description
[~DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
)
[EN_DETAIL_TEXT] => Array
(
[ID] => 703
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Detail text
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => EN_DETAIL_TEXT
[DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 209
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] => HTML
[USER_TYPE_SETTINGS] => Array
(
[height] => 200
)
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 23530
[VALUE] => Array
(
[TEXT] => <p>
</p>
<figure class="post__thumb"> <img alt="IMG_4142.PNG" src="/upload/medialibrary/1ad/IMG_4142.PNG" title="IMG_4142.PNG" width="614" height="819"> </figure>
<p>
</p>
<p>
Managing Director - member of the Board of DBK Askar Amirtaev told our publication on the example of the guarantee instrument, what is so attractive for investors in English law, and why it is worth looking at the opportunities offered by the international financial center "Astana" (AIFC).
</p>
<p>
<b>- Guarantee is a fairly common tool to ensure the performance of obligations. What do You think, how legally protected is the creditor who received the guarantee of a third party? </b>
</p>
<p>
- This year, as part of the work on improving approaches to legal risk management, DBK paid considerable attention to the topic of invalidation of guarantees, we studied the Kazakh and Russian judicial practice, conducted unscheduled monitoring of all guarantees available in our portfolio.
</p>
<p>
The reason was a high-profile court case regarding the invalidation of the guarantee, which was covered in the media at the end of last year, on the recovery of 24.9 billion tenge from an individual in favor of the National Bank of Kazakhstan. In this civil case, the court of first instance issued a decision to refuse to satisfy the requirements of the national Bank to an individual on the performance of obligations under the guarantee, and satisfied the claims of the guarantor, in connection with the invalidity of the guarantee for a number of reasons.
</p>
<p>
The claims of the guarantor were based on the arguments of misleading him when providing a guarantee, non-compliance of the guarantee with the requirements of the law, by virtue of which the loan must be secured by highly liquid and risk-free securities and other low-risk assets; as well as an increase in the loan repayment terms without the consent of the guarantor, which worsened the position of the guarantor. And although already this year the appeals board satisfied the requirements of the financial regulator, recognizing the guarantee as valid, the study of the issues of the legal vulnerability of the guarantees continued to be of professional interest to us.
</p>
<p>
Guarantee as a way to ensure the fulfillment of obligations is used in different areas of contractual relations and primarily in the field of Bank financing. By the way, in the loan portfolio of DBK guarantees of performance of obligations, occupy about 35% of the entire security base. The meaning of the guarantee is simple and is that the guarantor assumes responsibility to the creditor for the breach of the obligation by the debtor.
</p>
<p>
Despite the fact that the development Bank or any other financial institutions adhere to the practice of adopting full solidarity guarantees that protect their interests as much as possible, judicial practice shows that the guarantee is a rather vulnerable instrument for ensuring the performance of the obligation.
</p>
<p>
The legislation provides for various grounds for recognizing invalidity of transactions, which are applicable to guarantees, as well as separate rules on the termination of guarantees. Among other things, the recognition of the invalidity of the guarantee due to non-compliance with legal requirements, the lack of proper corporate approval, necessary authorization, etc.
</p>
<p>
For all these legal risks, there are ways of mitigation applied by legal services, such as checking the form and content of a guarantee, obtaining all necessary consents, analyzing the structure of the guarantor's governing bodies, etc.
</p>
<p>
In studying judicial practice, we see many interesting cases regarding disputes about the invalidity of a guarantee on the basis of the increase in the responsibility of the guarantor and the deterioration of his position. In one case or another, the position of the guarantor may deteriorate if even the conditions of the obligation change, which, at first glance, do not require agreement with the guarantor.
</p>
<p>
A good example is a civil case, considered by domestic courts in 2015, in a counterclaim of a legal entity (guarantor) to one of the STB and another legal entity (borrower) to declare the guarantee void, in which the guarantor declared the claim invalidating the guarantee in view of lack of consent of the guarantor to the product by the borrower and the bank of changes in the conditions of the obligation secured by the guarantee:
</p>
<p>
- the collateral value of collateral was reduced, and as a result, the risks of the guarantor increased in comparison with the initial conditions;
</p>
<p>
- a deferment was granted on the repayment of principal and interest, which resulted in an increase in the amount of the monthly payment and an increase in the total amount of interest;
</p>
<p>
- the frequency of payments changed.
</p>
<p>
Despite the arguments of the STB that these changes do not increase the liability of the guarantor, the court sided with the guarantor and declared the warranty invalid.
</p>
<p>
In turn, in other similar disputes, some courts support the position of the creditor.
</p>
<p>
Looking through such cases, we have compiled a list of all possible changes in the conditions of a bank loan and for each of them simulated situations in which the guarantor could theoretically refer to an increase in his risks or the occurrence of adverse consequences. Ultimately, such an analysis forced us to significantly expand the list of loan cases that require coordination with the guarantor.
</p>
<p>
<b>- Based on your comment, can we conclude that in our legislation this issue is not regulated in detail? </b>
</p>
<p>
- Exactly so, with the obvious similarity of the provisions of the legislation of the Republic of Kazakhstan and the Russian Federation regulating the legal relations of the guarantor and the creditor, the law enforcement practice of the Russian Federation has enviably more precise regulation. In particular, the resolution of the Plenum of the Supreme Arbitration Court of the Russian Federation “On some issues of resolving disputes related to a guarantee” defines the legal position of the court on almost all possible controversial situations related to the recognition of guarantees (sureties) invalid.
</p>
<p>
Borrowing the experience of our neighbors will put an end to disputes between lenders and guarantors, increase the level of legal confidence in guarantees, create comfort in relations between the lender and the guarantor, and at least close the issue with the constant requirements of the guarantor of agreements for almost all cases changes in loan terms.
</p>
<p>
In this regard, the Development Bank plans to initiate the issue of the need to improve the legislative framework in order to increase the confidence of all market participants and investors in such a tool for securing obligations as a guarantee.
</p>
<p>
<b>- What is the practice of banks in Kazakhstan on guarantees of non-residents? </b>
</p>
<p>
- The guarantee as a way to ensure the fulfillment of obligations is well known to all and is successfully used in various areas of contractual relations and, above all, in the field of bank financing. Currently, in Kazakhstan, when banks financed investment projects, there is a practice of accepting the guarantee of a participant / shareholder or ultimate beneficiary (investor) of the Borrower, including non-residents. The guarantors of non-residents do not always understand all the subtleties and consequences of submitting a transaction to the jurisdiction of Kazakhstan law. In addition, the execution of the decision of a Kazakhstan court in a foreign jurisdiction can also cause a number of difficulties. Therefore, in practice, the choice of Kazakhstan law for a guarantee contract does not meet the needs of both the guarantor and the lender.
</p>
<p>
When any controversial issues arise between the investor and the borrower or the bank and the investor, the latter prefers to apply to a structure that works on the principles of international practice, international standards. It is not by chance that most investors prefer to resolve disputes in the London International Arbitration Court (LCIA), the arbitration courts of Stockholm, Singapore and other countries.
</p>
<p>
<b>- What difficulties do banks have in accepting such guarantees by non-residents? </b>
</p>
<p>
- For banks, one of the problems of accepting a guarantee of a non-resident is the recognition and enforcement of decisions of the courts of the Republic of Kazakhstan on the territory of a foreign state, since it is not always possible to execute a decision of a Kazakhstan court on the territory of other states. The exceptions are the countries with which today our country has concluded international treaties on the provision of legal assistance, including such multilateral ones as the Minsk and Kishinev Conventions on Legal Assistance and Legal Relations in Civil, Family and Criminal Matters, as well as a number of other international treaties.
</p>
<p>
- What, in your opinion, are the advantages for investors of a guarantee regulated by English law?
</p>
<p>
- First, the understanding on the part of foreign banks and foreign contractors (guarantors) that when working with guarantees under English law, the court carefully and impartially examines each document submitted to it, which is the subject of the dispute, revealing its legal nature. At the same time, it is important not only every word in the document, but also the testimony of the parties, the previous correspondence, the practice of relations in this sphere of business. In cases, judges are not guided by any statutory methods of interpretation and apply the so-called "equity law" (equity law). As a result, the court determines the actual will of the parties, taking into account all factors, and only after that makes a decision.
</p>
<p>
Secondly, English law provides broad rights and tools to protect the interests of the Bank as a lender. For example, the standard limitation period for claims arising out of a breach of contract under English law is six years from the date of the breach. In respect of contracts made in a special written form "under seal" (as deeds), a 12-year limitation period is established.
</p>
<p>
- Most recently, with the participation of the President of the Republic of Kazakhstan, the building of the Court and the International Arbitration Center of the AIFC was opened in a solemn ceremony. Will the Development Bank apply the guarantees regulated by English law and is it planned to use the AIFC site when executing the guarantee?
</p>
<p>
- The opening of the Court and the AIFC International Arbitration Center is a clear signal to foreign investors that our country aims to build an independent and effective judicial system. This is evidenced by the high qualification of foreign judges of the AIFC, as well as the stipulated procedural mechanisms, such as: extended statute of limitations, various procedural advantages of the AIFC court in comparison with Kazakhstani court practice, a proportional reduction in the amount of court fees as the amount of the claim increases, and others.
</p>
<p>
Arbitration decisions of the AIFC are subject to execution in the Republic of Kazakhstan, as well as internationally in accordance with the New York Convention of 1958 on the territory of 157 foreign states.
</p>
<p>
In essence, the AIFC is an effective tool to protect the rights and interests of international investors and increase the investment attractiveness of our country, i.e. the so-called "element of trust" between investors and the state.
</p>
<p>
In order to effectively use the advantages of the AIFC, the Development Bank worked on the development of a standard form of the guarantee agreement regulated by English law. It should be noted that the guarantee was developed according to the standards of LMA (Loan Market Association), as well as taking into account compliance with the requirements of the laws of Kazakhstan, which are provided for in relation to the form and mandatory conditions of the guarantee contract. The developed guarantee form contains an arbitration clause for resolving disputes at an international arbitration center at the AIFC.
</p>
<p>
<b>- In your opinion, taking into account the existing advantages, is it possible to implement certain provisions of English law in the domestic legislation? </b>
</p>
<p>
- I think this is not only possible, but also necessary because our society has undergone significant changes since independence. The legal consciousness of people has changed, economic ties and mechanisms of corporate relations have become more complicated. Our country is actively increasing its export potential and is actively involved both in integration processes and in attracting new foreign investors to the country. All this creates conditions and prerequisites for the improvement of legislation.
</p>
<p>
At the same time, I believe it is impossible to simply copy the "legal mechanisms" of other legal systems. Each new mechanism should be evaluated and finalized taking into account Kazakhstan's law enforcement practice, the needs of the population and the business community.<br>
<br>
</p>
<p>
</p>
[TYPE] => HTML
)
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
Managing Director - member of the Board of DBK Askar Amirtaev told our publication on the example of the guarantee instrument, what is so attractive for investors in English law, and why it is worth looking at the opportunities offered by the international financial center "Astana" (AIFC).
- Guarantee is a fairly common tool to ensure the performance of obligations. What do You think, how legally protected is the creditor who received the guarantee of a third party?
- This year, as part of the work on improving approaches to legal risk management, DBK paid considerable attention to the topic of invalidation of guarantees, we studied the Kazakh and Russian judicial practice, conducted unscheduled monitoring of all guarantees available in our portfolio.
The reason was a high-profile court case regarding the invalidation of the guarantee, which was covered in the media at the end of last year, on the recovery of 24.9 billion tenge from an individual in favor of the National Bank of Kazakhstan. In this civil case, the court of first instance issued a decision to refuse to satisfy the requirements of the national Bank to an individual on the performance of obligations under the guarantee, and satisfied the claims of the guarantor, in connection with the invalidity of the guarantee for a number of reasons.
The claims of the guarantor were based on the arguments of misleading him when providing a guarantee, non-compliance of the guarantee with the requirements of the law, by virtue of which the loan must be secured by highly liquid and risk-free securities and other low-risk assets; as well as an increase in the loan repayment terms without the consent of the guarantor, which worsened the position of the guarantor. And although already this year the appeals board satisfied the requirements of the financial regulator, recognizing the guarantee as valid, the study of the issues of the legal vulnerability of the guarantees continued to be of professional interest to us.
Guarantee as a way to ensure the fulfillment of obligations is used in different areas of contractual relations and primarily in the field of Bank financing. By the way, in the loan portfolio of DBK guarantees of performance of obligations, occupy about 35% of the entire security base. The meaning of the guarantee is simple and is that the guarantor assumes responsibility to the creditor for the breach of the obligation by the debtor.
Despite the fact that the development Bank or any other financial institutions adhere to the practice of adopting full solidarity guarantees that protect their interests as much as possible, judicial practice shows that the guarantee is a rather vulnerable instrument for ensuring the performance of the obligation.
The legislation provides for various grounds for recognizing invalidity of transactions, which are applicable to guarantees, as well as separate rules on the termination of guarantees. Among other things, the recognition of the invalidity of the guarantee due to non-compliance with legal requirements, the lack of proper corporate approval, necessary authorization, etc.
For all these legal risks, there are ways of mitigation applied by legal services, such as checking the form and content of a guarantee, obtaining all necessary consents, analyzing the structure of the guarantor's governing bodies, etc.
In studying judicial practice, we see many interesting cases regarding disputes about the invalidity of a guarantee on the basis of the increase in the responsibility of the guarantor and the deterioration of his position. In one case or another, the position of the guarantor may deteriorate if even the conditions of the obligation change, which, at first glance, do not require agreement with the guarantor.
A good example is a civil case, considered by domestic courts in 2015, in a counterclaim of a legal entity (guarantor) to one of the STB and another legal entity (borrower) to declare the guarantee void, in which the guarantor declared the claim invalidating the guarantee in view of lack of consent of the guarantor to the product by the borrower and the bank of changes in the conditions of the obligation secured by the guarantee:
- the collateral value of collateral was reduced, and as a result, the risks of the guarantor increased in comparison with the initial conditions;
- a deferment was granted on the repayment of principal and interest, which resulted in an increase in the amount of the monthly payment and an increase in the total amount of interest;
- the frequency of payments changed.
Despite the arguments of the STB that these changes do not increase the liability of the guarantor, the court sided with the guarantor and declared the warranty invalid.
In turn, in other similar disputes, some courts support the position of the creditor.
Looking through such cases, we have compiled a list of all possible changes in the conditions of a bank loan and for each of them simulated situations in which the guarantor could theoretically refer to an increase in his risks or the occurrence of adverse consequences. Ultimately, such an analysis forced us to significantly expand the list of loan cases that require coordination with the guarantor.
- Based on your comment, can we conclude that in our legislation this issue is not regulated in detail?
- Exactly so, with the obvious similarity of the provisions of the legislation of the Republic of Kazakhstan and the Russian Federation regulating the legal relations of the guarantor and the creditor, the law enforcement practice of the Russian Federation has enviably more precise regulation. In particular, the resolution of the Plenum of the Supreme Arbitration Court of the Russian Federation “On some issues of resolving disputes related to a guarantee” defines the legal position of the court on almost all possible controversial situations related to the recognition of guarantees (sureties) invalid.
Borrowing the experience of our neighbors will put an end to disputes between lenders and guarantors, increase the level of legal confidence in guarantees, create comfort in relations between the lender and the guarantor, and at least close the issue with the constant requirements of the guarantor of agreements for almost all cases changes in loan terms.
In this regard, the Development Bank plans to initiate the issue of the need to improve the legislative framework in order to increase the confidence of all market participants and investors in such a tool for securing obligations as a guarantee.
- What is the practice of banks in Kazakhstan on guarantees of non-residents?
- The guarantee as a way to ensure the fulfillment of obligations is well known to all and is successfully used in various areas of contractual relations and, above all, in the field of bank financing. Currently, in Kazakhstan, when banks financed investment projects, there is a practice of accepting the guarantee of a participant / shareholder or ultimate beneficiary (investor) of the Borrower, including non-residents. The guarantors of non-residents do not always understand all the subtleties and consequences of submitting a transaction to the jurisdiction of Kazakhstan law. In addition, the execution of the decision of a Kazakhstan court in a foreign jurisdiction can also cause a number of difficulties. Therefore, in practice, the choice of Kazakhstan law for a guarantee contract does not meet the needs of both the guarantor and the lender.
When any controversial issues arise between the investor and the borrower or the bank and the investor, the latter prefers to apply to a structure that works on the principles of international practice, international standards. It is not by chance that most investors prefer to resolve disputes in the London International Arbitration Court (LCIA), the arbitration courts of Stockholm, Singapore and other countries.
- What difficulties do banks have in accepting such guarantees by non-residents?
- For banks, one of the problems of accepting a guarantee of a non-resident is the recognition and enforcement of decisions of the courts of the Republic of Kazakhstan on the territory of a foreign state, since it is not always possible to execute a decision of a Kazakhstan court on the territory of other states. The exceptions are the countries with which today our country has concluded international treaties on the provision of legal assistance, including such multilateral ones as the Minsk and Kishinev Conventions on Legal Assistance and Legal Relations in Civil, Family and Criminal Matters, as well as a number of other international treaties.
- What, in your opinion, are the advantages for investors of a guarantee regulated by English law?
- First, the understanding on the part of foreign banks and foreign contractors (guarantors) that when working with guarantees under English law, the court carefully and impartially examines each document submitted to it, which is the subject of the dispute, revealing its legal nature. At the same time, it is important not only every word in the document, but also the testimony of the parties, the previous correspondence, the practice of relations in this sphere of business. In cases, judges are not guided by any statutory methods of interpretation and apply the so-called "equity law" (equity law). As a result, the court determines the actual will of the parties, taking into account all factors, and only after that makes a decision.
Secondly, English law provides broad rights and tools to protect the interests of the Bank as a lender. For example, the standard limitation period for claims arising out of a breach of contract under English law is six years from the date of the breach. In respect of contracts made in a special written form "under seal" (as deeds), a 12-year limitation period is established.
- Most recently, with the participation of the President of the Republic of Kazakhstan, the building of the Court and the International Arbitration Center of the AIFC was opened in a solemn ceremony. Will the Development Bank apply the guarantees regulated by English law and is it planned to use the AIFC site when executing the guarantee?
- The opening of the Court and the AIFC International Arbitration Center is a clear signal to foreign investors that our country aims to build an independent and effective judicial system. This is evidenced by the high qualification of foreign judges of the AIFC, as well as the stipulated procedural mechanisms, such as: extended statute of limitations, various procedural advantages of the AIFC court in comparison with Kazakhstani court practice, a proportional reduction in the amount of court fees as the amount of the claim increases, and others.
Arbitration decisions of the AIFC are subject to execution in the Republic of Kazakhstan, as well as internationally in accordance with the New York Convention of 1958 on the territory of 157 foreign states.
In essence, the AIFC is an effective tool to protect the rights and interests of international investors and increase the investment attractiveness of our country, i.e. the so-called "element of trust" between investors and the state.
In order to effectively use the advantages of the AIFC, the Development Bank worked on the development of a standard form of the guarantee agreement regulated by English law. It should be noted that the guarantee was developed according to the standards of LMA (Loan Market Association), as well as taking into account compliance with the requirements of the laws of Kazakhstan, which are provided for in relation to the form and mandatory conditions of the guarantee contract. The developed guarantee form contains an arbitration clause for resolving disputes at an international arbitration center at the AIFC.
- In your opinion, taking into account the existing advantages, is it possible to implement certain provisions of English law in the domestic legislation?
- I think this is not only possible, but also necessary because our society has undergone significant changes since independence. The legal consciousness of people has changed, economic ties and mechanisms of corporate relations have become more complicated. Our country is actively increasing its export potential and is actively involved both in integration processes and in attracting new foreign investors to the country. All this creates conditions and prerequisites for the improvement of legislation.
At the same time, I believe it is impossible to simply copy the "legal mechanisms" of other legal systems. Each new mechanism should be evaluated and finalized taking into account Kazakhstan's law enforcement practice, the needs of the population and the business community.
[TYPE] => HTML
)
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Detail text
[~DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
)
[EN_DOCUMENTS] => Array
(
[ID] => 704
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Documents
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => EN_DOCUMENTS
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => F
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => Y
[XML_ID] => 210
[FILE_TYPE] => doc, docx, pdf, ppt, pptx, zip, rar
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => Y
[SEARCHABLE] => Y
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Documents
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[EN_NAME] => Array
(
[ID] => 705
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Title
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => EN_NAME
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 211
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => Y
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 23531
[VALUE] => What advantages of AIFC will DBK offer to foreign investors
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => What advantages of AIFC will DBK offer to foreign investors
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Title
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[EN_YOUTUBE] => Array
(
[ID] => 706
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Video
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => EN_YOUTUBE
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 212
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Video
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[KZ_NAME] => Array
(
[ID] => 707
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Атауы
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => KZ_NAME
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 213
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => Y
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 23532
[VALUE] => ҚДБ шетелдік инвесторларға АХҚО-ның қандай артықшылықтарын ұсынады
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => ҚДБ шетелдік инвесторларға АХҚО-ның қандай артықшылықтарын ұсынады
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Атауы
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[KZ_YOUTUBE] => Array
(
[ID] => 708
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Бейне
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => KZ_YOUTUBE
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 214
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Бейне
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[YOUTUBE] => Array
(
[ID] => 709
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Видео
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => YOUTUBE
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 215
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Видео
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[DOCUMENTS] => Array
(
[ID] => 710
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Документы
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => DOCUMENTS
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => F
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => Y
[XML_ID] => 216
[FILE_TYPE] => doc, docx, pdf, ppt, pptx, zip, rar
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => Y
[SEARCHABLE] => Y
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Документы
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[KZ_DOCUMENTS] => Array
(
[ID] => 711
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Құжаттар
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => KZ_DOCUMENTS
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => F
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => Y
[XML_ID] => 217
[FILE_TYPE] => doc, docx, pdf, ppt, pptx, zip, rar
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => Y
[SEARCHABLE] => Y
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Құжаттар
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[KZ_PREVIEW_TEXT] => Array
(
[ID] => 712
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Сипаттамасы
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => KZ_PREVIEW_TEXT
[DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 218
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] => HTML
[USER_TYPE_SETTINGS] => Array
(
[height] => 200
)
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 23533
[VALUE] => Array
(
[TEXT] => <p>
Ағылшын құқығы инвесторлар үшін несімен тартымды және АХҚО үсынатын мүмкіндіктер неліктен көңіл аударуға тұрарлық
</p>
<p>
Бүгінде Қазақстанға шетелдік инвестициялар тарту жөніндегі жұмыста ағылшын құқығын пайдаланудың артықшылықтары өте зор. Бұл фактор инвесторлардың тарапынан сенім деңгейін арттырады. Осы артықшылықтарды «Қазақстанның Даму Банкі» (ҚДБ, «Бәйтерек» холдингінің еншілес құрылымы) алғашқылардың бірі болып пайдаланды.
</p>
[TYPE] => HTML
)
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
Ағылшын құқығы инвесторлар үшін несімен тартымды және АХҚО үсынатын мүмкіндіктер неліктен көңіл аударуға тұрарлық
Бүгінде Қазақстанға шетелдік инвестициялар тарту жөніндегі жұмыста ағылшын құқығын пайдаланудың артықшылықтары өте зор. Бұл фактор инвесторлардың тарапынан сенім деңгейін арттырады. Осы артықшылықтарды «Қазақстанның Даму Банкі» (ҚДБ, «Бәйтерек» холдингінің еншілес құрылымы) алғашқылардың бірі болып пайдаланды.
[TYPE] => HTML
)
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Сипаттамасы
[~DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
)
[KZ_DETAIL_TEXT] => Array
(
[ID] => 713
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Толық сипаттама
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => KZ_DETAIL_TEXT
[DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 219
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] => HTML
[USER_TYPE_SETTINGS] => Array
(
[height] => 200
)
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 23534
[VALUE] => Array
(
[TEXT] => <p>
</p>
<figure class="post__thumb"> <img alt="IMG_4142.PNG" src="/upload/medialibrary/1ad/IMG_4142.PNG" title="IMG_4142.PNG" width="614" height="819"> </figure>
<p>
</p>
<p>
ҚДБ Басқарушы директоры – Басқарма мүшесі Асқар Әміртаев біздің басылымға кепілдіктер құралы мысалында инвесторлар үшін ағылшын құқығының немен тартымды екендігі және «Астана» халықаралық қаржы орталығы (АХҚО) ұсынатын мүмкіндіктерге неліктен көңіл аударуға болатыны туралы әңгімелеп берді.
</p>
<p>
</p>
<p>
<b>- Кепілдік міндеттемелердің орындалуын қамтамасыз етудің біршама кең таралған құралы болып табылады. Үшінші тұлғаның кепілдігін алған кредитор заңдық тұрғыдан қаншалықты қорғалған деп есептейсіз? </b>
</p>
<p>
</p>
<p>
- Ағымдағы жылы құқықтық тәуекелдерді басқару тәсілдемелерін жетілдіру жөніндегі жұмыс шеңберінде ҚДБ кепілдіктерді жарамсыз деп тану тақырыбына айтарлықтай көңіл бөлді, біз қазақстандық және ресейлік сот практикасын зерделедік, біздің қоржында бар барлық кепілдіктерге жоспардан тыс мониторинг жүргіздік.
</p>
<p>
Өткен жылдың соңында БАҚ-та жарияланған жеке тұлғадан Ұлттық Банктің пайдасына 24,9 млрд. теңгені өндіріп алу туралы кепілдікті жарамсыз деп тануға қатысты әйгілі сот ісі соған себеп болды. Осы азаматтық істің шеңберінде бірінші инстанция соты Ұлттық Банктің жеке тұлғаға қойған кепілдік бойынша міндеттемелерді орындау туралы талаптарын қанағаттандырудан бас тарту туралы шешім шығарды және кепілдіктің бірқатар негіздемелер бойынша жарамсыздығына байланысты кепілгердің қуыным талабын қанағаттандырды.
</p>
<p>
Кепілгердің қуыным талаптары кепілдік беру кезінде өзін жаңылыстырғаны, қарыздың өтімділігі жоғары бағалы қағаздармен және өзге де тәуекелі аз активтермен қамтамасыз етілуге тиістігіне байланысты кепілдіктің заңнама талаптарына сәйкес еместігі, сондай-ақ кепілгердің жағдайын нашарлатқан кепілгердің келісімінсіз қарызды қайтару мерзімін ұзартылғаны туралы дәлелдерге құрылды.Ағымдағы жылы апелляциялық алқа кепілдікті жарамсыз деп танып, қаржы реттегіштің талаптарын қанағаттандырса да, кепілдіктердің құқықтық осалдығы мәселелерін зерделеу біз үшін кәсіптік қызығушылық туғызды.
</p>
<p>
Міндеттемелердің орындалуын қамтамасыз етудің тәсілі ретінде кепілдік шарттық қатынастардың әртүрлі салаларында және ең алдымен банктік қаржыландыру саласында пайдаланылады. Айталық, Даму Банкінің кредиттік қоржынында міндеттемелерді орындау кепілдіктері барлық қамтамасыз ету базасының 35% жуығын алады. Кепілдіктің мәні қарапайым және кепілгер кредитордың алдында борышкердің міндеттемені бұзғаны үшін жауаптылықта болады.
</p>
<p>
Даму Банкі немесе кез келген қаржы ұйымдары өздерінің мүдделерін барынша қорғайтын толық ынтымақты кепілдіктер қабылдау практикасын ұстанатындығына қарамастан, сот практикасы кепілдіктің міндеттемелердің орындалуын қамтамасыз етудің айтарлықтай осал құралы болып табылатындығын көрсетеді.
</p>
<p>
Заңнамада мәмілелерді жарамсыз деп танудың кепілдіктерге де қолданылатын әртүрлі негіздемелері, сондай-ақ кепілдіктерді тоқтату туралы жекелеген нормалар көзделген. Солардың арасында заңнаманың талаптарына сәйкессіздігіне байланысты кепілдікті жарамсыз деп тану, рұқсат ету үшін қажет болатын тиісті корпоративтік мақұлдаудың болмауы және т.б. бар.
</p>
<p>
Осындай барлық құқықтық тәуекелдер үшін кепілдіктің нысаны мен мазмұнын тексеру, барлық қажетті келісімдерді талап ету, кепілдікті басқару органдарының құрылымын талдау сияқты заң қызметтері қолданатын митигация тәсілдері бар.
</p>
<p>
Сот практикасын зерделеу кезінде біз кепілгер жауапкершілігінің ұлғаюымен және оның жағдайының нашарлауымен байланысты негіз бойынша кепілдіктің жарамсыздығы туралы дауларға қатысты көптеген қызықты кейстерді көреміз. Осы немесе өзге де жағдайда, кепілгердің жағдайы бір қарағанда кепілгермен келісуді талап етпейтін мән-жайлардың өзгерісі кезінде де нашарлауы мүмкін.
</p>
<p>
2015 жылы заңды тұлғаның (кепілгер) екінші деңгейдегі банктердің (ЕДБ) біріне және басқа заңды тұлғаға (қарыз алушы) кепілдіктерді жарамсыз деп тану туралы қарсы талабы бойынша отандық соттар қараған азаматтық іс соның көрнекі мысалы болып табылады, соның шеңберінде кепілгер кепілдікпен қамтамасыз етілетін міндеттемелердің шарттарына қарыз алушы мен банктің төмендегідей өзгеріс жасауына кепілгердің келісімінің болмауына байланысты кепілдікті жарамсыз деп тану туралы қуыну талабын мәлімдеді:
</p>
<p>
- қамтамасыз етудің кепілдік құны азайтылды және соның салдарынан бастапқы шарттармен салыстырғанда кепілгердің тәуекелдері ұлғайды;
</p>
<p>
- ай сайынғы төлем сомасының ұлғаюына және сыйақының жалпы сомасының өсуіне әкеп соқтырған негізгі борыш пен сыйақыны өтеу бойынша кейінге қалдыру құқығы берілді;
</p>
<p>
- төлемдердің кезеңділігі өзгерді.
</p>
<p>
Бұл өзгерістер кепілгердің жауапкершілігін ұлғайтпайды деген ЕДБ дәлелдеріне қарамастан, сот шешімді кепілгер жағына қабылдады және кепілдік міндеттемені жарамсыз деп таныды.
</p>
<p>
Өз кезегінде, осы сияқты басқа даулар бойынша кейбір соттар кредитордың позициясын қолдайды.
</p>
<p>
Осы сияқты кейстерді қарастыра отырып, біз банк қарызы бойынша шарттардың барлық мүмкін болатын өзгерістерінің тізбесін жасадық және олардың әрқайсысы бойынша кепілгер теориялық жағынан өз тәуекелдерінің ұлғаюына немесе қолайсыз жағдайлардың туындауына сілтеме жасай алатын жағдайларды модельдедік. Түпкі нәтижесінде, осындай талдау кепілгермен келісуді талап ететін қарыз жағдайларының тізбесін едәуір кеңейтуге мәжбүр етті.
</p>
<p>
</p>
<p>
<b>- Сіздің пікірлеріңізді негізге алатын болсақ, біздің заңнамада осы мәселе егжей-тегжейлі регламенттелмеген деп қорытынды жасауға бола ма? </b>
</p>
<p>
</p>
<p>
Дәл солай, ҚР мен РФ-ның кепілгердің және кредитордың құқық қатынастарын реттейтін заңнамалары ережелері ұқсас бола тұрса да, РФ құқық қолдану практикасы неғұрлым айқынырақ реттеуге ие. Атап айтқанда, Ресей Федерациясы Жоғары Төрелік Соты Пленумының «Кепілдік берумен байланысты дауларды шешудің кейбір мәселелері туралы» қаулысында кепілдіктерді (кепілдемелерді) жарамсыз деп тануға байланысты іс жүзінде барлық ықтимал даулы жағдайлар бойынша соттың құқықтық позициясы айқындалған.
</p>
<p>
Біздің көршілеріміздің аталған тәжірибесін қолдану кредиторлар мен кепілгерлердің арасындағы дауларға нүкте қоюға, кепілдіктерге құқықтық сенім деңгейін арттыруға, кредитор мен кепілгердің арасындағы қатынастарда қолайлы жағдай жасауға мүмкіндік береді және ең болмағанда, іс жүзінде қарыз бойынша шарттарды өзгертудің барлық жағдайларына кепілгерден келісімді тұрақты түрде талап ету мәселесі шешіледі.
</p>
<p>
Осыған байланысты, Даму Банкі нарыққа барлық қатысушылардың және инвесторлардың міндеттемені қамтамасыз етудің кепілдік сияқты құралына сенімін арттыру мақсатында заңнамалық базаны жетілдіру қажеттігі туралы мәселеге бастама жасауды жоспарлап отыр.
</p>
<p>
</p>
<p>
<b>- Қазақстан Республикасында банктердің резидент еместердің кепілдіктері бойынша практикасы қандай? </b>
</p>
<p>
</p>
<p>
- Міндеттемелердің орындалуын қамтамасыз ету тәсілі ретінде кепілдік бәрімізге жақсы таныс және ол шарттық қатынастардың барлық салаларында, ең алдымен банктік қаржыландыру саласында сәтті пайдаланылады. Қазіргі кезде Қазақстанда банктер инвестициялық жобаларды қаржыландыру кезінде қатысушының/акционердің не Қарыз алушының түпкі бенефициарының (инвесторының), оның ішінде резидент еместердің кепілдіктерін қабылдау практикасы қалыптасты. Резидент емес кепілгерлер мәміленің қазақстандық құқық юрисдикциясына бағынуының барлық егжей-тегжейі мен салдарларын әрдайым түсіне бермейді. Бұдан басқа, шетелдік юрисдикцияда қазақстандық соттың шешімін орындау да бірқатар қиындықтар тудыруы мүмкін. Сондықтан практикада кепілдік шарты үшін қазақстандық құқықты таңдау кепілгердің де, кредитордың да қажеттіліктеріне жауап бермейді.
</p>
<p>
Инвестор мен қарыз алушының немесе банк пен инвестордың арасында қандай да бір даулы мәселелер туындаған кезде, соңғысы халықаралық практика, халықаралық стандарттар қағидатында жұмыс істейтін құрылымға жүгінгенді артық көреді. Инвесторлардың көпшілігінің дауды Лондон халықаралық төрелік сотында (LCIA), Стокгольм, Сингапур және басқа да елдердің төрелік соттарында шешуді артық санайтыны кездейсоқ емес.
</p>
<p>
</p>
<p>
<b>- Резидент еместердің осындай кепілдіктерін қабылдау кезінде банктерде қандай қиындықтар туындайды? </b>
</p>
<p>
</p>
<p>
- Банктер үшін резидент еместің кепілдігін қабылдау проблемаларының бірі Қазақстан Республикасы соттарының шешімдерін шет мемлекеттің аумағында тану және орындау болып табылады, өйткені қазақстандық соттың шешімін басқа мемлекеттердің аумағында орындауға әрқашан қол жеткізіле бермейді. Бүгінгі таңда біздің еліміз құқықтық көмек көрсету туралы халықаралық, оның ішінде «Азаматтық, отбасылық және қылмыстық істер бойынша құқықтық көмек және құқықтық қатынастар туралы» Минск және Кишинев конвенциялары сияқты көп жақты шарттар, сондай-ақ басқа да бірқатар халықаралық шарттар жасасқан елдерді оларға қосуға болмайды.
</p>
<p>
</p>
<p>
<b>- Сіздің пікіріңізше, инвесторлар үшін ағылшын құқығымен реттелетін кепілдіктерде қандай артықшылықтар бар? </b>
</p>
<p>
</p>
<p>
- Біріншіден, шетелдік банктер мен шетелдік контрагенттер (кепілгерлер) тарапынан ағылшын құқығы бойынша кепілдіктермен жұмыс істеу кезінде сот өзіне ұсынылған, даудың мәні болып табылатын әрбір құжатты оның құқықтық табиғатын анықтай отырып мұқият және әділ қарайтынына түсіністік болады. Бұл ретте, құжаттағы әрбір сөз ғана емес, сонымен бірге тараптардың көрсетімдері, алдыңғы хат жазысулар, бизнестің осы саласындағы өзара қарым-қатынас практикасы маңызды болып табылады. Істерді қарау кезінде судья заңда көзделген ешқандай түсіндіру әдістерін басшылыққа алмайды және «әділдік құқығы» (equity law) деп аталатын қағиданы қолданады. Соның нәтижесінде сот барлық факторларды ескере отырып, тараптардың шын еркін анықтайды және осыдан кейін ғана шешім қабылдайды.
</p>
<p>
Екіншіден, ағылшын құқығы кредитор ретіндегі банктің мүдделерін қорғаудың кең құқықтарын мен құралдарын ұсынады. Мысалы, шартты бұзудан туындайтын талаптарды ұсыну үшін талап қоюдың стандарттық мерзімі ағылшын құқығы бойынша бұзушылық болған күннен бастап алты жылды құрайды. «Мөрмен» (as deeds) ерекше жазбаша нысанында жасалған шарттарға қатысты 12 жылдық талап қою мерзімі белгіленген.
</p>
<p>
</p>
<p>
<b>- Таяуда ғана ҚР Президентінің қатысуымен АХҚО Соты мен Халықаралық арбитраждық орталығының ғимараты салтанатты түрде ашылды. Даму Банкі ағылшын құқығымен реттелетін кепілдіктерді қолдана ма және кепілдіктерді орындау кезінде АХҚО алаңын пайдалану жоспарланып отыр ма? </b>
</p>
<p>
</p>
<p>
- АХҚО Соты мен Халықаралық арбитраждық орталығының ашылуы шетелдік инвесторлар үшін біздің еліміздің тәуелсіз және тиімді сот жүйесін құруға бағыт алғанын білдіретін анық белгі болып табылады. Ол туралы АХҚО шетелдік судьяларының жоғары біліктілігі, сондай-ақ талап қоюдың ұлғайтылған мерзімі, қазақстандық сот практикасымен салыстырғанда АХҚО сотының әртүрлі процестік артықшылықтары, талап сомасының ұлғаюына қарай сот алымы мөлшерінің пропорционалды азаюы және басқа сияқты көзделген процестік механизмдер дәлелдейді.
</p>
<p>
АХҚО төрелік шешімдері Қазақстан Республикасында, сондай-ақ 1958 жылғы Нью-Йорк конвенциясына сәйкес халықаралық деңгейде 157 шет мемлекеттердің аумағында орындауға жатады.
</p>
<p>
АХҚО мәні бойынша халықаралық инвесторлардың құқықтары мен мүдделерін қорғау және біздің елдің инвестициялық тартымдылығын арттыру үшін тиімді құрал, яғни инвесторлар мен мемлекеттің арасындағы «сенім элементі» болып табылады.
</p>
<p>
АХҚО артықшылығын тиімді пайдалану үшін Даму Банкі ағылшын құқығымен реттелетін кепілдік шартының үлгі нысанын әзірлеу бойынша жұмыс жүргізді. Кепілдіктің LMA (Loan Market Association) стандарттары бойынша, сондай-ақ кепілдік шартының нысаны мен міндетті талаптарына қатысты көзделген Қазақстан заңнамасы талаптары сақтала отырып әзірленгенін атап өту қажет. Кепілдіктің әзірленген нысаны АХҚО жанындағы халықаралық арбитраждық орталықта дауларды шешу туралы арбитраждық ескертпені қамтиды.
</p>
<p>
<b>- Қалай ойлайсыз, аталған артықшылықтарды назарға алғанда, ағылшын құқығының кейбір ережелерін отандық заңнамаға енгізу мүмкіндігі бар ма? </b>
</p>
<p>
- Оларды енгізу мүмкін ғана емес, қажет деп есептеймін, өйткені біздің қоғамымыз тәуелсіздік алған сәттен бастап айтарлықтай өзгерістерге ұшырады. Адамдардың сана сезімі өзгерді, экономикалық байланыстар мен корпоративтік қатынастардың механизмдері күрделене түсті. Біздің еліміз экспорттық әлеуетті арттыруда және интеграциялық процестерге де, сонымен бірге елге жаңа шетелдік инвесторлар тартуға да белсенді түрде қатысуда. Осының барлығы заңнаманы жетілдіру үшін жағдайлар мен алғышарттар жасайды.
</p>
<p>
Сонымен бірге, басқа құқықтық жүйелердің «құқықтық механизмдерін» жай ғана көшіріп алуға болмайды деп ойлаймын. Әрбір жаңа механизм қазақстандық құқық қолдану практикасы, халықтың және бизнес қоғамдастықтың қажеттіліктері ескеріле отырып бағалануға және пысықталуға тиіс.
</p>
[TYPE] => HTML
)
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
ҚДБ Басқарушы директоры – Басқарма мүшесі Асқар Әміртаев біздің басылымға кепілдіктер құралы мысалында инвесторлар үшін ағылшын құқығының немен тартымды екендігі және «Астана» халықаралық қаржы орталығы (АХҚО) ұсынатын мүмкіндіктерге неліктен көңіл аударуға болатыны туралы әңгімелеп берді.
- Кепілдік міндеттемелердің орындалуын қамтамасыз етудің біршама кең таралған құралы болып табылады. Үшінші тұлғаның кепілдігін алған кредитор заңдық тұрғыдан қаншалықты қорғалған деп есептейсіз?
- Ағымдағы жылы құқықтық тәуекелдерді басқару тәсілдемелерін жетілдіру жөніндегі жұмыс шеңберінде ҚДБ кепілдіктерді жарамсыз деп тану тақырыбына айтарлықтай көңіл бөлді, біз қазақстандық және ресейлік сот практикасын зерделедік, біздің қоржында бар барлық кепілдіктерге жоспардан тыс мониторинг жүргіздік.
Өткен жылдың соңында БАҚ-та жарияланған жеке тұлғадан Ұлттық Банктің пайдасына 24,9 млрд. теңгені өндіріп алу туралы кепілдікті жарамсыз деп тануға қатысты әйгілі сот ісі соған себеп болды. Осы азаматтық істің шеңберінде бірінші инстанция соты Ұлттық Банктің жеке тұлғаға қойған кепілдік бойынша міндеттемелерді орындау туралы талаптарын қанағаттандырудан бас тарту туралы шешім шығарды және кепілдіктің бірқатар негіздемелер бойынша жарамсыздығына байланысты кепілгердің қуыным талабын қанағаттандырды.
Кепілгердің қуыным талаптары кепілдік беру кезінде өзін жаңылыстырғаны, қарыздың өтімділігі жоғары бағалы қағаздармен және өзге де тәуекелі аз активтермен қамтамасыз етілуге тиістігіне байланысты кепілдіктің заңнама талаптарына сәйкес еместігі, сондай-ақ кепілгердің жағдайын нашарлатқан кепілгердің келісімінсіз қарызды қайтару мерзімін ұзартылғаны туралы дәлелдерге құрылды.Ағымдағы жылы апелляциялық алқа кепілдікті жарамсыз деп танып, қаржы реттегіштің талаптарын қанағаттандырса да, кепілдіктердің құқықтық осалдығы мәселелерін зерделеу біз үшін кәсіптік қызығушылық туғызды.
Міндеттемелердің орындалуын қамтамасыз етудің тәсілі ретінде кепілдік шарттық қатынастардың әртүрлі салаларында және ең алдымен банктік қаржыландыру саласында пайдаланылады. Айталық, Даму Банкінің кредиттік қоржынында міндеттемелерді орындау кепілдіктері барлық қамтамасыз ету базасының 35% жуығын алады. Кепілдіктің мәні қарапайым және кепілгер кредитордың алдында борышкердің міндеттемені бұзғаны үшін жауаптылықта болады.
Даму Банкі немесе кез келген қаржы ұйымдары өздерінің мүдделерін барынша қорғайтын толық ынтымақты кепілдіктер қабылдау практикасын ұстанатындығына қарамастан, сот практикасы кепілдіктің міндеттемелердің орындалуын қамтамасыз етудің айтарлықтай осал құралы болып табылатындығын көрсетеді.
Заңнамада мәмілелерді жарамсыз деп танудың кепілдіктерге де қолданылатын әртүрлі негіздемелері, сондай-ақ кепілдіктерді тоқтату туралы жекелеген нормалар көзделген. Солардың арасында заңнаманың талаптарына сәйкессіздігіне байланысты кепілдікті жарамсыз деп тану, рұқсат ету үшін қажет болатын тиісті корпоративтік мақұлдаудың болмауы және т.б. бар.
Осындай барлық құқықтық тәуекелдер үшін кепілдіктің нысаны мен мазмұнын тексеру, барлық қажетті келісімдерді талап ету, кепілдікті басқару органдарының құрылымын талдау сияқты заң қызметтері қолданатын митигация тәсілдері бар.
Сот практикасын зерделеу кезінде біз кепілгер жауапкершілігінің ұлғаюымен және оның жағдайының нашарлауымен байланысты негіз бойынша кепілдіктің жарамсыздығы туралы дауларға қатысты көптеген қызықты кейстерді көреміз. Осы немесе өзге де жағдайда, кепілгердің жағдайы бір қарағанда кепілгермен келісуді талап етпейтін мән-жайлардың өзгерісі кезінде де нашарлауы мүмкін.
2015 жылы заңды тұлғаның (кепілгер) екінші деңгейдегі банктердің (ЕДБ) біріне және басқа заңды тұлғаға (қарыз алушы) кепілдіктерді жарамсыз деп тану туралы қарсы талабы бойынша отандық соттар қараған азаматтық іс соның көрнекі мысалы болып табылады, соның шеңберінде кепілгер кепілдікпен қамтамасыз етілетін міндеттемелердің шарттарына қарыз алушы мен банктің төмендегідей өзгеріс жасауына кепілгердің келісімінің болмауына байланысты кепілдікті жарамсыз деп тану туралы қуыну талабын мәлімдеді:
- қамтамасыз етудің кепілдік құны азайтылды және соның салдарынан бастапқы шарттармен салыстырғанда кепілгердің тәуекелдері ұлғайды;
- ай сайынғы төлем сомасының ұлғаюына және сыйақының жалпы сомасының өсуіне әкеп соқтырған негізгі борыш пен сыйақыны өтеу бойынша кейінге қалдыру құқығы берілді;
- төлемдердің кезеңділігі өзгерді.
Бұл өзгерістер кепілгердің жауапкершілігін ұлғайтпайды деген ЕДБ дәлелдеріне қарамастан, сот шешімді кепілгер жағына қабылдады және кепілдік міндеттемені жарамсыз деп таныды.
Өз кезегінде, осы сияқты басқа даулар бойынша кейбір соттар кредитордың позициясын қолдайды.
Осы сияқты кейстерді қарастыра отырып, біз банк қарызы бойынша шарттардың барлық мүмкін болатын өзгерістерінің тізбесін жасадық және олардың әрқайсысы бойынша кепілгер теориялық жағынан өз тәуекелдерінің ұлғаюына немесе қолайсыз жағдайлардың туындауына сілтеме жасай алатын жағдайларды модельдедік. Түпкі нәтижесінде, осындай талдау кепілгермен келісуді талап ететін қарыз жағдайларының тізбесін едәуір кеңейтуге мәжбүр етті.
- Сіздің пікірлеріңізді негізге алатын болсақ, біздің заңнамада осы мәселе егжей-тегжейлі регламенттелмеген деп қорытынды жасауға бола ма?
Дәл солай, ҚР мен РФ-ның кепілгердің және кредитордың құқық қатынастарын реттейтін заңнамалары ережелері ұқсас бола тұрса да, РФ құқық қолдану практикасы неғұрлым айқынырақ реттеуге ие. Атап айтқанда, Ресей Федерациясы Жоғары Төрелік Соты Пленумының «Кепілдік берумен байланысты дауларды шешудің кейбір мәселелері туралы» қаулысында кепілдіктерді (кепілдемелерді) жарамсыз деп тануға байланысты іс жүзінде барлық ықтимал даулы жағдайлар бойынша соттың құқықтық позициясы айқындалған.
Біздің көршілеріміздің аталған тәжірибесін қолдану кредиторлар мен кепілгерлердің арасындағы дауларға нүкте қоюға, кепілдіктерге құқықтық сенім деңгейін арттыруға, кредитор мен кепілгердің арасындағы қатынастарда қолайлы жағдай жасауға мүмкіндік береді және ең болмағанда, іс жүзінде қарыз бойынша шарттарды өзгертудің барлық жағдайларына кепілгерден келісімді тұрақты түрде талап ету мәселесі шешіледі.
Осыған байланысты, Даму Банкі нарыққа барлық қатысушылардың және инвесторлардың міндеттемені қамтамасыз етудің кепілдік сияқты құралына сенімін арттыру мақсатында заңнамалық базаны жетілдіру қажеттігі туралы мәселеге бастама жасауды жоспарлап отыр.
- Қазақстан Республикасында банктердің резидент еместердің кепілдіктері бойынша практикасы қандай?
- Міндеттемелердің орындалуын қамтамасыз ету тәсілі ретінде кепілдік бәрімізге жақсы таныс және ол шарттық қатынастардың барлық салаларында, ең алдымен банктік қаржыландыру саласында сәтті пайдаланылады. Қазіргі кезде Қазақстанда банктер инвестициялық жобаларды қаржыландыру кезінде қатысушының/акционердің не Қарыз алушының түпкі бенефициарының (инвесторының), оның ішінде резидент еместердің кепілдіктерін қабылдау практикасы қалыптасты. Резидент емес кепілгерлер мәміленің қазақстандық құқық юрисдикциясына бағынуының барлық егжей-тегжейі мен салдарларын әрдайым түсіне бермейді. Бұдан басқа, шетелдік юрисдикцияда қазақстандық соттың шешімін орындау да бірқатар қиындықтар тудыруы мүмкін. Сондықтан практикада кепілдік шарты үшін қазақстандық құқықты таңдау кепілгердің де, кредитордың да қажеттіліктеріне жауап бермейді.
Инвестор мен қарыз алушының немесе банк пен инвестордың арасында қандай да бір даулы мәселелер туындаған кезде, соңғысы халықаралық практика, халықаралық стандарттар қағидатында жұмыс істейтін құрылымға жүгінгенді артық көреді. Инвесторлардың көпшілігінің дауды Лондон халықаралық төрелік сотында (LCIA), Стокгольм, Сингапур және басқа да елдердің төрелік соттарында шешуді артық санайтыны кездейсоқ емес.
- Резидент еместердің осындай кепілдіктерін қабылдау кезінде банктерде қандай қиындықтар туындайды?
- Банктер үшін резидент еместің кепілдігін қабылдау проблемаларының бірі Қазақстан Республикасы соттарының шешімдерін шет мемлекеттің аумағында тану және орындау болып табылады, өйткені қазақстандық соттың шешімін басқа мемлекеттердің аумағында орындауға әрқашан қол жеткізіле бермейді. Бүгінгі таңда біздің еліміз құқықтық көмек көрсету туралы халықаралық, оның ішінде «Азаматтық, отбасылық және қылмыстық істер бойынша құқықтық көмек және құқықтық қатынастар туралы» Минск және Кишинев конвенциялары сияқты көп жақты шарттар, сондай-ақ басқа да бірқатар халықаралық шарттар жасасқан елдерді оларға қосуға болмайды.
- Сіздің пікіріңізше, инвесторлар үшін ағылшын құқығымен реттелетін кепілдіктерде қандай артықшылықтар бар?
- Біріншіден, шетелдік банктер мен шетелдік контрагенттер (кепілгерлер) тарапынан ағылшын құқығы бойынша кепілдіктермен жұмыс істеу кезінде сот өзіне ұсынылған, даудың мәні болып табылатын әрбір құжатты оның құқықтық табиғатын анықтай отырып мұқият және әділ қарайтынына түсіністік болады. Бұл ретте, құжаттағы әрбір сөз ғана емес, сонымен бірге тараптардың көрсетімдері, алдыңғы хат жазысулар, бизнестің осы саласындағы өзара қарым-қатынас практикасы маңызды болып табылады. Істерді қарау кезінде судья заңда көзделген ешқандай түсіндіру әдістерін басшылыққа алмайды және «әділдік құқығы» (equity law) деп аталатын қағиданы қолданады. Соның нәтижесінде сот барлық факторларды ескере отырып, тараптардың шын еркін анықтайды және осыдан кейін ғана шешім қабылдайды.
Екіншіден, ағылшын құқығы кредитор ретіндегі банктің мүдделерін қорғаудың кең құқықтарын мен құралдарын ұсынады. Мысалы, шартты бұзудан туындайтын талаптарды ұсыну үшін талап қоюдың стандарттық мерзімі ағылшын құқығы бойынша бұзушылық болған күннен бастап алты жылды құрайды. «Мөрмен» (as deeds) ерекше жазбаша нысанында жасалған шарттарға қатысты 12 жылдық талап қою мерзімі белгіленген.
- Таяуда ғана ҚР Президентінің қатысуымен АХҚО Соты мен Халықаралық арбитраждық орталығының ғимараты салтанатты түрде ашылды. Даму Банкі ағылшын құқығымен реттелетін кепілдіктерді қолдана ма және кепілдіктерді орындау кезінде АХҚО алаңын пайдалану жоспарланып отыр ма?
- АХҚО Соты мен Халықаралық арбитраждық орталығының ашылуы шетелдік инвесторлар үшін біздің еліміздің тәуелсіз және тиімді сот жүйесін құруға бағыт алғанын білдіретін анық белгі болып табылады. Ол туралы АХҚО шетелдік судьяларының жоғары біліктілігі, сондай-ақ талап қоюдың ұлғайтылған мерзімі, қазақстандық сот практикасымен салыстырғанда АХҚО сотының әртүрлі процестік артықшылықтары, талап сомасының ұлғаюына қарай сот алымы мөлшерінің пропорционалды азаюы және басқа сияқты көзделген процестік механизмдер дәлелдейді.
АХҚО төрелік шешімдері Қазақстан Республикасында, сондай-ақ 1958 жылғы Нью-Йорк конвенциясына сәйкес халықаралық деңгейде 157 шет мемлекеттердің аумағында орындауға жатады.
АХҚО мәні бойынша халықаралық инвесторлардың құқықтары мен мүдделерін қорғау және біздің елдің инвестициялық тартымдылығын арттыру үшін тиімді құрал, яғни инвесторлар мен мемлекеттің арасындағы «сенім элементі» болып табылады.
АХҚО артықшылығын тиімді пайдалану үшін Даму Банкі ағылшын құқығымен реттелетін кепілдік шартының үлгі нысанын әзірлеу бойынша жұмыс жүргізді. Кепілдіктің LMA (Loan Market Association) стандарттары бойынша, сондай-ақ кепілдік шартының нысаны мен міндетті талаптарына қатысты көзделген Қазақстан заңнамасы талаптары сақтала отырып әзірленгенін атап өту қажет. Кепілдіктің әзірленген нысаны АХҚО жанындағы халықаралық арбитраждық орталықта дауларды шешу туралы арбитраждық ескертпені қамтиды.
- Қалай ойлайсыз, аталған артықшылықтарды назарға алғанда, ағылшын құқығының кейбір ережелерін отандық заңнамаға енгізу мүмкіндігі бар ма?
- Оларды енгізу мүмкін ғана емес, қажет деп есептеймін, өйткені біздің қоғамымыз тәуелсіздік алған сәттен бастап айтарлықтай өзгерістерге ұшырады. Адамдардың сана сезімі өзгерді, экономикалық байланыстар мен корпоративтік қатынастардың механизмдері күрделене түсті. Біздің еліміз экспорттық әлеуетті арттыруда және интеграциялық процестерге де, сонымен бірге елге жаңа шетелдік инвесторлар тартуға да белсенді түрде қатысуда. Осының барлығы заңнаманы жетілдіру үшін жағдайлар мен алғышарттар жасайды.
Сонымен бірге, басқа құқықтық жүйелердің «құқықтық механизмдерін» жай ғана көшіріп алуға болмайды деп ойлаймын. Әрбір жаңа механизм қазақстандық құқық қолдану практикасы, халықтың және бизнес қоғамдастықтың қажеттіліктері ескеріле отырып бағалануға және пысықталуға тиіс.
[TYPE] => HTML
)
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Толық сипаттама
[~DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
)
[PHOTOGALLERY] => Array
(
[ID] => 714
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Фотогалерея
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => PHOTOGALLERY
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => F
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => Y
[XML_ID] => 220
[FILE_TYPE] => jpg, gif, bmp, png, jpeg
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => Y
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Фотогалерея
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[HEAD] => Array
(
[ID] => 790
[TIMESTAMP_X] => 2019-07-29 11:30:26
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Руководитель
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => HEAD
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => E
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] =>
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 126
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 23566
[VALUE] => 7456
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => 7456
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Руководитель
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
)
[DISPLAY_PROPERTIES] => Array
(
[EN_PREVIEW_TEXT] => Array
(
[ID] => 702
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Description
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => EN_PREVIEW_TEXT
[DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 208
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] => HTML
[USER_TYPE_SETTINGS] => Array
(
[height] => 200
)
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 23529
[VALUE] => Array
(
[TEXT] => <p>
What is so attractive about English law for investors, and why you should look at the opportunities offered by the AIFC
</p>
<p>
The advantages of using English law in attracting foreign investment in Kazakhstan are obvious today. This factor increases investor confidence. One of the first to use these advantages was the Development Bank of Kazakhstan (DBK, a subsidiary of the “Baiterek” holding).
</p>
[TYPE] => HTML
)
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
What is so attractive about English law for investors, and why you should look at the opportunities offered by the AIFC
The advantages of using English law in attracting foreign investment in Kazakhstan are obvious today. This factor increases investor confidence. One of the first to use these advantages was the Development Bank of Kazakhstan (DBK, a subsidiary of the “Baiterek” holding).
What is so attractive about English law for investors, and why you should look at the opportunities offered by the AIFC
The advantages of using English law in attracting foreign investment in Kazakhstan are obvious today. This factor increases investor confidence. One of the first to use these advantages was the Development Bank of Kazakhstan (DBK, a subsidiary of the “Baiterek” holding).
)
[EN_NAME] => Array
(
[ID] => 705
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Title
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => EN_NAME
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 211
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => Y
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 23531
[VALUE] => What advantages of AIFC will DBK offer to foreign investors
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => What advantages of AIFC will DBK offer to foreign investors
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Title
[~DEFAULT_VALUE] =>
[DISPLAY_VALUE] => What advantages of AIFC will DBK offer to foreign investors
)
[KZ_NAME] => Array
(
[ID] => 707
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Атауы
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => KZ_NAME
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 213
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => Y
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 23532
[VALUE] => ҚДБ шетелдік инвесторларға АХҚО-ның қандай артықшылықтарын ұсынады
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => ҚДБ шетелдік инвесторларға АХҚО-ның қандай артықшылықтарын ұсынады
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Атауы
[~DEFAULT_VALUE] =>
[DISPLAY_VALUE] => ҚДБ шетелдік инвесторларға АХҚО-ның қандай артықшылықтарын ұсынады
)
[KZ_PREVIEW_TEXT] => Array
(
[ID] => 712
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Сипаттамасы
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => KZ_PREVIEW_TEXT
[DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 218
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] => HTML
[USER_TYPE_SETTINGS] => Array
(
[height] => 200
)
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 23533
[VALUE] => Array
(
[TEXT] => <p>
Ағылшын құқығы инвесторлар үшін несімен тартымды және АХҚО үсынатын мүмкіндіктер неліктен көңіл аударуға тұрарлық
</p>
<p>
Бүгінде Қазақстанға шетелдік инвестициялар тарту жөніндегі жұмыста ағылшын құқығын пайдаланудың артықшылықтары өте зор. Бұл фактор инвесторлардың тарапынан сенім деңгейін арттырады. Осы артықшылықтарды «Қазақстанның Даму Банкі» (ҚДБ, «Бәйтерек» холдингінің еншілес құрылымы) алғашқылардың бірі болып пайдаланды.
</p>
[TYPE] => HTML
)
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
Ағылшын құқығы инвесторлар үшін несімен тартымды және АХҚО үсынатын мүмкіндіктер неліктен көңіл аударуға тұрарлық
Бүгінде Қазақстанға шетелдік инвестициялар тарту жөніндегі жұмыста ағылшын құқығын пайдаланудың артықшылықтары өте зор. Бұл фактор инвесторлардың тарапынан сенім деңгейін арттырады. Осы артықшылықтарды «Қазақстанның Даму Банкі» (ҚДБ, «Бәйтерек» холдингінің еншілес құрылымы) алғашқылардың бірі болып пайдаланды.
Ағылшын құқығы инвесторлар үшін несімен тартымды және АХҚО үсынатын мүмкіндіктер неліктен көңіл аударуға тұрарлық
Бүгінде Қазақстанға шетелдік инвестициялар тарту жөніндегі жұмыста ағылшын құқығын пайдаланудың артықшылықтары өте зор. Бұл фактор инвесторлардың тарапынан сенім деңгейін арттырады. Осы артықшылықтарды «Қазақстанның Даму Банкі» (ҚДБ, «Бәйтерек» холдингінің еншілес құрылымы) алғашқылардың бірі болып пайдаланды.
Array
(
[ID] => 7895
[~ID] => 7895
[IBLOCK_ID] => 146
[~IBLOCK_ID] => 146
[IBLOCK_SECTION_ID] =>
[~IBLOCK_SECTION_ID] =>
[NAME] => БРК планирует инвестировать в экономику Казахстана не менее 420 млрд тенге в год
[~NAME] => БРК планирует инвестировать в экономику Казахстана не менее 420 млрд тенге в год
[ACTIVE_FROM] => 30.11.2018
[~ACTIVE_FROM] => 30.11.2018
[TIMESTAMP_X] => 24.09.2019 12:42:45
[~TIMESTAMP_X] => 24.09.2019 12:42:45
[DETAIL_PAGE_URL] => /pc/blogs/7895/
[~DETAIL_PAGE_URL] => /pc/blogs/7895/
[LIST_PAGE_URL] => /pc/blogs/
[~LIST_PAGE_URL] => /pc/blogs/
[DETAIL_TEXT] =>
- Как повлияли на деятельность банка новые стандарты международной финансовой отчетности (IFRS 9)? В частности, как это отразилось на оценке качества активов? Не связан ли убыток, зафиксированный по итогам первого полугодия, с IFRS 9?
- Да, банк с 1 января 2018 года перешёл на новый стандарт. Мы к этому готовились большую часть 2017 года. Прежде всего, следует сказать, что качество наших активов от перехода на новый стандарт не поменялось. Поменялся подход к оценке провизий. Новый стандарт основывается на модели расчета провизий, основанной не только на прошлом опыте, но также на текущих ожиданиях и прогнозной информации.
Действительно, полученный в первом полугодии убыток связан с переходом на IFRS 9. Важно отметить, что для БРК максимизация прибыли не является целью, хотя безубыточность, конечно же, мы должны обеспечивать. Само начисление провизий, которое у нас было после перехода на IFRS 9 в объёме порядка 17 млрд тенге, не привело к убыткам и не нарушило наш лимит по показателю «провизии к кредитному портфелю» (10%). На конец первого полугодия этот показатель составил 6,29%. Если посмотреть прибыль до налогообложения за первое полугодие, то она составила 1,9 млрд тенге, а вот после налогов её значение стало отрицательным. Это как раз и связано с эффектом перехода на новый стандарт финансовой отчётности, в результате чего банк не смог отнести на вычёты большую часть сформированных провизий и, как следствие, вынужден заплатить больше налогов.
- Каковы ожидания по итогам года?
- По итогам года у нас ожидания в целом положительные, но, опять же, мы обсуждаем с нашими аудиторами некоторые моменты перехода на IFRS 9. Надо отметить, что для самих аудиторов это новое поле. По провизиям у нас есть полное понимание. Плюс параллельно мы прорабатываем вопрос с министерствами национальной экономики и финансов в части изменения некоторых норм Налогового кодекса.
- Каковы планы банка по привлечению долгосрочных денежных ресурсов в тенге на ближайшие годы? Не ожидаете ли вы дефицита тенговой ликвидности, с учётом амбициозных планов БРК по финансированию несырьевой экономики?
- Мы формируем наш пул ликвидности, исходя из планов по финансированию проектов. Они действительно амбициозны. Мы планируем каждый год выдавать не менее 420 млрд тенге кредитов. Безусловно, для такого объёма необходимо будет привлекать дополнительную ликвидность с рынка. Здесь очень важно понимать, что часть ликвидности к нам приходит из республиканского бюджета в рамках госпрограмм ГПИИР и «Нурлы жол». Вторая часть – это деньги с рынка. Поскольку БРК является одним из лучших и надежных эмитентов в нашей стране, то в связи с этим банк не испытывает никаких сложностей с выходом как на локальный, так и международные рынки капитала. Также банк имеет ряд подписанных рамочных соглашений и меморандумов о сотрудничестве с большим количеством международных финансовых организаций.
- Как БРК чувствует себя в условиях колебания валютного курса? Какова доля иностранной валюты в обязательствах, а также кредитном портфеле банка? Нет ли здесь дисбаланса?
- Следует выделить несколько аспектов валютного риска в деятельности БРК. Во-первых, это валютный риск, связанный с проектами, профинансированными в иностранной валюте, но которые не имеют валютной выручки, либо не в полной мере могут их утилизировать. Основная часть таких чувствительных к валютным рискам займов была нами конвертирована в тенге в 2015-2016 годах на сумму порядка 122 млрд тенге. Речь идёт о семи проектах. Эти проекты были определены исходя из проведённых на тот момент стресс-тестов. Возможные сценарии на тот момент были консервативные - мы брали в расчёт курс до 400 тенге за доллар. На тот момент это казалось довольно консервативным подходом, но в нынешних реалиях ситуация изменилась, и сейчас данный вопрос для нас становится актуальным. Я не буду называть конкретных цифр, но в настоящее время БРК проводит работу с рядом заёмщиков по снижению такого риска.
Плюс к валютному риску, связанному с нашими заёмщиками, есть риск, что при ослаблении тенге по некоторым валютным займам снижается залоговая база. Поскольку залоги у нас числятся в тенге, соответственно, при росте обязательств залоговая база уменьшается, и это может привести к дополнительным провизиям по тому или иному проекту. С такими заёмщиками мы тоже работаем.
Ещё один аспект валютного риска – это переоценка так называемой валютной позиции. Это когда активы и обязательства должны быть сопоставлены между собой, то есть они должны быть равны. В этом случае не наступает риска отрицательной переоценки при колебании валютных курсов. У банка в данном случае позиция очень консервативная: мы полностью соблюдаем нулевую валютную позицию, поэтому у нас при колебаниях не возникает каких-либо дисбалансов.
Что касается валютной доли в обязательствах, у нас она составляет порядка 57%. Если мы говорим о кредитном портфеле, то порядка 58% кредитного портфеля — это активы в иностранных валютах.
- Каков объём инвестиционного портфеля БРК, его качество, валютная структура?
- По состоянию на первое полугодие инвестиционный портфель БРК составлял 403 млрд тенге. Он состоит 50 на 50 из тенговых и валютных активов. 194 млрд – это ликвидность в тенге, которую мы получили из республиканского бюджета. Плюс есть деньги с локального рынка. Эти деньги все целевые, будут направлены на реализацию госпрограмм ГПИИР и «Нурлы жол». Основная часть этих средств размещена на корсчетах в Национальном банке, и, по сути, мы этими деньгами распоряжаемся только для финансирования наших проектов. Портфель долговых ценных бумаг инвестиционного портфеля составляет порядка 209 млрд тенге, большую часть из которых составляют ценные бумаги, номинированные в долларах США (в основном это бонды Министерства финансов РК). Данные активы используются БРК для поддержания баланса валютных активов и обязательств, а также обслуживания наших обязательств. В 2022 году наступает срок погашения наших евробондов. Эта сумма составляет порядка $1 млрд 267 млн. И мы аккумулируем ликвидность для погашения предстоящих обязательств.
В целом у нас портфель качественный и ликвидный. В основном это бумаги с рейтингом инвестиционного уровня, начиная от ВВВ– до А.
- С учетом текущей ситуации в банках второго уровня (БВУ) Казахстана, планирует ли БРК менять подходы к межбанковскому финансированию, а также размещению депозитов в БВУ? Сколько БВУ в настоящее время взаимодействуют с БРК? Каков объём межбанковского финансирования на сегодняшний день, его доля в кредитном портфеле БРК?
- Работа с БВУ не является спецификой БРК, но тем не менее мы работаем с ними в рамках программ межбанковского кредитования. На сегодняшний момент мы взаимодействуем с двенадцатью банками. Нынешняя ситуация в банковском секторе, в том числе печальный опыт с некоторыми банками, существенно не повлияли на БРК. Исходя из этого опыта, мы сделали определенные выводы и усилили работу именно по мониторингу финансового состояния, исполнения банками тех ковенантов, которые у нас с этими банками в договорах прописаны. В целом мы бы не хотели увеличивать долю межбанковского кредитования. На сегодняшний момент она составляет порядка 7,7% (137 млрд тенге) от нашего кредитного портфеля. Депозитов у нас в БВУ нет. У нас имеются корсчета в некоторых банках, с которыми мы поддерживаем корреспондентские отношения. Наша краткосрочная ликвидность в некоторых банках тоже есть.
АО «Банк развития Казахстана» (БРК) - национальный институт развития по модернизации и развитию несырьевого и инфраструктурного секторов экономики Казахстана, созданный в 2001 году. Основные направления деятельности: развитие производственной инфраструктуры и обрабатывающей промышленности, содействие и привлечение внешних и внутренних инвестиций в экономику страны. БРК выступает одним из крупнейших инвестиционных операторов государственных программ индустриально-инновационного развития. БРК входит в структуру АО «Национальный управляющий холдинг «Байтерек».
[~DETAIL_TEXT] =>
- Как повлияли на деятельность банка новые стандарты международной финансовой отчетности (IFRS 9)? В частности, как это отразилось на оценке качества активов? Не связан ли убыток, зафиксированный по итогам первого полугодия, с IFRS 9?
- Да, банк с 1 января 2018 года перешёл на новый стандарт. Мы к этому готовились большую часть 2017 года. Прежде всего, следует сказать, что качество наших активов от перехода на новый стандарт не поменялось. Поменялся подход к оценке провизий. Новый стандарт основывается на модели расчета провизий, основанной не только на прошлом опыте, но также на текущих ожиданиях и прогнозной информации.
Действительно, полученный в первом полугодии убыток связан с переходом на IFRS 9. Важно отметить, что для БРК максимизация прибыли не является целью, хотя безубыточность, конечно же, мы должны обеспечивать. Само начисление провизий, которое у нас было после перехода на IFRS 9 в объёме порядка 17 млрд тенге, не привело к убыткам и не нарушило наш лимит по показателю «провизии к кредитному портфелю» (10%). На конец первого полугодия этот показатель составил 6,29%. Если посмотреть прибыль до налогообложения за первое полугодие, то она составила 1,9 млрд тенге, а вот после налогов её значение стало отрицательным. Это как раз и связано с эффектом перехода на новый стандарт финансовой отчётности, в результате чего банк не смог отнести на вычёты большую часть сформированных провизий и, как следствие, вынужден заплатить больше налогов.
- Каковы ожидания по итогам года?
- По итогам года у нас ожидания в целом положительные, но, опять же, мы обсуждаем с нашими аудиторами некоторые моменты перехода на IFRS 9. Надо отметить, что для самих аудиторов это новое поле. По провизиям у нас есть полное понимание. Плюс параллельно мы прорабатываем вопрос с министерствами национальной экономики и финансов в части изменения некоторых норм Налогового кодекса.
- Каковы планы банка по привлечению долгосрочных денежных ресурсов в тенге на ближайшие годы? Не ожидаете ли вы дефицита тенговой ликвидности, с учётом амбициозных планов БРК по финансированию несырьевой экономики?
- Мы формируем наш пул ликвидности, исходя из планов по финансированию проектов. Они действительно амбициозны. Мы планируем каждый год выдавать не менее 420 млрд тенге кредитов. Безусловно, для такого объёма необходимо будет привлекать дополнительную ликвидность с рынка. Здесь очень важно понимать, что часть ликвидности к нам приходит из республиканского бюджета в рамках госпрограмм ГПИИР и «Нурлы жол». Вторая часть – это деньги с рынка. Поскольку БРК является одним из лучших и надежных эмитентов в нашей стране, то в связи с этим банк не испытывает никаких сложностей с выходом как на локальный, так и международные рынки капитала. Также банк имеет ряд подписанных рамочных соглашений и меморандумов о сотрудничестве с большим количеством международных финансовых организаций.
- Как БРК чувствует себя в условиях колебания валютного курса? Какова доля иностранной валюты в обязательствах, а также кредитном портфеле банка? Нет ли здесь дисбаланса?
- Следует выделить несколько аспектов валютного риска в деятельности БРК. Во-первых, это валютный риск, связанный с проектами, профинансированными в иностранной валюте, но которые не имеют валютной выручки, либо не в полной мере могут их утилизировать. Основная часть таких чувствительных к валютным рискам займов была нами конвертирована в тенге в 2015-2016 годах на сумму порядка 122 млрд тенге. Речь идёт о семи проектах. Эти проекты были определены исходя из проведённых на тот момент стресс-тестов. Возможные сценарии на тот момент были консервативные - мы брали в расчёт курс до 400 тенге за доллар. На тот момент это казалось довольно консервативным подходом, но в нынешних реалиях ситуация изменилась, и сейчас данный вопрос для нас становится актуальным. Я не буду называть конкретных цифр, но в настоящее время БРК проводит работу с рядом заёмщиков по снижению такого риска.
Плюс к валютному риску, связанному с нашими заёмщиками, есть риск, что при ослаблении тенге по некоторым валютным займам снижается залоговая база. Поскольку залоги у нас числятся в тенге, соответственно, при росте обязательств залоговая база уменьшается, и это может привести к дополнительным провизиям по тому или иному проекту. С такими заёмщиками мы тоже работаем.
Ещё один аспект валютного риска – это переоценка так называемой валютной позиции. Это когда активы и обязательства должны быть сопоставлены между собой, то есть они должны быть равны. В этом случае не наступает риска отрицательной переоценки при колебании валютных курсов. У банка в данном случае позиция очень консервативная: мы полностью соблюдаем нулевую валютную позицию, поэтому у нас при колебаниях не возникает каких-либо дисбалансов.
Что касается валютной доли в обязательствах, у нас она составляет порядка 57%. Если мы говорим о кредитном портфеле, то порядка 58% кредитного портфеля — это активы в иностранных валютах.
- Каков объём инвестиционного портфеля БРК, его качество, валютная структура?
- По состоянию на первое полугодие инвестиционный портфель БРК составлял 403 млрд тенге. Он состоит 50 на 50 из тенговых и валютных активов. 194 млрд – это ликвидность в тенге, которую мы получили из республиканского бюджета. Плюс есть деньги с локального рынка. Эти деньги все целевые, будут направлены на реализацию госпрограмм ГПИИР и «Нурлы жол». Основная часть этих средств размещена на корсчетах в Национальном банке, и, по сути, мы этими деньгами распоряжаемся только для финансирования наших проектов. Портфель долговых ценных бумаг инвестиционного портфеля составляет порядка 209 млрд тенге, большую часть из которых составляют ценные бумаги, номинированные в долларах США (в основном это бонды Министерства финансов РК). Данные активы используются БРК для поддержания баланса валютных активов и обязательств, а также обслуживания наших обязательств. В 2022 году наступает срок погашения наших евробондов. Эта сумма составляет порядка $1 млрд 267 млн. И мы аккумулируем ликвидность для погашения предстоящих обязательств.
В целом у нас портфель качественный и ликвидный. В основном это бумаги с рейтингом инвестиционного уровня, начиная от ВВВ– до А.
- С учетом текущей ситуации в банках второго уровня (БВУ) Казахстана, планирует ли БРК менять подходы к межбанковскому финансированию, а также размещению депозитов в БВУ? Сколько БВУ в настоящее время взаимодействуют с БРК? Каков объём межбанковского финансирования на сегодняшний день, его доля в кредитном портфеле БРК?
- Работа с БВУ не является спецификой БРК, но тем не менее мы работаем с ними в рамках программ межбанковского кредитования. На сегодняшний момент мы взаимодействуем с двенадцатью банками. Нынешняя ситуация в банковском секторе, в том числе печальный опыт с некоторыми банками, существенно не повлияли на БРК. Исходя из этого опыта, мы сделали определенные выводы и усилили работу именно по мониторингу финансового состояния, исполнения банками тех ковенантов, которые у нас с этими банками в договорах прописаны. В целом мы бы не хотели увеличивать долю межбанковского кредитования. На сегодняшний момент она составляет порядка 7,7% (137 млрд тенге) от нашего кредитного портфеля. Депозитов у нас в БВУ нет. У нас имеются корсчета в некоторых банках, с которыми мы поддерживаем корреспондентские отношения. Наша краткосрочная ликвидность в некоторых банках тоже есть.
АО «Банк развития Казахстана» (БРК) - национальный институт развития по модернизации и развитию несырьевого и инфраструктурного секторов экономики Казахстана, созданный в 2001 году. Основные направления деятельности: развитие производственной инфраструктуры и обрабатывающей промышленности, содействие и привлечение внешних и внутренних инвестиций в экономику страны. БРК выступает одним из крупнейших инвестиционных операторов государственных программ индустриально-инновационного развития. БРК входит в структуру АО «Национальный управляющий холдинг «Байтерек».
[DETAIL_TEXT_TYPE] => html
[~DETAIL_TEXT_TYPE] => html
[PREVIEW_TEXT] => Уходящий 2018 год запомнился рядом важных событий в финансовом секторе страны. Одним из них является выход Банка развития Казахстана (БРК) на международные рынки капитала с двумя успешными выпусками евробондов, деноминированных в тенге. О том, как себя чувствует эмитент ценных бумаг, какие задачи перед собой ставит и какие трудности преодолевает, в интервью Forbes Kazakhstan рассказал заместитель председателя правления БРК Дмитрий Бабичев
[~PREVIEW_TEXT] => Уходящий 2018 год запомнился рядом важных событий в финансовом секторе страны. Одним из них является выход Банка развития Казахстана (БРК) на международные рынки капитала с двумя успешными выпусками евробондов, деноминированных в тенге. О том, как себя чувствует эмитент ценных бумаг, какие задачи перед собой ставит и какие трудности преодолевает, в интервью Forbes Kazakhstan рассказал заместитель председателя правления БРК Дмитрий Бабичев
[PREVIEW_TEXT_TYPE] => html
[~PREVIEW_TEXT_TYPE] => html
[PREVIEW_PICTURE] => Array
(
[ID] => 11118
[TIMESTAMP_X] => 24.09.2019 12:42:45
[MODULE_ID] => iblock
[HEIGHT] => 2660
[WIDTH] => 2094
[FILE_SIZE] => 7531455
[CONTENT_TYPE] => image/png
[SUBDIR] => iblock/8b4
[FILE_NAME] => index.png
[ORIGINAL_NAME] => index.png
[DESCRIPTION] =>
[HANDLER_ID] =>
[EXTERNAL_ID] => 59636607d809e4fc0e39b9d84a624c78
[~src] =>
[SRC] => /upload/iblock/8b4/index.png
[UNSAFE_SRC] => /upload/iblock/8b4/index.png
[SAFE_SRC] => /upload/iblock/8b4/index.png
[ALT] => БРК планирует инвестировать в экономику Казахстана не менее 420 млрд тенге в год
[TITLE] => БРК планирует инвестировать в экономику Казахстана не менее 420 млрд тенге в год
)
[~PREVIEW_PICTURE] => 11118
[LANG_DIR] => /en/
[~LANG_DIR] => /en/
[SORT] => 500
[~SORT] => 500
[CODE] =>
[~CODE] =>
[EXTERNAL_ID] => 1929
[~EXTERNAL_ID] => 1929
[IBLOCK_TYPE_ID] => pc
[~IBLOCK_TYPE_ID] => pc
[IBLOCK_CODE] => pc_blogs
[~IBLOCK_CODE] => pc_blogs
[IBLOCK_EXTERNAL_ID] => 40
[~IBLOCK_EXTERNAL_ID] => 40
[LID] => b3
[~LID] => b3
[EDIT_LINK] =>
[DELETE_LINK] =>
[DISPLAY_ACTIVE_FROM] => 30.11.2018
[FIELDS] => Array
(
)
[PROPERTIES] => Array
(
[OLD_ID] => Array
(
[ID] => 701
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => _old_id
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => OLD_ID
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 207
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => _old_id
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[EN_PREVIEW_TEXT] => Array
(
[ID] => 702
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Description
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => EN_PREVIEW_TEXT
[DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 208
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] => HTML
[USER_TYPE_SETTINGS] => Array
(
[height] => 200
)
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 23970
[VALUE] => Array
(
[TEXT] => <p>
The departing year 2018 was remembered by a number of important events in the financial sector of the country. One of them is the access of the Development Bank of Kazakhstan (DBK) to international capital markets with two successful issues of tenge-denominated Eurobonds. Dmitriy Babichev, Deputy Chief Executive Officer of DBK, told Forbes Kazakhstan about how the issuer of securities feel, what tasks he faces and what challenges he overcomes.
</p>
[TYPE] => HTML
)
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
The departing year 2018 was remembered by a number of important events in the financial sector of the country. One of them is the access of the Development Bank of Kazakhstan (DBK) to international capital markets with two successful issues of tenge-denominated Eurobonds. Dmitriy Babichev, Deputy Chief Executive Officer of DBK, told Forbes Kazakhstan about how the issuer of securities feel, what tasks he faces and what challenges he overcomes.
[TYPE] => HTML
)
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Description
[~DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
)
[EN_DETAIL_TEXT] => Array
(
[ID] => 703
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Detail text
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => EN_DETAIL_TEXT
[DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 209
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] => HTML
[USER_TYPE_SETTINGS] => Array
(
[height] => 200
)
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 23971
[VALUE] => Array
(
[TEXT] => <p><img alt="Бабичев Д.Ю..jpg" src="/upload/medialibrary/544/Babichev-D.YU..jpg" title="Бабичев Д.Ю..jpg">
</p><b>- How did the new international financial reporting standards (IFRS 9) affect the bank? In particular, how did this affect asset quality assessment? Is the loss recorded in the first half of the year related to IFRS 9?
</b><p>
- Yes, from January 1, 2018 the bank switched to a new standard. We have been preparing for this for most of 2017. First of all, it should be said that the quality of our assets from the transition to the new standard has not changed. The approach to the assessment of provisions has changed. The new standard is based on a provisioning model based not only on past experience, but also on current expectations and forward-looking information.
</p>
<p>
Indeed, the loss incurred in the first half of the year is associated with the transition to IFRS 9. It is important to note that for DBK profit maximization is not the goal, although we must ensure breakeven, of course. The accrual of provisions that we had after switching to IFRS 9 in the amount of about 17 billion tenge did not lead to losses and did not violate our limit for the provision of loan portfolio indicator (10%). At the end of the first half of the year this indicator amounted to 6.29%. If you look at the profit before tax for the first half of the year, then it amounted to 1.9 billion tenge, but after taxes its value became negative. This is precisely due to the effect of the transition to a new standard of financial reporting, as a result of which the bank could not account for the majority of the formed provisions for deductions and, as a result, was forced to pay more taxes.
</p>
<p>
<b>- What are the expectations for the year?
</b></p>
<p>
- At the end of the year, our expectations are generally positive, but, again, we are discussing with our auditors some aspects of the transition to IFRS 9. It should be noted that this is a new field for the auditors themselves. For provisions, we have a complete understanding. Plus, in parallel, we are working on a matter with the ministries of the national economy and finance in terms of changing some of the norms of the Tax Code.
</p>
<p>
<b>- What are the Bank's plans to attract long-term monetary resources in tenge for the coming years? Do you expect a tenge liquidity deficiency, taking into account the ambitious plans of DBK to finance the non-oil economy?
</b></p>
<p>
- We form our liquidity pool based on plans for project financing. They are really ambitious. We plan to issue at least 420 billion tenge loans every year. Of course, for such a volume it will be necessary to attract additional liquidity from the market. It is very important to understand that part of the liquidity comes to us from the republican budget in the framework of the state programs of the SPIID and Nurly Zhol. The second part is money from the market. Since DBK is one of the best and most reliable issuers in our country, in this regard, the Bank does not experience any difficulties with accessing both local and international capital markets. The Bank also has a number of signed framework agreements and memoranda of cooperation with a large number of international financial organizations.
</p>
<p>
<b>- How does DBK feel in conditions of exchange rate fluctuations? What is the share of foreign currency in liabilities, as well as the loan portfolio of the Bank? Is there an imbalance here?
</b></p>
<p>
- It should be noted several aspects of currency risk in the activities of DBK. Firstly, it is the currency risk associated with projects financed in foreign currency, but which do not have foreign currency earnings, or cannot fully utilize them. The majority of such currency-sensitive loans were converted by us into tenge in 2015-2016 in the amount of about 122 billion tenge. It is about seven projects. These projects were determined based on the stress tests carried out at that time. Possible scenarios at that time were conservative - we took into account the rate of up to 400 tenge per dollar. At that time, this seemed like a rather conservative approach, but in the current realities the situation has changed, and now this issue is becoming relevant for us. I will not give specific figures, but DBK is currently working with a number of borrowers to reduce this risk.
</p>
<p>
In addition to the currency risk associated with our borrowers, there is a risk that when the tenge weakens for some foreign currency loans, the collateral base decreases. Since our liens are in tenge, accordingly, with the growth of liabilities, the collateral base decreases, and this can lead to additional provisions for a particular project. We also work with such borrowers.
</p>
<p>
Another aspect of currency risk is the revaluation of the so-called currency position. This is when assets and liabilities must be matched, that is, they must be equal. In this case, there is no risk of negative revaluation due to currency fluctuations. In this case, the bank has a very conservative position: we fully comply with the zero foreign exchange position; therefore, we do not have any imbalances during fluctuations.
</p>
<p>
As for the currency share in liabilities, we have about 57%. If we are talking about a loan portfolio, then about 58% of the loan portfolio is assets in foreign currencies.
</p>
<p>
<b>- What is the volume of DBK's investment portfolio, its quality, currency structure?
</b></p>
<p>
As of the first half of the year, DBK's investment portfolio amounted to 403 billion tenge. It consists of 50 to 50 of tenge and foreign currency assets. 194 billion is the liquidity in KZT that we received from the republican budget. Plus there is money from the local market. This money is all earmarked, will be used to implement state programs of the SPIID and Nurly Zhol. Most of these funds are placed on correspondent accounts with the National Bank, and, in fact, we manage this money only to finance our projects. The portfolio of debt securities of the investment portfolio is about 209 billion tenge, most of which are securities denominated in US dollars (mainly bonds of the Ministry of Finance of the Republic of Kazakhstan). These assets are used by DBK to maintain a balance of foreign currency assets and liabilities, as well as to service our liabilities. In 2022, our Eurobonds mature. This amount is about $1 billion 267 million. And we accumulate liquidity to pay off upcoming obligations.
</p>
<p>
In general, we have a high-quality and liquid portfolio. These are mainly investment grade securities ranging from BBB– to A.
</p>
<p>
<b>- Given the current situation in second-tier banks (STBs) of Kazakhstan, does DBK plan to change approaches to interbank financing, as well as the placement of deposits in STBs? How many STBs currently interact with DBK? What is the volume of interbank financing today, its share in DBK's loan portfolio?
</b></p>
<p>
- Work with STBs is not a specificity of DBK, but nevertheless we work with them as part of interbank lending programs. To date, we are interacting with twelve banks. The current situation in the banking sector, including the sad experience with some banks, did not significantly affect DBK. Based on this experience, we made certain conclusions and intensified our work precisely on monitoring the financial condition, and the execution by banks of the covenants that we have in these agreements with the banks. In general, we would not want to increase the share of interbank lending. Today it makes up about 7.7% (137 billion tenge) of our loan portfolio. We have no deposits in STBs. We have correspondent accounts with some banks with which we maintain correspondent relations. Our short-term liquidity is also available at some banks.
</p>
<p>
Development Bank of Kazakhstan JSC (DBK) is a national development institute for the modernization and development of the non-resource and infrastructure sectors of the economy of Kazakhstan, established in 2001. The main areas of activity: the development of industrial infrastructure and manufacturing industry, the promotion and attraction of external and internal investments in the country's economy. DBK is one of the largest investment operators of state programs for industrial and innovative development. DBK is a part of Baiterek National Management Holding JSC.
</p>
<p>
</p>
<span id="bx-cursor-node" data-bx-paste-flag="634517"> </span>
[TYPE] => HTML
)
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
- How did the new international financial reporting standards (IFRS 9) affect the bank? In particular, how did this affect asset quality assessment? Is the loss recorded in the first half of the year related to IFRS 9?
- Yes, from January 1, 2018 the bank switched to a new standard. We have been preparing for this for most of 2017. First of all, it should be said that the quality of our assets from the transition to the new standard has not changed. The approach to the assessment of provisions has changed. The new standard is based on a provisioning model based not only on past experience, but also on current expectations and forward-looking information.
Indeed, the loss incurred in the first half of the year is associated with the transition to IFRS 9. It is important to note that for DBK profit maximization is not the goal, although we must ensure breakeven, of course. The accrual of provisions that we had after switching to IFRS 9 in the amount of about 17 billion tenge did not lead to losses and did not violate our limit for the provision of loan portfolio indicator (10%). At the end of the first half of the year this indicator amounted to 6.29%. If you look at the profit before tax for the first half of the year, then it amounted to 1.9 billion tenge, but after taxes its value became negative. This is precisely due to the effect of the transition to a new standard of financial reporting, as a result of which the bank could not account for the majority of the formed provisions for deductions and, as a result, was forced to pay more taxes.
- What are the expectations for the year?
- At the end of the year, our expectations are generally positive, but, again, we are discussing with our auditors some aspects of the transition to IFRS 9. It should be noted that this is a new field for the auditors themselves. For provisions, we have a complete understanding. Plus, in parallel, we are working on a matter with the ministries of the national economy and finance in terms of changing some of the norms of the Tax Code.
- What are the Bank's plans to attract long-term monetary resources in tenge for the coming years? Do you expect a tenge liquidity deficiency, taking into account the ambitious plans of DBK to finance the non-oil economy?
- We form our liquidity pool based on plans for project financing. They are really ambitious. We plan to issue at least 420 billion tenge loans every year. Of course, for such a volume it will be necessary to attract additional liquidity from the market. It is very important to understand that part of the liquidity comes to us from the republican budget in the framework of the state programs of the SPIID and Nurly Zhol. The second part is money from the market. Since DBK is one of the best and most reliable issuers in our country, in this regard, the Bank does not experience any difficulties with accessing both local and international capital markets. The Bank also has a number of signed framework agreements and memoranda of cooperation with a large number of international financial organizations.
- How does DBK feel in conditions of exchange rate fluctuations? What is the share of foreign currency in liabilities, as well as the loan portfolio of the Bank? Is there an imbalance here?
- It should be noted several aspects of currency risk in the activities of DBK. Firstly, it is the currency risk associated with projects financed in foreign currency, but which do not have foreign currency earnings, or cannot fully utilize them. The majority of such currency-sensitive loans were converted by us into tenge in 2015-2016 in the amount of about 122 billion tenge. It is about seven projects. These projects were determined based on the stress tests carried out at that time. Possible scenarios at that time were conservative - we took into account the rate of up to 400 tenge per dollar. At that time, this seemed like a rather conservative approach, but in the current realities the situation has changed, and now this issue is becoming relevant for us. I will not give specific figures, but DBK is currently working with a number of borrowers to reduce this risk.
In addition to the currency risk associated with our borrowers, there is a risk that when the tenge weakens for some foreign currency loans, the collateral base decreases. Since our liens are in tenge, accordingly, with the growth of liabilities, the collateral base decreases, and this can lead to additional provisions for a particular project. We also work with such borrowers.
Another aspect of currency risk is the revaluation of the so-called currency position. This is when assets and liabilities must be matched, that is, they must be equal. In this case, there is no risk of negative revaluation due to currency fluctuations. In this case, the bank has a very conservative position: we fully comply with the zero foreign exchange position; therefore, we do not have any imbalances during fluctuations.
As for the currency share in liabilities, we have about 57%. If we are talking about a loan portfolio, then about 58% of the loan portfolio is assets in foreign currencies.
- What is the volume of DBK's investment portfolio, its quality, currency structure?
As of the first half of the year, DBK's investment portfolio amounted to 403 billion tenge. It consists of 50 to 50 of tenge and foreign currency assets. 194 billion is the liquidity in KZT that we received from the republican budget. Plus there is money from the local market. This money is all earmarked, will be used to implement state programs of the SPIID and Nurly Zhol. Most of these funds are placed on correspondent accounts with the National Bank, and, in fact, we manage this money only to finance our projects. The portfolio of debt securities of the investment portfolio is about 209 billion tenge, most of which are securities denominated in US dollars (mainly bonds of the Ministry of Finance of the Republic of Kazakhstan). These assets are used by DBK to maintain a balance of foreign currency assets and liabilities, as well as to service our liabilities. In 2022, our Eurobonds mature. This amount is about $1 billion 267 million. And we accumulate liquidity to pay off upcoming obligations.
In general, we have a high-quality and liquid portfolio. These are mainly investment grade securities ranging from BBB– to A.
- Given the current situation in second-tier banks (STBs) of Kazakhstan, does DBK plan to change approaches to interbank financing, as well as the placement of deposits in STBs? How many STBs currently interact with DBK? What is the volume of interbank financing today, its share in DBK's loan portfolio?
- Work with STBs is not a specificity of DBK, but nevertheless we work with them as part of interbank lending programs. To date, we are interacting with twelve banks. The current situation in the banking sector, including the sad experience with some banks, did not significantly affect DBK. Based on this experience, we made certain conclusions and intensified our work precisely on monitoring the financial condition, and the execution by banks of the covenants that we have in these agreements with the banks. In general, we would not want to increase the share of interbank lending. Today it makes up about 7.7% (137 billion tenge) of our loan portfolio. We have no deposits in STBs. We have correspondent accounts with some banks with which we maintain correspondent relations. Our short-term liquidity is also available at some banks.
Development Bank of Kazakhstan JSC (DBK) is a national development institute for the modernization and development of the non-resource and infrastructure sectors of the economy of Kazakhstan, established in 2001. The main areas of activity: the development of industrial infrastructure and manufacturing industry, the promotion and attraction of external and internal investments in the country's economy. DBK is one of the largest investment operators of state programs for industrial and innovative development. DBK is a part of Baiterek National Management Holding JSC.
[TYPE] => HTML
)
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Detail text
[~DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
)
[EN_DOCUMENTS] => Array
(
[ID] => 704
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Documents
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => EN_DOCUMENTS
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => F
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => Y
[XML_ID] => 210
[FILE_TYPE] => doc, docx, pdf, ppt, pptx, zip, rar
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => Y
[SEARCHABLE] => Y
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Documents
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[EN_NAME] => Array
(
[ID] => 705
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Title
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => EN_NAME
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 211
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => Y
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 23972
[VALUE] => DBK is planning to invest at least 420 billion tenge per year in the economy of Kazakhstan
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => DBK is planning to invest at least 420 billion tenge per year in the economy of Kazakhstan
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Title
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[EN_YOUTUBE] => Array
(
[ID] => 706
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Video
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => EN_YOUTUBE
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 212
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Video
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[KZ_NAME] => Array
(
[ID] => 707
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Атауы
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => KZ_NAME
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 213
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => Y
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 23964
[VALUE] => ҚДБ Қазақстан экономикасына жылына кемінде 420 млрд теңге инвестициялауды жоспарлап отыр
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => ҚДБ Қазақстан экономикасына жылына кемінде 420 млрд теңге инвестициялауды жоспарлап отыр
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Атауы
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[KZ_YOUTUBE] => Array
(
[ID] => 708
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Бейне
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => KZ_YOUTUBE
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 214
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Бейне
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[YOUTUBE] => Array
(
[ID] => 709
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Видео
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => YOUTUBE
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 215
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Видео
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[DOCUMENTS] => Array
(
[ID] => 710
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Документы
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => DOCUMENTS
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => F
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => Y
[XML_ID] => 216
[FILE_TYPE] => doc, docx, pdf, ppt, pptx, zip, rar
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => Y
[SEARCHABLE] => Y
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Документы
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[KZ_DOCUMENTS] => Array
(
[ID] => 711
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Құжаттар
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => KZ_DOCUMENTS
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => F
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => Y
[XML_ID] => 217
[FILE_TYPE] => doc, docx, pdf, ppt, pptx, zip, rar
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => Y
[SEARCHABLE] => Y
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Құжаттар
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[KZ_PREVIEW_TEXT] => Array
(
[ID] => 712
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Сипаттамасы
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => KZ_PREVIEW_TEXT
[DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 218
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] => HTML
[USER_TYPE_SETTINGS] => Array
(
[height] => 200
)
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 23965
[VALUE] => Array
(
[TEXT] => <p>
Өткен 2018 жыл еліміздің қаржы секторында бірқатар маңызды оқиғаларымен есте қалды. Қазақстан Даму Банкінің (ҚДБ) теңгеге деноминацияланған евробондтардың екі сәтті шығарылымымен халықаралық нарықтарға шығуы солардың бірі болып табылады. Бағалы қағаздар эмитенті өзін қалай сезінетіні, алдына қандай міндеттер қоятыны және қандай қиындықтарды жеңгені туралы Forbes Kazakhstan басылымына берген сұхбатында ҚДБ басқармасы төрағасының орынбасары Дмитрий Бабичев әңгімелеп берді.
</p>
[TYPE] => HTML
)
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
Өткен 2018 жыл еліміздің қаржы секторында бірқатар маңызды оқиғаларымен есте қалды. Қазақстан Даму Банкінің (ҚДБ) теңгеге деноминацияланған евробондтардың екі сәтті шығарылымымен халықаралық нарықтарға шығуы солардың бірі болып табылады. Бағалы қағаздар эмитенті өзін қалай сезінетіні, алдына қандай міндеттер қоятыны және қандай қиындықтарды жеңгені туралы Forbes Kazakhstan басылымына берген сұхбатында ҚДБ басқармасы төрағасының орынбасары Дмитрий Бабичев әңгімелеп берді.
[TYPE] => HTML
)
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Сипаттамасы
[~DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
)
[KZ_DETAIL_TEXT] => Array
(
[ID] => 713
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Толық сипаттама
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => KZ_DETAIL_TEXT
[DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 219
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] => HTML
[USER_TYPE_SETTINGS] => Array
(
[height] => 200
)
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 23966
[VALUE] => Array
(
[TEXT] => <p>
</p>
<figure class="post__thumb"> <img alt="Бабичев Д.Ю..jpg" src="/upload/medialibrary/544/Babichev-D.YU..jpg" title="Бабичев Д.Ю..jpg"></figure><strong>- Банк қызметіне халықаралық қаржы есептілігінің жаңа стандарттары (IFRS 9) қалай әсер етті? Атап айтқанда, ол активтердің сапасын бағалаудан көрінді ме? Бірінші жарты жылдықтың қорытындылары бойынша тіркелген шығын IFRS 9-бен байланысты болған жоқ па?</strong>
<p>
</p>
<p>
- Иә, банк 2018 жылғы 1 қаңтардан бастап жаңа стандартқа көшті. Біз бұған 2017 жыл бойына дерлік дайындалдық. Ең алдымен, біздің активтеріміздің сапасы жаңа стандартқа өту салдарынан өзгеріске ұшыраған жоқ. Провизияларды бағалау тәсілдемесі өзгерді. Жаңа стандарт өткен тәжірибеге ғана емес, сонымен бірге ағымдағы мақсаттар мен болжамдық ақпаратқа да негізделген провизиялар есептеудің моделіне де негізделеді.
</p>
<p>
Шынында да, бірінші жарты жылдықта алынған шығын IFRS 9-ға көшумен байланысты болды. ҚДБ үшін пайданы арттыру мақсат болып табылмайтындығын атап өткен маңызды, әйтсе де, әрине, шығынсыздықты қамтамасыз етуге тиіспіз. IFRS 9-ға көшкеннен кейін 17 млрд теңге көлемінде провизиялардың есептелуінің өзі шығынға әкеп соқтырған жоқ және «кредит қоржынына провизиялар» көрсеткіші бойынша біздің лимитімізді (10%) бұзған жоқ. Бірінші жарты жылдықтың соңында бұл көрсеткіш 6,29% құрады. Егер бірінші жарты жылдық үшін салық салуға дейінгі пайданы қарайтын болсақ, ол 1,9 млрд теңгені құрады, ал салықтардан кейін оның мәні теріс мәнге айналды. Міне осы қаржылық есептіліктің жаңа стандартына көшудің әсеріне байланысты, соның нәтижесінде банк қалыптасқан провизиялардың көп бөлігін шегерімге жатқыза алмады және соның салдарынан көп салық төлеуге мәжбүр болды.
</p>
<p>
<strong>- Жыл қорытындылары бойынша нені күтесіздер?</strong>
</p>
<p>
- Жыл қорытындылары бойынша тұтастай алғанда біздің күтетіндеріміз жағымды деуге болады, дегенмен, біз өз аудиторларымызбен IFRS 9-ға көшудің кейбір сәттерін талқылайтын боламыз. Аудиторлардың өздері үшін де бұның жаңа сала екенін атап өту қажет. Провизиялар бойынша бізде толық түсіністік бар. Оның сыртында біз ұлттық экономика және қаржы министрліктерімен Салық кодексінің кейбір нормаларына өзгеріс енгізу бөлігіндегі мәселені пысықтаудамыз.
</p>
<p>
<strong>- Таяудағы жылдары теңгемен ұзақ мерзімді ақша ресурстарын тарту бойынша банкте қандай жоспарлар бар? ҚДБ-ның шикізаттық емес экономиканы қаржыландыру жөніндегі өр жоспарларын ескергенде теңге өтімділігінің тапшылығы күтілмей ме?</strong>
</p>
<p>
- Біз өзіміздің өтімділік пулымызда жобаларды қаржыландыру жөніндегі жоспарларымызды негізге ала отырып қалыптастырамыз. Олар шынында да өр жоспарлар. Біз жыл сайын кемінде 420 млрд теңге кредит беруді жоспарлаймыз. Осындай көлем үшін нарықтан қосымша өтімділік тарту қажет болатыны сөзсіз. Бұл жерде өтімділіктің бір бөлігінің ИИДМБ мен «Нұрлы жол» мемлекеттік бағдарламаларының шеңберінде республикалық бюджеттен келетінін түсінген маңызды. Екінші бөлігі – нарықтан келетін ақша. ҚДБ біздің елімізде үздік және сенімді эмитенттердің бірі болып табылатындықтан, капиталдың жергілікті де, халықаралық та нарықтарына шығуда ешбір қиындықтарды бастан кешірмейді. Сондай-ақ банктің халықаралық қаржы ұйымдарының көп санымен қол қойылған ынтымақтастық туралы бірқатар негіздемелік келісімдері мен меморандумдары бар.
</p>
<p>
<strong>- ҚДБ валюта бағамының құбылуы жағдайында өзін қалай сезінеді? Оның міндеттемелеріндегі, сондай-ақ кредит қоржынындағы шетелдік валютаның үлесі қандай? Осы жерде дисбаланс жоқ па?</strong>
</p>
<p>
- ҚДБ қызметіндегі валюталық тәуекелдің кейбір аспектілерін бөліп көрсету қажет. Біріншіден, ол шетелдік валютамен қаржыландырылған, бірақ валюталық түсімі жоқ, не оларды толық көлемде кәдеге жарата алмайтын валюталық тәуекел. Осы сияқты валюталық тәуекелдерге сезімтал қарыздардың негізгі бөлігін біз 2015-2016 жылдары шамамен 122 млрд теңге сомасында теңгеге айырбастадық. Сөз жеті жоба туралы болып отыр. Бұл жобалар сол кезеңде жүргізілген стресс-тесттер негізге алына отырып айқындалды. Сол кезеңде ықтимал сценарийлер консервативтік те болған шығары – біз бағамды бір доллар үшін 400 теңгеге дейін алдық. Сол кездері бұл барынша консервативтік тәсілдеме болды, алайда қазіргі кезде жағдай өзгерді және бүгінде бұл мәселе біз үшін өзекті болып отыр. Мен нақты цифрларды атамай-ақ қояйын, бірақ қазіргі кезде ҚДБ бірқатар қарыз алушылармен осындай тәуекелді азайту бойынша жұмыс жүргізуде.
</p>
<p>
Біздің қарыз алушыларымызбен байланысты валюталық тәуекелге қоса, теңге құнсызданған жағдайда кейбір валюталық қарыздар бойынша кепіл базасының төмендеу тәуекелі бар. Бізде кепілдіктер теңгемен есептелетіндіктен, тиісінше, міндеттемелер өскен кезде кепіл базасы төмендейді және бұл қандай да бір жоба бойынша қосымша провизияларға әкеп соқтыруы мүмкін. Осындай қарыз алушылармен де жқмыс істейміз.
</p>
<p>
Валюталық тәуекелдің тағы бір аспектісі – ол валюталық позиция деп аталатынды қайта бағалау. Бұл активтер мен міндеттемелер бір-бірімен салыстырылатын жағдай, яғни олар тең болуға тиіс. Бұл жағдайда валюталық бағамның құбылуы жағдайында теріс қайта бағалау тәуекелі туындамайды. Бұл кезде банктің позициясы өте консервативті: біз нөлдік валюталық позицияны толығымен сақтаймыз, сондықтан бізде құбылулар кезінде қандай да бір дисбаланс туындамайды.
</p>
<p>
Міндеттемелердегі валюталық үлеске келетін болсақ, ол бізде шамамен 57% құрайды. Егер кредиттік қоржын туралы айтар болсақ, онда кредиттік қоржынның 58% жуығы – шетелдік валютадағы активтер.
</p>
<p>
<strong>- ҚДБ инвестициялық қоржынының көлемі, оның сапасы, валюталық құрылымы қандай?</strong>
</p>
<p>
- Бірінші жарты жылдықтағы жағдай бойынша ҚДБ-ның инвестициялық қоржыны 403 млрд теңгені құрады. Ол 50 де 50 теңге және валюталық активтерден тұрады. 194 млрд – ол республикалық бюджеттен алған теңгедегі өтімділік. Оған қоса жергілікті нарықтан алынған ақша бар. Бұл ақшаның барлығы нысаналы, олар ИИДМБ мен «Нұрлы жол» мемлекеттік бағдарламаларын іске асыруға бағытталатын болады. Осы қаражаттың негізгі бөлігі Ұлттық Банктегі коршоттарға орналастырылған және дұрысында біз осы ақшаны өзіміздің жобаларымызды қаржыландыру үшін ғана жұмсаймыз. Инвестициялық қоржынның борыштық бағалы қағаздар қоржыны шамамен 209 млрд теңгені құрайды, олардың көпшілік бөлігі АҚШ долларына номинацияланған бағалы қағаздардан тұрады (негізінен олар ҚР Қаржы министрлігінің бондтары). Бұл активтерді ҚДБ валюталық активтер мен міндеттемелердің балансын ұстап тұру үшін, сондай-ақ біздің міндеттемелерімізге қызмет көрсету үшін пайдаланады. 2022 жылы біздің евробондтарды өтеу мерзімі басталады. Бұл сома шамамен $1 млрд 267 млн. құрайды. Және біз өтімділікті алдағы міндеттемелерді өтеу үшін жинақтаймыз.
</p>
<p>
Тұтастай алғанда, бізде қоржын сапалы және өтімді. Негізінен бұлар ВВВ– бастап А дейінгі инвестициялық деңгейі бар қағаздар.
</p>
<p>
<strong>- Қазақстанның екінші деңгейдегі банктеріндегі (ЕДБ) ағымдағы жағдайды ескере отырып, ҚДБ банкаралық қаржыландыруға, сондай-ақ ЕДБ-ға депозиттер орналастыруға тәсілдемені өзгертуді жоспарламай ма? Қазіргі кезде ҚДБ-мен қанша ЕДБ өзара іс-қимыл жасауда? Бүгінгі таңдағы банкаралық қаржыландыру көлемі, оның ҚДБ кредиттік қоржынындағы үлесі қандай?</strong>
</p>
<p>
- ЕДБ-мен жұмыс істеу ҚДБ-ның ерекшелігі болып табылмайды, дегенмен біз олармен банкаралық кредиттеу бағдарламаларының шеңберінде жұмыс істейміз. Бүгінгі таңда біз он екі банкпен өзара іс-қимыл жасаймыз. Банк секторындағы қазіргі жағдай, оның ішінде кейбір банктерде болған келеңсіз тәжірибе ҚДБ-ға айтарлықтай әсер еткен жоқ. Осы тәжірибені негізге ала отырып, біз белгілі бір қорытындылар жасадық және нақ осы қаржылық жағдайды мониторингтеу, банктердің осы банктермен жасалған біздің шарттарымызда жазылған ковенанттарды орындауы бойынша жұмысты күшейттік. Тұтастай алғанда, банкаралық кредиттеу үлесін ұлғайтқымыз келмейді. Қазіргі кезде ол біздің кредиттік қоржынымыздың 7,7%-ын (137 млрд теңге) құрайды. ЕДБ-лерде біздің депозиттер жоқ. Өзіміз корресаонденттік қатынастарда болатын кейбір банктерде коршоттарымыз бар. Кейбір банктерде қысқа мерзімді өтімділіктеріміз де бар.
</p>
<p>
«Қазақстанның даму банкі» АҚ (ҚДБ) – 2001 жылы құрылған Қазақстан экономикасының шикізаттық емес және инфрақұрылымдық секторларын жаңғырту және дамыту жөніндегі ұлттық даму институты. Қызметінің негізгі бағыттары: өндірістік инфрақұрылымды және өңдеу өнеркәсібін дамыту, ел экономикасына жәрдемдесу және сыртқы және ішкі инвестициялар тарту. ҚДБ индустриялық-инновациялық даму мемлекеттік бағдарламаларының аса ірі инвестициялық операторларының бірі болып табылады. ҚДБ «Бәйтерек» ұлттық басқарушы холдингі» АҚ-ның құрылымына кіреді.
</p>
<br>
[TYPE] => HTML
)
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
- Банк қызметіне халықаралық қаржы есептілігінің жаңа стандарттары (IFRS 9) қалай әсер етті? Атап айтқанда, ол активтердің сапасын бағалаудан көрінді ме? Бірінші жарты жылдықтың қорытындылары бойынша тіркелген шығын IFRS 9-бен байланысты болған жоқ па?
- Иә, банк 2018 жылғы 1 қаңтардан бастап жаңа стандартқа көшті. Біз бұған 2017 жыл бойына дерлік дайындалдық. Ең алдымен, біздің активтеріміздің сапасы жаңа стандартқа өту салдарынан өзгеріске ұшыраған жоқ. Провизияларды бағалау тәсілдемесі өзгерді. Жаңа стандарт өткен тәжірибеге ғана емес, сонымен бірге ағымдағы мақсаттар мен болжамдық ақпаратқа да негізделген провизиялар есептеудің моделіне де негізделеді.
Шынында да, бірінші жарты жылдықта алынған шығын IFRS 9-ға көшумен байланысты болды. ҚДБ үшін пайданы арттыру мақсат болып табылмайтындығын атап өткен маңызды, әйтсе де, әрине, шығынсыздықты қамтамасыз етуге тиіспіз. IFRS 9-ға көшкеннен кейін 17 млрд теңге көлемінде провизиялардың есептелуінің өзі шығынға әкеп соқтырған жоқ және «кредит қоржынына провизиялар» көрсеткіші бойынша біздің лимитімізді (10%) бұзған жоқ. Бірінші жарты жылдықтың соңында бұл көрсеткіш 6,29% құрады. Егер бірінші жарты жылдық үшін салық салуға дейінгі пайданы қарайтын болсақ, ол 1,9 млрд теңгені құрады, ал салықтардан кейін оның мәні теріс мәнге айналды. Міне осы қаржылық есептіліктің жаңа стандартына көшудің әсеріне байланысты, соның нәтижесінде банк қалыптасқан провизиялардың көп бөлігін шегерімге жатқыза алмады және соның салдарынан көп салық төлеуге мәжбүр болды.
- Жыл қорытындылары бойынша нені күтесіздер?
- Жыл қорытындылары бойынша тұтастай алғанда біздің күтетіндеріміз жағымды деуге болады, дегенмен, біз өз аудиторларымызбен IFRS 9-ға көшудің кейбір сәттерін талқылайтын боламыз. Аудиторлардың өздері үшін де бұның жаңа сала екенін атап өту қажет. Провизиялар бойынша бізде толық түсіністік бар. Оның сыртында біз ұлттық экономика және қаржы министрліктерімен Салық кодексінің кейбір нормаларына өзгеріс енгізу бөлігіндегі мәселені пысықтаудамыз.
- Таяудағы жылдары теңгемен ұзақ мерзімді ақша ресурстарын тарту бойынша банкте қандай жоспарлар бар? ҚДБ-ның шикізаттық емес экономиканы қаржыландыру жөніндегі өр жоспарларын ескергенде теңге өтімділігінің тапшылығы күтілмей ме?
- Біз өзіміздің өтімділік пулымызда жобаларды қаржыландыру жөніндегі жоспарларымызды негізге ала отырып қалыптастырамыз. Олар шынында да өр жоспарлар. Біз жыл сайын кемінде 420 млрд теңге кредит беруді жоспарлаймыз. Осындай көлем үшін нарықтан қосымша өтімділік тарту қажет болатыны сөзсіз. Бұл жерде өтімділіктің бір бөлігінің ИИДМБ мен «Нұрлы жол» мемлекеттік бағдарламаларының шеңберінде республикалық бюджеттен келетінін түсінген маңызды. Екінші бөлігі – нарықтан келетін ақша. ҚДБ біздің елімізде үздік және сенімді эмитенттердің бірі болып табылатындықтан, капиталдың жергілікті де, халықаралық та нарықтарына шығуда ешбір қиындықтарды бастан кешірмейді. Сондай-ақ банктің халықаралық қаржы ұйымдарының көп санымен қол қойылған ынтымақтастық туралы бірқатар негіздемелік келісімдері мен меморандумдары бар.
- ҚДБ валюта бағамының құбылуы жағдайында өзін қалай сезінеді? Оның міндеттемелеріндегі, сондай-ақ кредит қоржынындағы шетелдік валютаның үлесі қандай? Осы жерде дисбаланс жоқ па?
- ҚДБ қызметіндегі валюталық тәуекелдің кейбір аспектілерін бөліп көрсету қажет. Біріншіден, ол шетелдік валютамен қаржыландырылған, бірақ валюталық түсімі жоқ, не оларды толық көлемде кәдеге жарата алмайтын валюталық тәуекел. Осы сияқты валюталық тәуекелдерге сезімтал қарыздардың негізгі бөлігін біз 2015-2016 жылдары шамамен 122 млрд теңге сомасында теңгеге айырбастадық. Сөз жеті жоба туралы болып отыр. Бұл жобалар сол кезеңде жүргізілген стресс-тесттер негізге алына отырып айқындалды. Сол кезеңде ықтимал сценарийлер консервативтік те болған шығары – біз бағамды бір доллар үшін 400 теңгеге дейін алдық. Сол кездері бұл барынша консервативтік тәсілдеме болды, алайда қазіргі кезде жағдай өзгерді және бүгінде бұл мәселе біз үшін өзекті болып отыр. Мен нақты цифрларды атамай-ақ қояйын, бірақ қазіргі кезде ҚДБ бірқатар қарыз алушылармен осындай тәуекелді азайту бойынша жұмыс жүргізуде.
Біздің қарыз алушыларымызбен байланысты валюталық тәуекелге қоса, теңге құнсызданған жағдайда кейбір валюталық қарыздар бойынша кепіл базасының төмендеу тәуекелі бар. Бізде кепілдіктер теңгемен есептелетіндіктен, тиісінше, міндеттемелер өскен кезде кепіл базасы төмендейді және бұл қандай да бір жоба бойынша қосымша провизияларға әкеп соқтыруы мүмкін. Осындай қарыз алушылармен де жқмыс істейміз.
Валюталық тәуекелдің тағы бір аспектісі – ол валюталық позиция деп аталатынды қайта бағалау. Бұл активтер мен міндеттемелер бір-бірімен салыстырылатын жағдай, яғни олар тең болуға тиіс. Бұл жағдайда валюталық бағамның құбылуы жағдайында теріс қайта бағалау тәуекелі туындамайды. Бұл кезде банктің позициясы өте консервативті: біз нөлдік валюталық позицияны толығымен сақтаймыз, сондықтан бізде құбылулар кезінде қандай да бір дисбаланс туындамайды.
Міндеттемелердегі валюталық үлеске келетін болсақ, ол бізде шамамен 57% құрайды. Егер кредиттік қоржын туралы айтар болсақ, онда кредиттік қоржынның 58% жуығы – шетелдік валютадағы активтер.
- ҚДБ инвестициялық қоржынының көлемі, оның сапасы, валюталық құрылымы қандай?
- Бірінші жарты жылдықтағы жағдай бойынша ҚДБ-ның инвестициялық қоржыны 403 млрд теңгені құрады. Ол 50 де 50 теңге және валюталық активтерден тұрады. 194 млрд – ол республикалық бюджеттен алған теңгедегі өтімділік. Оған қоса жергілікті нарықтан алынған ақша бар. Бұл ақшаның барлығы нысаналы, олар ИИДМБ мен «Нұрлы жол» мемлекеттік бағдарламаларын іске асыруға бағытталатын болады. Осы қаражаттың негізгі бөлігі Ұлттық Банктегі коршоттарға орналастырылған және дұрысында біз осы ақшаны өзіміздің жобаларымызды қаржыландыру үшін ғана жұмсаймыз. Инвестициялық қоржынның борыштық бағалы қағаздар қоржыны шамамен 209 млрд теңгені құрайды, олардың көпшілік бөлігі АҚШ долларына номинацияланған бағалы қағаздардан тұрады (негізінен олар ҚР Қаржы министрлігінің бондтары). Бұл активтерді ҚДБ валюталық активтер мен міндеттемелердің балансын ұстап тұру үшін, сондай-ақ біздің міндеттемелерімізге қызмет көрсету үшін пайдаланады. 2022 жылы біздің евробондтарды өтеу мерзімі басталады. Бұл сома шамамен $1 млрд 267 млн. құрайды. Және біз өтімділікті алдағы міндеттемелерді өтеу үшін жинақтаймыз.
Тұтастай алғанда, бізде қоржын сапалы және өтімді. Негізінен бұлар ВВВ– бастап А дейінгі инвестициялық деңгейі бар қағаздар.
- Қазақстанның екінші деңгейдегі банктеріндегі (ЕДБ) ағымдағы жағдайды ескере отырып, ҚДБ банкаралық қаржыландыруға, сондай-ақ ЕДБ-ға депозиттер орналастыруға тәсілдемені өзгертуді жоспарламай ма? Қазіргі кезде ҚДБ-мен қанша ЕДБ өзара іс-қимыл жасауда? Бүгінгі таңдағы банкаралық қаржыландыру көлемі, оның ҚДБ кредиттік қоржынындағы үлесі қандай?
- ЕДБ-мен жұмыс істеу ҚДБ-ның ерекшелігі болып табылмайды, дегенмен біз олармен банкаралық кредиттеу бағдарламаларының шеңберінде жұмыс істейміз. Бүгінгі таңда біз он екі банкпен өзара іс-қимыл жасаймыз. Банк секторындағы қазіргі жағдай, оның ішінде кейбір банктерде болған келеңсіз тәжірибе ҚДБ-ға айтарлықтай әсер еткен жоқ. Осы тәжірибені негізге ала отырып, біз белгілі бір қорытындылар жасадық және нақ осы қаржылық жағдайды мониторингтеу, банктердің осы банктермен жасалған біздің шарттарымызда жазылған ковенанттарды орындауы бойынша жұмысты күшейттік. Тұтастай алғанда, банкаралық кредиттеу үлесін ұлғайтқымыз келмейді. Қазіргі кезде ол біздің кредиттік қоржынымыздың 7,7%-ын (137 млрд теңге) құрайды. ЕДБ-лерде біздің депозиттер жоқ. Өзіміз корресаонденттік қатынастарда болатын кейбір банктерде коршоттарымыз бар. Кейбір банктерде қысқа мерзімді өтімділіктеріміз де бар.
«Қазақстанның даму банкі» АҚ (ҚДБ) – 2001 жылы құрылған Қазақстан экономикасының шикізаттық емес және инфрақұрылымдық секторларын жаңғырту және дамыту жөніндегі ұлттық даму институты. Қызметінің негізгі бағыттары: өндірістік инфрақұрылымды және өңдеу өнеркәсібін дамыту, ел экономикасына жәрдемдесу және сыртқы және ішкі инвестициялар тарту. ҚДБ индустриялық-инновациялық даму мемлекеттік бағдарламаларының аса ірі инвестициялық операторларының бірі болып табылады. ҚДБ «Бәйтерек» ұлттық басқарушы холдингі» АҚ-ның құрылымына кіреді.
[TYPE] => HTML
)
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Толық сипаттама
[~DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
)
[PHOTOGALLERY] => Array
(
[ID] => 714
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Фотогалерея
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => PHOTOGALLERY
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => F
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => Y
[XML_ID] => 220
[FILE_TYPE] => jpg, gif, bmp, png, jpeg
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => Y
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Фотогалерея
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[HEAD] => Array
(
[ID] => 790
[TIMESTAMP_X] => 2019-07-29 11:30:26
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Руководитель
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => HEAD
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => E
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] =>
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 126
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 23567
[VALUE] => 7454
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => 7454
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Руководитель
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
)
[DISPLAY_PROPERTIES] => Array
(
[EN_PREVIEW_TEXT] => Array
(
[ID] => 702
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Description
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => EN_PREVIEW_TEXT
[DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 208
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] => HTML
[USER_TYPE_SETTINGS] => Array
(
[height] => 200
)
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 23970
[VALUE] => Array
(
[TEXT] => <p>
The departing year 2018 was remembered by a number of important events in the financial sector of the country. One of them is the access of the Development Bank of Kazakhstan (DBK) to international capital markets with two successful issues of tenge-denominated Eurobonds. Dmitriy Babichev, Deputy Chief Executive Officer of DBK, told Forbes Kazakhstan about how the issuer of securities feel, what tasks he faces and what challenges he overcomes.
</p>
[TYPE] => HTML
)
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
The departing year 2018 was remembered by a number of important events in the financial sector of the country. One of them is the access of the Development Bank of Kazakhstan (DBK) to international capital markets with two successful issues of tenge-denominated Eurobonds. Dmitriy Babichev, Deputy Chief Executive Officer of DBK, told Forbes Kazakhstan about how the issuer of securities feel, what tasks he faces and what challenges he overcomes.
The departing year 2018 was remembered by a number of important events in the financial sector of the country. One of them is the access of the Development Bank of Kazakhstan (DBK) to international capital markets with two successful issues of tenge-denominated Eurobonds. Dmitriy Babichev, Deputy Chief Executive Officer of DBK, told Forbes Kazakhstan about how the issuer of securities feel, what tasks he faces and what challenges he overcomes.
)
[EN_NAME] => Array
(
[ID] => 705
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Title
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => EN_NAME
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 211
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => Y
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 23972
[VALUE] => DBK is planning to invest at least 420 billion tenge per year in the economy of Kazakhstan
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => DBK is planning to invest at least 420 billion tenge per year in the economy of Kazakhstan
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Title
[~DEFAULT_VALUE] =>
[DISPLAY_VALUE] => DBK is planning to invest at least 420 billion tenge per year in the economy of Kazakhstan
)
[KZ_NAME] => Array
(
[ID] => 707
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Атауы
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => KZ_NAME
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 213
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => Y
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 23964
[VALUE] => ҚДБ Қазақстан экономикасына жылына кемінде 420 млрд теңге инвестициялауды жоспарлап отыр
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => ҚДБ Қазақстан экономикасына жылына кемінде 420 млрд теңге инвестициялауды жоспарлап отыр
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Атауы
[~DEFAULT_VALUE] =>
[DISPLAY_VALUE] => ҚДБ Қазақстан экономикасына жылына кемінде 420 млрд теңге инвестициялауды жоспарлап отыр
)
[KZ_PREVIEW_TEXT] => Array
(
[ID] => 712
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Сипаттамасы
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => KZ_PREVIEW_TEXT
[DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 218
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] => HTML
[USER_TYPE_SETTINGS] => Array
(
[height] => 200
)
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 23965
[VALUE] => Array
(
[TEXT] => <p>
Өткен 2018 жыл еліміздің қаржы секторында бірқатар маңызды оқиғаларымен есте қалды. Қазақстан Даму Банкінің (ҚДБ) теңгеге деноминацияланған евробондтардың екі сәтті шығарылымымен халықаралық нарықтарға шығуы солардың бірі болып табылады. Бағалы қағаздар эмитенті өзін қалай сезінетіні, алдына қандай міндеттер қоятыны және қандай қиындықтарды жеңгені туралы Forbes Kazakhstan басылымына берген сұхбатында ҚДБ басқармасы төрағасының орынбасары Дмитрий Бабичев әңгімелеп берді.
</p>
[TYPE] => HTML
)
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
Өткен 2018 жыл еліміздің қаржы секторында бірқатар маңызды оқиғаларымен есте қалды. Қазақстан Даму Банкінің (ҚДБ) теңгеге деноминацияланған евробондтардың екі сәтті шығарылымымен халықаралық нарықтарға шығуы солардың бірі болып табылады. Бағалы қағаздар эмитенті өзін қалай сезінетіні, алдына қандай міндеттер қоятыны және қандай қиындықтарды жеңгені туралы Forbes Kazakhstan басылымына берген сұхбатында ҚДБ басқармасы төрағасының орынбасары Дмитрий Бабичев әңгімелеп берді.
Өткен 2018 жыл еліміздің қаржы секторында бірқатар маңызды оқиғаларымен есте қалды. Қазақстан Даму Банкінің (ҚДБ) теңгеге деноминацияланған евробондтардың екі сәтті шығарылымымен халықаралық нарықтарға шығуы солардың бірі болып табылады. Бағалы қағаздар эмитенті өзін қалай сезінетіні, алдына қандай міндеттер қоятыны және қандай қиындықтарды жеңгені туралы Forbes Kazakhstan басылымына берген сұхбатында ҚДБ басқармасы төрағасының орынбасары Дмитрий Бабичев әңгімелеп берді.
Array
(
[ID] => 7896
[~ID] => 7896
[IBLOCK_ID] => 146
[~IBLOCK_ID] => 146
[IBLOCK_SECTION_ID] =>
[~IBLOCK_SECTION_ID] =>
[NAME] => БРК: личная гарантия в РК — эффективный инструмент обеспечения исполнения обязательств
[~NAME] => БРК: личная гарантия в РК — эффективный инструмент обеспечения исполнения обязательств
[ACTIVE_FROM] => 09.10.2018
[~ACTIVE_FROM] => 09.10.2018
[TIMESTAMP_X] => 24.09.2019 12:43:56
[~TIMESTAMP_X] => 24.09.2019 12:43:56
[DETAIL_PAGE_URL] => /pc/blogs/7896/
[~DETAIL_PAGE_URL] => /pc/blogs/7896/
[LIST_PAGE_URL] => /pc/blogs/
[~LIST_PAGE_URL] => /pc/blogs/
[DETAIL_TEXT] =>
Взаимоотношения между кредитором и должником не отличаются «романтизмом». Здесь много юридических тонкостей, поэтому в работе банковских юристов есть своя специфика. А в работе юристов Банка Развития Казахстана (БРК, «дочка» Холдинга «Байтерек») такой специфики еще больше. БРК финансирует крупные несырьевые проекты на срок от пяти лет. И под такие займы бизнесу сложно найти достаточное залоговое обеспечение. О тонкостях юридического сопровождения крупных сделок мы побеседовали с управляющим директором — членом правления БРК Аскаром Амиртаевым.
— Финансирование крупных проектов наверняка имеет свою специфику, особенно в части залогов. Расскажите о юридической стороне такой деятельности.
— Чтобы понять специфику работы БРК, необходимо понять отличие БРК от банков второго уровня. Основная цель коммерческих банков (БВУ) — получение прибыли. Основная цель БРК — содействие диверсификации экономики страны. При этом БРК должен обеспечить безубыточность своей деятельности. Выполняя свою миссию, банк финансирует крупные инвестпроекты. Горизонт финансирования — от 5 до 20 лет. Кроме того, сумма финансирования существенно отличается от лимитов БВУ. В БРК минимальная сумма займа — 7 млрд тенге, по экспортным операциям — 1 млрд тенге.
И здесь можно выделить одну из главных особенностей БРК — работу с большим объемом залогового обеспечения. Банк принимает в качестве обеспечения где-то даже уникальные виды залогов. Помимо недвижимого и движимого имущества, БРК принимает права требования по offtake-контрактам, а также имущество, которое создается в рамках EPC-контрактов. Мы также принимаем акции компаний, финансируемых нами, личные гарантии бенефициаров проектов либо других гарантов заемщиков, права требования по банковским вкладам. Есть и сложные по своей структуре залоги, в том числе стратегические объекты, для принятия которых в залог необходимо решение на уровне Правительства РК. От профессионализма команды юристов банка зависит структура обеспечения по проекту и риск-профиль проекта. Это, в свою очередь, отражается на тех условиях финансирования, которые может предложить банк клиенту. «Прочность» залога обеспечивает потенциальную возвратность инвестиций, если по каким-либо причинам заемщик не сможет исполнить свои обязательства.
Еще одна особенность БРК — это работа с залогами, которые находятся в иностранных юрисдикциях, либо залогами, применимым правом по которым определено право иностранной юрисдикции. В таких сделках главный риск — незнание иностранного законодательства и правоприменительной практики и, как следствие, заключение сделок, которые впоследствии могут быть оспорены. Для контроля за такими рисками заемщик привлекает профессиональных юридических консультантов из числа аккредитованных банком.
— Вы сказали о «сложных залогах». Можете привести примеры?
— По предметам залога могу сказать, что мы брали в обеспечение территорию и имущество аэропорта, долю участия в юридическом лице, которое владеет стратегическим объектом, и другие схожие залоги. Это объекты, имеющие статус стратегических для страны. Кроме того, в портфеле обеспечения по займам имеется большой объем личных гарантий конечных бенефициаров по проектам. Формально в структуре обеспечения личные гарантии отражаются по низкой стоимости. Но, как показала практика, личная гарантия — эффективный инструмент в Казахстане, который дисциплинирует и мотивирует конечного бенефициара исполнять обязательства перед банком. Конечно, этот принцип работает не в отношении всех гарантов.
При анализе и структурировании проекта БРК старается выбрать наиболее эффективные стратегии по минимизации рисков, в том числе правовых. Поэтому работа с обеспечением является одной из самых важных в деятельности банка."Железобетонные" залоги позволяют банку в случае дефолта заемщика обеспечить возвратность вложенных средств. Принимая во внимание новые кейсы, практику БРК и изменения в законодательстве, в банке обновляется регистр правовых рисков. Основная цель — идентифицировать все возможные правовые риски, даже самые, казалось бы, невероятные, связанные с реализацией проектов и принятием залогового обеспечения. После того как обновленный регистр будет готов, мы спроецируем его на наш бизнес-процесс, и, если мы увидим возможные риски, наши бизнес-процессы будут усовершенствованы.
— Какие риски необходимо учитывать юристам банка?
— Помимо рисков, которые связаны с залогами, есть специфичные риски, которые юристы должны понимать и эффективно управлять ими. Приведу один пример. Для большого проекта БРК привлек заем от иностранного банка и заплатил комиссию за организацию займа из собственных средств. Получив деньги, БРК подписал с клиентом — потенциальным заемщиком соглашение об открытии кредитной линии (СОКЛ). Следующим шагом должно было стать подписание договора банковского займа, согласно которому деньги переходят уже к заемщику. Но по каким-то причинам заемщик не подписал договор банкового займа, то есть не взял эти деньги. Кто должен платить комиссию, которую заплатил БРК? Перед подписанием в СОКЛ был включено условие о том, что клиент обязан возместить комиссию БРК, если откажется от кредита. Если бы не было предусмотрено данное условие, мы не смогли бы возместить сумму, потраченную на выплату комиссии иностранному банку. Таких примеров можно привести множество.
— БРК в 2016 году объявил о намерении расширить линейку финансовых продуктов. Какие новые инструменты банк уже внедрил?
— Цель каждого инструмента финансирование — профинансировать проект, т. е. донести деньги до заемщика способом, который наиболее подходит клиенту с учетом специфики его бизнеса. Чем больше инструментов финансирования может предложить банк, тем более гибким он становится. Мы внедрили три новых продукта: облигационный заем, проектное финансирование и долевое финансирование через DBK Private Equity Fund. Это фонд прямых инвестиций, созданный совместно с АО «Казына Капитал Менеджмент».
Облигационный заем предполагает, что БРК покупает облигации компании-клиента. Средства, полученные от размещения облигаций, должны быть направлены на финансирование проекта. У эмитента или гаранта должен быть кредитный рейтинг не ниже BB по шкале S&P, Moody’s или Fitch. Здесь в качестве клиентов мы рассматриваем крупные компании. Это не стартап-проекты, не greenfield-проекты, поскольку у таких компаний нет рейтингов. Либо это может быть новый проект, но у гаранта должен быть высокий рейтинг. Облигационный заем — это быстрые деньги для надежного клиента. Экспертиза проводится в упрощенном варианте и занимает меньше времени, чем обычно.
Под проектным финансированием понимается финансирование под будущий стабильный денежный поток. В этом году мы уже профинансировали один проект — строительство солнечной электростанции мощностью 20 МВт на юге страны. Будущие стабильные денежные потоки обеспечиваются контрактом с дочерней компанией KEGOC.
Третий инструмент — финансирование через DBK Private Equity Fund. Основная цель фонда — вхождение в уставный капитал проектов, реализуемых БРК. Если проекту недостаточно кредитных средств, наши потенциальные клиенты могут обратиться в фонд. Он проводит свою оценку и экспертизу, после чего может принять решение о вхождении в уставный капитал компании. Мы финансируем посредством займа, фонд — через уставный капитал. У них свои есть горизонты финансирования и доходность по инвестициям. Допустим, проект стоит 100 млн долларов, они вносят до 20 млн и с определенной доходностью через 7−10 лет выходят из капитала. Доходность и иные условия зависят от специфики проекта. Сейчас в портфеле у этого фонда есть ряд проектов, которые проходят экспертизу.
Новые инструменты БРК являются дополнительным фактором, влияющим на привлекательность БРК как кредитора, и их целью является создание условий для реализации стратегических целей, стоящих перед Банком.
[~DETAIL_TEXT] =>
Взаимоотношения между кредитором и должником не отличаются «романтизмом». Здесь много юридических тонкостей, поэтому в работе банковских юристов есть своя специфика. А в работе юристов Банка Развития Казахстана (БРК, «дочка» Холдинга «Байтерек») такой специфики еще больше. БРК финансирует крупные несырьевые проекты на срок от пяти лет. И под такие займы бизнесу сложно найти достаточное залоговое обеспечение. О тонкостях юридического сопровождения крупных сделок мы побеседовали с управляющим директором — членом правления БРК Аскаром Амиртаевым.
— Финансирование крупных проектов наверняка имеет свою специфику, особенно в части залогов. Расскажите о юридической стороне такой деятельности.
— Чтобы понять специфику работы БРК, необходимо понять отличие БРК от банков второго уровня. Основная цель коммерческих банков (БВУ) — получение прибыли. Основная цель БРК — содействие диверсификации экономики страны. При этом БРК должен обеспечить безубыточность своей деятельности. Выполняя свою миссию, банк финансирует крупные инвестпроекты. Горизонт финансирования — от 5 до 20 лет. Кроме того, сумма финансирования существенно отличается от лимитов БВУ. В БРК минимальная сумма займа — 7 млрд тенге, по экспортным операциям — 1 млрд тенге.
И здесь можно выделить одну из главных особенностей БРК — работу с большим объемом залогового обеспечения. Банк принимает в качестве обеспечения где-то даже уникальные виды залогов. Помимо недвижимого и движимого имущества, БРК принимает права требования по offtake-контрактам, а также имущество, которое создается в рамках EPC-контрактов. Мы также принимаем акции компаний, финансируемых нами, личные гарантии бенефициаров проектов либо других гарантов заемщиков, права требования по банковским вкладам. Есть и сложные по своей структуре залоги, в том числе стратегические объекты, для принятия которых в залог необходимо решение на уровне Правительства РК. От профессионализма команды юристов банка зависит структура обеспечения по проекту и риск-профиль проекта. Это, в свою очередь, отражается на тех условиях финансирования, которые может предложить банк клиенту. «Прочность» залога обеспечивает потенциальную возвратность инвестиций, если по каким-либо причинам заемщик не сможет исполнить свои обязательства.
Еще одна особенность БРК — это работа с залогами, которые находятся в иностранных юрисдикциях, либо залогами, применимым правом по которым определено право иностранной юрисдикции. В таких сделках главный риск — незнание иностранного законодательства и правоприменительной практики и, как следствие, заключение сделок, которые впоследствии могут быть оспорены. Для контроля за такими рисками заемщик привлекает профессиональных юридических консультантов из числа аккредитованных банком.
— Вы сказали о «сложных залогах». Можете привести примеры?
— По предметам залога могу сказать, что мы брали в обеспечение территорию и имущество аэропорта, долю участия в юридическом лице, которое владеет стратегическим объектом, и другие схожие залоги. Это объекты, имеющие статус стратегических для страны. Кроме того, в портфеле обеспечения по займам имеется большой объем личных гарантий конечных бенефициаров по проектам. Формально в структуре обеспечения личные гарантии отражаются по низкой стоимости. Но, как показала практика, личная гарантия — эффективный инструмент в Казахстане, который дисциплинирует и мотивирует конечного бенефициара исполнять обязательства перед банком. Конечно, этот принцип работает не в отношении всех гарантов.
При анализе и структурировании проекта БРК старается выбрать наиболее эффективные стратегии по минимизации рисков, в том числе правовых. Поэтому работа с обеспечением является одной из самых важных в деятельности банка."Железобетонные" залоги позволяют банку в случае дефолта заемщика обеспечить возвратность вложенных средств. Принимая во внимание новые кейсы, практику БРК и изменения в законодательстве, в банке обновляется регистр правовых рисков. Основная цель — идентифицировать все возможные правовые риски, даже самые, казалось бы, невероятные, связанные с реализацией проектов и принятием залогового обеспечения. После того как обновленный регистр будет готов, мы спроецируем его на наш бизнес-процесс, и, если мы увидим возможные риски, наши бизнес-процессы будут усовершенствованы.
— Какие риски необходимо учитывать юристам банка?
— Помимо рисков, которые связаны с залогами, есть специфичные риски, которые юристы должны понимать и эффективно управлять ими. Приведу один пример. Для большого проекта БРК привлек заем от иностранного банка и заплатил комиссию за организацию займа из собственных средств. Получив деньги, БРК подписал с клиентом — потенциальным заемщиком соглашение об открытии кредитной линии (СОКЛ). Следующим шагом должно было стать подписание договора банковского займа, согласно которому деньги переходят уже к заемщику. Но по каким-то причинам заемщик не подписал договор банкового займа, то есть не взял эти деньги. Кто должен платить комиссию, которую заплатил БРК? Перед подписанием в СОКЛ был включено условие о том, что клиент обязан возместить комиссию БРК, если откажется от кредита. Если бы не было предусмотрено данное условие, мы не смогли бы возместить сумму, потраченную на выплату комиссии иностранному банку. Таких примеров можно привести множество.
— БРК в 2016 году объявил о намерении расширить линейку финансовых продуктов. Какие новые инструменты банк уже внедрил?
— Цель каждого инструмента финансирование — профинансировать проект, т. е. донести деньги до заемщика способом, который наиболее подходит клиенту с учетом специфики его бизнеса. Чем больше инструментов финансирования может предложить банк, тем более гибким он становится. Мы внедрили три новых продукта: облигационный заем, проектное финансирование и долевое финансирование через DBK Private Equity Fund. Это фонд прямых инвестиций, созданный совместно с АО «Казына Капитал Менеджмент».
Облигационный заем предполагает, что БРК покупает облигации компании-клиента. Средства, полученные от размещения облигаций, должны быть направлены на финансирование проекта. У эмитента или гаранта должен быть кредитный рейтинг не ниже BB по шкале S&P, Moody’s или Fitch. Здесь в качестве клиентов мы рассматриваем крупные компании. Это не стартап-проекты, не greenfield-проекты, поскольку у таких компаний нет рейтингов. Либо это может быть новый проект, но у гаранта должен быть высокий рейтинг. Облигационный заем — это быстрые деньги для надежного клиента. Экспертиза проводится в упрощенном варианте и занимает меньше времени, чем обычно.
Под проектным финансированием понимается финансирование под будущий стабильный денежный поток. В этом году мы уже профинансировали один проект — строительство солнечной электростанции мощностью 20 МВт на юге страны. Будущие стабильные денежные потоки обеспечиваются контрактом с дочерней компанией KEGOC.
Третий инструмент — финансирование через DBK Private Equity Fund. Основная цель фонда — вхождение в уставный капитал проектов, реализуемых БРК. Если проекту недостаточно кредитных средств, наши потенциальные клиенты могут обратиться в фонд. Он проводит свою оценку и экспертизу, после чего может принять решение о вхождении в уставный капитал компании. Мы финансируем посредством займа, фонд — через уставный капитал. У них свои есть горизонты финансирования и доходность по инвестициям. Допустим, проект стоит 100 млн долларов, они вносят до 20 млн и с определенной доходностью через 7−10 лет выходят из капитала. Доходность и иные условия зависят от специфики проекта. Сейчас в портфеле у этого фонда есть ряд проектов, которые проходят экспертизу.
Новые инструменты БРК являются дополнительным фактором, влияющим на привлекательность БРК как кредитора, и их целью является создание условий для реализации стратегических целей, стоящих перед Банком.
[DETAIL_TEXT_TYPE] => html
[~DETAIL_TEXT_TYPE] => html
[PREVIEW_TEXT] => В чем специфика работы юристов Банка Развития Казахстана, рассказал управляющий директор - член правления БРК Аскар Амиртаев.
[~PREVIEW_TEXT] => В чем специфика работы юристов Банка Развития Казахстана, рассказал управляющий директор - член правления БРК Аскар Амиртаев.
[PREVIEW_TEXT_TYPE] => text
[~PREVIEW_TEXT_TYPE] => text
[PREVIEW_PICTURE] => Array
(
[ID] => 11120
[TIMESTAMP_X] => 24.09.2019 12:43:56
[MODULE_ID] => iblock
[HEIGHT] => 682
[WIDTH] => 1024
[FILE_SIZE] => 233496
[CONTENT_TYPE] => image/jpeg
[SUBDIR] => iblock/7a3
[FILE_NAME] => 3O9A9871.jpg
[ORIGINAL_NAME] => 3O9A9871.jpg
[DESCRIPTION] =>
[HANDLER_ID] =>
[EXTERNAL_ID] => 120a4ff002f7ea449bf2ea3a260e0689
[~src] =>
[SRC] => /upload/iblock/7a3/3O9A9871.jpg
[UNSAFE_SRC] => /upload/iblock/7a3/3O9A9871.jpg
[SAFE_SRC] => /upload/iblock/7a3/3O9A9871.jpg
[ALT] => БРК: личная гарантия в РК — эффективный инструмент обеспечения исполнения обязательств
[TITLE] => БРК: личная гарантия в РК — эффективный инструмент обеспечения исполнения обязательств
)
[~PREVIEW_PICTURE] => 11120
[LANG_DIR] => /en/
[~LANG_DIR] => /en/
[SORT] => 500
[~SORT] => 500
[CODE] =>
[~CODE] =>
[EXTERNAL_ID] => 1930
[~EXTERNAL_ID] => 1930
[IBLOCK_TYPE_ID] => pc
[~IBLOCK_TYPE_ID] => pc
[IBLOCK_CODE] => pc_blogs
[~IBLOCK_CODE] => pc_blogs
[IBLOCK_EXTERNAL_ID] => 40
[~IBLOCK_EXTERNAL_ID] => 40
[LID] => b3
[~LID] => b3
[EDIT_LINK] =>
[DELETE_LINK] =>
[DISPLAY_ACTIVE_FROM] => 09.10.2018
[FIELDS] => Array
(
)
[PROPERTIES] => Array
(
[OLD_ID] => Array
(
[ID] => 701
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => _old_id
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => OLD_ID
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 207
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => _old_id
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[EN_PREVIEW_TEXT] => Array
(
[ID] => 702
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Description
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => EN_PREVIEW_TEXT
[DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 208
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] => HTML
[USER_TYPE_SETTINGS] => Array
(
[height] => 200
)
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 23967
[VALUE] => Array
(
[TEXT] => <p>
Askar Amirtayev, the Managing Director and member of DBK Board told about the specifics of the work of Development Bank of Kazakhstan lawyers.
</p>
[TYPE] => HTML
)
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
Askar Amirtayev, the Managing Director and member of DBK Board told about the specifics of the work of Development Bank of Kazakhstan lawyers.
[TYPE] => HTML
)
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Description
[~DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
)
[EN_DETAIL_TEXT] => Array
(
[ID] => 703
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Detail text
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => EN_DETAIL_TEXT
[DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 209
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] => HTML
[USER_TYPE_SETTINGS] => Array
(
[height] => 200
)
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 23968
[VALUE] => Array
(
[TEXT] => <p>
Askar Amirtayev, the Managing Director and member of DBK Board told about the specifics of the work of Development Bank of Kazakhstan lawyers.
</p>
<p>
</p>
<p>
<img alt="https://www.kdb.kz/upload/resize_cache/iblock/72c/752_400_040cd750bba9870f18aada2478b24840a/3O9A9871.jpg" src="file:///C:\Users\ZarinaA\AppData\Local\Temp\msohtmlclip1\01\clip_image001.jpg" width="600" height="400">
</p>
<p>
The relationship between the creditor and the debtor is not romantic at all. There are many legal details, so the work of bank lawyers has its own specific character. And the work of Development Bank of Kazakhstan lawyers (DBK, subsidiary of Baiterek Holding) has even more expressed specific character. DBK finances large non-energy projects for a period of five years. And it is difficult for business to find sufficient pledged collateral for such loans. We talked about the nuances of legal support for major transactions with the Managing Director — member of DBK Board, Askar Amirtayev.
</p>
<p>
<b>— Financing of large projects probably has its own specifics, especially in terms of collateral. Please tell us about the legal bearings of such activity. </b>
</p>
<p>
— To understand the specifics of DBK work, it is necessary to understand the difference between DBK and second-tier banks. The main goal of commercial banks (STB) is profit. The main goal of DBK is to promote diversification of the national economy. At the same time, DBK should ensure its break-even activities. In fulfilling its mission, the Bank finances major investment projects. Financing horizon ranges from 5 to 20 years. In addition, the amount of financing differs significantly from the limits of STBs. In DBK, the minimum loan amount is 7 billion tenge, and 1 billion tenge for export operations.
</p>
<p>
And here we can highlight one of the main features of DBK, that is the work with a large amount of pledged collateral. Sometimes the Bank accepts unique types of collateral. In addition to movable and immovable property, DBK accepts claim rights under offtake contracts, as well as property that is created as part of EPC contracts. We also accept shares of companies financed by us, personal guarantees of project beneficiaries or other guarantors of borrowers, claim rights on bank deposits. There are also complex collaterals, including strategic objects, for which a collateral requires a decision at the level of the Government of the RK. The project collateral structure and risk profile depend on the professionalism of the bank’s lawyers. This, in turn, is reflected in the financing conditions that the bank can offer to the client. The reliability of the collateral provides a potential return on investment if, for any reason, the borrower is unable to fulfill its obligations.
</p>
<p>
Another feature of DBK is the work with collaterals that are in foreign jurisdictions, or collaterals, the applicable law therefor is the law of foreign jurisdiction. In such transactions, the main risk is ignorance of foreign legislation and law enforcement and, as a consequence, conclusion of transactions that may subsequently be challenged. To control such risks, the borrower attracts professional legal advisers from among those accredited by the bank.
</p>
<p>
<b>— You have talked about "complex collaterals." Can you give any examples? </b>
</p>
<p>
— As for the subject of collateral, I can say that we took the territory and property of the airport, a share in the legal entity that owns the strategic object as collateral, and other similar collaterals. These are objects that are strategic for the country. In addition, the loan collateral portfolio has a large volume of personal guarantees for the final project beneficiaries. Formally, personal guarantees are reflected in the structure of collateral at low cost. But, as practice has shown, a personal guarantee is an effective tool in Kazakhstan that disciplines and motivates the final beneficiary to fulfill its obligations to the bank. Naturally this principle is not applied for all guarantors.
</p>
<p>
When analyzing and structuring the project, DBK tries to choose the most effective strategies to minimize risks, including legal ones. Therefore, work with collateral is one of the most important in the bank’s activities. Steady collateral allows the bank to ensure the repayment of invested funds in the event of borrower default. Taking into account new cases, DBK practice and changes in legislation, the bank updates the register of legal risks. The main goal is to identify all possible legal risks, even the most impossible, associated with the implementation of projects and the adoption of pledged collateral. Once the updated register is ready, we project it on our business process, and if we see possible risks, our business processes will be improved.
</p>
<p>
<b>— What risks should the bank's lawyers take into account? </b>
</p>
<p>
— In addition to the risks associated with collateral, there are specific risks that lawyers shall understand and effectively manage. Let me give you one example. For a large project, DBK attracted a loan from a foreign bank and paid a commission for arranging a loan from its own funds. Having received the funds, DBK signed a credit facility agreement (CFA) with a client - a potential borrower. The next step was to sign a bank loan agreement under which the funds were transferred to the borrower. But for some reason, the borrower did not sign a bank loan agreement, that is, he did not take these funds. Who should pay the commission paid by DBK? Prior to signing, the condition that the client is obliged to reimburse DBK the commission if he refuses the loan was included in the CFA. If this condition were not provided for, we would not be able to refund the amount spent on paying the commission to a foreign bank. There are a lot of such examples.
</p>
<p>
<b>— In 2016, DBK announced its intention to expand its financial product line. What new tools the Bank has already implemented? </b>
</p>
<p>
— The purpose of each financing tool is to finance a project, that is, to transfer the money to the borrower in a way that is most suitable for the client, taking into account the specifics of its business. The more financing instruments a bank can offer, the more flexible it becomes. We have introduced three new products: bond loan, project financing and equity financing through DBK Private Equity Fund. This is a private equity fund established jointly with Kazyna Capital Management JSC.
</p>
<p>
A bond loan means that DBK redeems bonds of a client company. The funds received from the placement of bonds should be used to finance the project. The issuer or guarantor shall have a credit rating of at least BB on the S&P, Moody’s or Fitch scale. In this case we consider large companies as clients. These are not start-up projects, not greenfield projects, since such companies do not have ratings. Or it may be a new project, but the guarantor shall have a high rating. A bond loan means fast money for a reliable client. The examination is carried out in a simplified form and takes less time than usual.
</p>
<p>
Project financing refers to financing for future stable cash flow. This year we have already financed one project — the construction of a 20 MW solar power plant in the south of the country. Future stable cash flows are secured by a contract with a subsidiary of KEGOC.
</p>
<p>
The third instrument is financing through DBK Private Equity Fund. The main goal of the Fund is the investment in the authorized capital of projects implemented by DBK. If the project does not have enough loan funds, our potential clients can contact the fund. It performs its own assessment and examination, after which it can decide on investment in the authorized capital of the company. We finance through a loan, the Fund — through the authorized capital. They have their own financing horizons and return on investment. Let us suppose a project costs USD 100 million, they contribute up to USD 20 million, and leave the capital with a certain return in 7-10 years. Profitability and other conditions depend on the project specifics. Now there are a number of projects being examined in the portfolio of this fund.
</p>
<p>
New DBK instruments are an additional factor affecting the attractiveness of DBK as a creditor, and their goal is to create conditions for the implementation of the Bank's strategic goals.
</p>
<p>
</p>
[TYPE] => HTML
)
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
Askar Amirtayev, the Managing Director and member of DBK Board told about the specifics of the work of Development Bank of Kazakhstan lawyers.
The relationship between the creditor and the debtor is not romantic at all. There are many legal details, so the work of bank lawyers has its own specific character. And the work of Development Bank of Kazakhstan lawyers (DBK, subsidiary of Baiterek Holding) has even more expressed specific character. DBK finances large non-energy projects for a period of five years. And it is difficult for business to find sufficient pledged collateral for such loans. We talked about the nuances of legal support for major transactions with the Managing Director — member of DBK Board, Askar Amirtayev.
— Financing of large projects probably has its own specifics, especially in terms of collateral. Please tell us about the legal bearings of such activity.
— To understand the specifics of DBK work, it is necessary to understand the difference between DBK and second-tier banks. The main goal of commercial banks (STB) is profit. The main goal of DBK is to promote diversification of the national economy. At the same time, DBK should ensure its break-even activities. In fulfilling its mission, the Bank finances major investment projects. Financing horizon ranges from 5 to 20 years. In addition, the amount of financing differs significantly from the limits of STBs. In DBK, the minimum loan amount is 7 billion tenge, and 1 billion tenge for export operations.
And here we can highlight one of the main features of DBK, that is the work with a large amount of pledged collateral. Sometimes the Bank accepts unique types of collateral. In addition to movable and immovable property, DBK accepts claim rights under offtake contracts, as well as property that is created as part of EPC contracts. We also accept shares of companies financed by us, personal guarantees of project beneficiaries or other guarantors of borrowers, claim rights on bank deposits. There are also complex collaterals, including strategic objects, for which a collateral requires a decision at the level of the Government of the RK. The project collateral structure and risk profile depend on the professionalism of the bank’s lawyers. This, in turn, is reflected in the financing conditions that the bank can offer to the client. The reliability of the collateral provides a potential return on investment if, for any reason, the borrower is unable to fulfill its obligations.
Another feature of DBK is the work with collaterals that are in foreign jurisdictions, or collaterals, the applicable law therefor is the law of foreign jurisdiction. In such transactions, the main risk is ignorance of foreign legislation and law enforcement and, as a consequence, conclusion of transactions that may subsequently be challenged. To control such risks, the borrower attracts professional legal advisers from among those accredited by the bank.
— You have talked about "complex collaterals." Can you give any examples?
— As for the subject of collateral, I can say that we took the territory and property of the airport, a share in the legal entity that owns the strategic object as collateral, and other similar collaterals. These are objects that are strategic for the country. In addition, the loan collateral portfolio has a large volume of personal guarantees for the final project beneficiaries. Formally, personal guarantees are reflected in the structure of collateral at low cost. But, as practice has shown, a personal guarantee is an effective tool in Kazakhstan that disciplines and motivates the final beneficiary to fulfill its obligations to the bank. Naturally this principle is not applied for all guarantors.
When analyzing and structuring the project, DBK tries to choose the most effective strategies to minimize risks, including legal ones. Therefore, work with collateral is one of the most important in the bank’s activities. Steady collateral allows the bank to ensure the repayment of invested funds in the event of borrower default. Taking into account new cases, DBK practice and changes in legislation, the bank updates the register of legal risks. The main goal is to identify all possible legal risks, even the most impossible, associated with the implementation of projects and the adoption of pledged collateral. Once the updated register is ready, we project it on our business process, and if we see possible risks, our business processes will be improved.
— What risks should the bank's lawyers take into account?
— In addition to the risks associated with collateral, there are specific risks that lawyers shall understand and effectively manage. Let me give you one example. For a large project, DBK attracted a loan from a foreign bank and paid a commission for arranging a loan from its own funds. Having received the funds, DBK signed a credit facility agreement (CFA) with a client - a potential borrower. The next step was to sign a bank loan agreement under which the funds were transferred to the borrower. But for some reason, the borrower did not sign a bank loan agreement, that is, he did not take these funds. Who should pay the commission paid by DBK? Prior to signing, the condition that the client is obliged to reimburse DBK the commission if he refuses the loan was included in the CFA. If this condition were not provided for, we would not be able to refund the amount spent on paying the commission to a foreign bank. There are a lot of such examples.
— In 2016, DBK announced its intention to expand its financial product line. What new tools the Bank has already implemented?
— The purpose of each financing tool is to finance a project, that is, to transfer the money to the borrower in a way that is most suitable for the client, taking into account the specifics of its business. The more financing instruments a bank can offer, the more flexible it becomes. We have introduced three new products: bond loan, project financing and equity financing through DBK Private Equity Fund. This is a private equity fund established jointly with Kazyna Capital Management JSC.
A bond loan means that DBK redeems bonds of a client company. The funds received from the placement of bonds should be used to finance the project. The issuer or guarantor shall have a credit rating of at least BB on the S&P, Moody’s or Fitch scale. In this case we consider large companies as clients. These are not start-up projects, not greenfield projects, since such companies do not have ratings. Or it may be a new project, but the guarantor shall have a high rating. A bond loan means fast money for a reliable client. The examination is carried out in a simplified form and takes less time than usual.
Project financing refers to financing for future stable cash flow. This year we have already financed one project — the construction of a 20 MW solar power plant in the south of the country. Future stable cash flows are secured by a contract with a subsidiary of KEGOC.
The third instrument is financing through DBK Private Equity Fund. The main goal of the Fund is the investment in the authorized capital of projects implemented by DBK. If the project does not have enough loan funds, our potential clients can contact the fund. It performs its own assessment and examination, after which it can decide on investment in the authorized capital of the company. We finance through a loan, the Fund — through the authorized capital. They have their own financing horizons and return on investment. Let us suppose a project costs USD 100 million, they contribute up to USD 20 million, and leave the capital with a certain return in 7-10 years. Profitability and other conditions depend on the project specifics. Now there are a number of projects being examined in the portfolio of this fund.
New DBK instruments are an additional factor affecting the attractiveness of DBK as a creditor, and their goal is to create conditions for the implementation of the Bank's strategic goals.
[TYPE] => HTML
)
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Detail text
[~DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
)
[EN_DOCUMENTS] => Array
(
[ID] => 704
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Documents
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => EN_DOCUMENTS
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => F
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => Y
[XML_ID] => 210
[FILE_TYPE] => doc, docx, pdf, ppt, pptx, zip, rar
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => Y
[SEARCHABLE] => Y
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Documents
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[EN_NAME] => Array
(
[ID] => 705
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Title
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => EN_NAME
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 211
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => Y
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 23969
[VALUE] => DBK: personal guarantee in the RK — an effective tool to ensure the fulfillment of obligations
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => DBK: personal guarantee in the RK — an effective tool to ensure the fulfillment of obligations
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Title
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[EN_YOUTUBE] => Array
(
[ID] => 706
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Video
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => EN_YOUTUBE
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 212
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Video
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[KZ_NAME] => Array
(
[ID] => 707
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Атауы
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => KZ_NAME
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 213
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => Y
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 23996
[VALUE] => ҚДБ: ҚР-дағы жеке кепілдік — міндеттемелерді орындауды қамтамасыз етудің тиімді құралы
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => ҚДБ: ҚР-дағы жеке кепілдік — міндеттемелерді орындауды қамтамасыз етудің тиімді құралы
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Атауы
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[KZ_YOUTUBE] => Array
(
[ID] => 708
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Бейне
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => KZ_YOUTUBE
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 214
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Бейне
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[YOUTUBE] => Array
(
[ID] => 709
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Видео
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => YOUTUBE
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 215
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Видео
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[DOCUMENTS] => Array
(
[ID] => 710
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Документы
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => DOCUMENTS
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => F
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => Y
[XML_ID] => 216
[FILE_TYPE] => doc, docx, pdf, ppt, pptx, zip, rar
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => Y
[SEARCHABLE] => Y
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Документы
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[KZ_DOCUMENTS] => Array
(
[ID] => 711
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Құжаттар
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => KZ_DOCUMENTS
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => F
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => Y
[XML_ID] => 217
[FILE_TYPE] => doc, docx, pdf, ppt, pptx, zip, rar
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => Y
[SEARCHABLE] => Y
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Құжаттар
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[KZ_PREVIEW_TEXT] => Array
(
[ID] => 712
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Сипаттамасы
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => KZ_PREVIEW_TEXT
[DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 218
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] => HTML
[USER_TYPE_SETTINGS] => Array
(
[height] => 200
)
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 23997
[VALUE] => Array
(
[TEXT] => <p>
Қазақстан Даму Банкі заңгерлері жұмысының ерекшелігінің неде екендігі туралы ҚДБ басқарушы директоры – басқарма мүшесі Асқар Әміртаев әңгімелеп берді.
</p>
[TYPE] => HTML
)
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
Қазақстан Даму Банкі заңгерлері жұмысының ерекшелігінің неде екендігі туралы ҚДБ басқарушы директоры – басқарма мүшесі Асқар Әміртаев әңгімелеп берді.
[TYPE] => HTML
)
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Сипаттамасы
[~DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
)
[KZ_DETAIL_TEXT] => Array
(
[ID] => 713
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Толық сипаттама
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => KZ_DETAIL_TEXT
[DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 219
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] => HTML
[USER_TYPE_SETTINGS] => Array
(
[height] => 200
)
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 23998
[VALUE] => Array
(
[TEXT] => <p>
<img alt="https://www.kdb.kz/upload/resize_cache/iblock/72c/752_400_040cd750bba9870f18aada2478b24840a/3O9A9871.jpg" src="file:///C:\Users\ZarinaA\AppData\Local\Temp\msohtmlclip1\01\clip_image001.jpg" width="600" height="400">
</p>
<p>
Кредитор мен борышкердің арасындағы өзара қатынастар «романтизммен» ерекшеленбейді. Бұл жерде заңдық ұсақ-түйектер көп, сондықтан банк заңгерлерінің жұмысында өзіндік ерекшеліктер бар. Қазақстан Даму Банкі (ҚДБ, «Бәйтерек» холдингінің еншілесі) заңгерлерінің жұмысында мұндай ерекшеліктер одан да көп. ҚДБ бес жылдан басталатын мерзімге шикізаттық емес ірі жобаларды қаржыландырады. Бизнеске осындай қарыздар үшін жеткілікті болатын кепілдік қамтамасыз етуді табу қиын. Ірі мәмілелерді заңдық сүйемелдеудің ерекшеліктері туралы біз ҚДБ басқарушы директоры – басқарма мүшесі Асқар Әміртаевпен сұхбаттасқан едік.
</p>
<p>
<b>- Ірі жобаларды қаржыландырудың, әсіресе кепілзаттар бөлігінде өз ерекшеліктері бар шығар. Осындай қызметтің заңдық жағы туралы айтып берсеңіз. </b>
</p>
<p>
- ҚДБ жұмысының ерекшелігін түсіну үшін ҚДБ-ның екінші деңгейдегі банктерден айырмашылығын түсіну қажет. Коммерциялық банктердің (ЕДБ) негізгі мақсаты – пайда алу. ҚДБ-ның негізгі мақсаты – ел экономикасын әртараптандыруға жәрдемдесу. Бұл ретте ҚДБ өз қызметінің шығынсыздығын қамтамасыз етуге тиіс. Банк өз миссиясын орындай отырып, ірі инвест жобаларды қаржыландырады. Қаржыландыру көкжиегі – 5 жылдан 20 жылға дейін. Бұдан басқа, қаржыландыру сомасы ЕДБ лимиттерінен айтарлықтай ерекшеленеді. ҚДБ-да қарыздың ең аз сомасы – 7 млрд теңге, экспорттық операциялар бойынша – 1 млрд теңге.
</p>
<p>
Және бұл жерде ҚДБ-ның басты ерекшеліктерінің бірін – кепілдік қамтамасыз етудің ауқымды көлемімен жүргізетін жұмысын бөле көрсетуге болады. Банк қамтамасыз ету ретінде кейде тіпті кепілзаттың бірегей түрлерін қабылдайды. ҚДБ жылжымайтын және жылжымалы мүліктен басқа offtake-келісімшарттар бойынша талап құқықтарын, сондай-ақ ЕРС-келісімшарттар шеңберінде жасалатын мүлікті де қабылдайды. Біз сондай-ақ өзіміз қаржыландыратын компаниялардың акцияларын, жоба бенефициарлардың не қарыз алушылардың басқа да кепілгерлерінің жеке кепілзаттарын, банк салымдары бойынша талап құқықтарын да қабылдаймыз. Құрылымы бойынша күрделі кепілзаттар, оның ішінде қабылдау үшін ҚР Үкіметі деңгейіндегі шешім қажет болатын стратегиялық объектілер де бар. Жоба бойынша қамтамасыз етудің құрылымы және жобаның тәуекел-профилі Банк заңгерлері командасының кәсібилігіне байланысты. Бұл өз кезегінде банктің клиентке ұсынатын қаржыландыру шарттарында көрініс табады. Кепілзаттың «беріктігі», егер қарыз алушы қандай да бір себептер бойынша өз міндеттемелерін орындай алмаса, инвестициялардың ықтимал қайтарымдылығын қамтамасыз етеді.
</p>
<p>
ҚДБ-ның тағы бір ерекшелігі – ол шетелдік юрисдикцияларда болатын кепілзаттармен, не шетелдік юрисдикцияның құқығы ол бойынша айқындалатын құқық қолданылатын кепілзаттармен жүргізілетін жұмыс. Мұндай мәмілелердегі басты тәуекел – шетелдік заңнаманы және құқық қолдану практикасын білмеу, соның салдарынан кейіннен шағымдануға ұшырайтын мәмілелер жасасу. Осындай тәуекелдерді бақылау үшін қарыз алушы банк аккредиттеген заңгерлердің арасынан кәсіби заң консультанттарын тартады.
</p>
<p>
<b>- Сіз «күрделі кепілзаттар» туралы айттыңыз. Мысал келтіре аласыз ба? </b>
</p>
<p>
- Кепілзаттың мәні бойынша мынаны айтуға болады, біз қамтамасыз ету ретінде әуежайдың аумағы мен мүлкін, стратегиялық объектіні иеленетін заңды тұлғадағы қатысу үлесін және басқа да ұқсас кепілзаттарды алдық. Бұлар еліміз үшін стратегиялық деген мәртебесі бар объектілер. Бұдан басқа, қарыз бойынша қамтамасыз ету қоржынында жобалар бойынша түпкі бенефициарлардың жеке кепілзаттарының ауқымды көлемі бар. Қамтамасыз ету құрылымында формальды түрде жеке кепілзаттар төмен құнмен көрсетіледі. Бірақ, тәжірибе көрсеткендей, жеке кепілзат – бұл түпкі бенефициарды банк алдындағы міндеттемелерін орындауда тәртіпті ететін және ынталандыратын Қазақстандағы тиімді құрал. Әрине, бұл қағидат кепілгерлердің барлығына қатысты қолданылмайды.
</p>
<p>
Жобаны талдау және құрылымдау кезінде ҚДБ тәуекелдерді азайту жөніндегі барынша тиімді, оның ішінде құқықтық жағынан тиімді стратегияларды таңдауға тырысады. Сондықтан қамтамасыз етумен жүргізілетін жұмыс банк қызметіндегі ең маңыздылардың бірі болып табылады. «Темір-бетонды» кепілзаттар банкке қарыз алушының дефолты жағдайында салынған қаражаттың қайтарымдылығын қамтамасыз етеді. Жаңа кейстер, ҚДБ практикасы және заңнамадағы өзгерістер назарға алына отырып, банкте құқықтық тәуекелдер тіркелімі жаңартылып отырады. Негізгі мақсат – барлық мүмкін болатын құқықтық тәуекелдерді, тіпті жобаларды іске асырумен және кепілдік қамтамасыз етуді қабылдаумен байланысты мүмкін болмайтын деп есептелетіндердің өзін сәйкестендіру. Жаңартылған тіркелім дайын болғаннан кейін біз оны өзіміздің бизнес-процеске түсіреміз және егер ықтимал тәуекелдерді байқасақ, бизнес-процестеріміз жаңартылатын болады.
</p>
<p>
<b>- Банк заңгерлеріне қандай тәуекелдерді ескеру қажет? </b>
</p>
<p>
- Кепілзаттармен байланысты тәуекелдерден басқа, заңгерлер түсінуге және оларды тиімді басқаруға тиіс ерекше тәуекелдер болады. Бір мысал келтірейін. ҚДБ күрделі жоба үшін шетелдік банктен қарыз тартты және қарызды ұйымдастыру үшін өз қаражатынан комиссия төледі. ҚДБ ақша алғаннан кейін клиентпен – ықтимал қарыз алушымен кредиттік желі ашу туралы келісімге (СОКЛ) қол қойды. Келесі қадам ақша қарыз алушыға өтетін банктік қарыз шартына қол қою болуға тиіс еді. Алайда қандай да бір себептер бойынша қарыз алушы банктік қарыз шартына қол қоймады, яғни ақшаны алмады. Енді ҚДБ төлеген комиссияны кім төлеуге тиіс? Қол қоярдың алдында СОКЛ-ге, егер клиент кредиттен бас тарса, ол ҚДБ комиссиясын өтеуге тиіс деген шарт енгізілген болатын. Егер осы шарт көзделмеген жағдайда, біз шетелдік банкке комиссияға жұмсаған төлем сомасын өтей алмаған болар едік.Осындай мысалдарды көптеп келтіруге болады.
</p>
<p>
<b>- ҚДБ 2016 жылы қаржы өнімдерінің желісін кеңейту ниеті туралы жариялады. Банк қандай жаңа құралдарды енгізіп үлгірді? </b>
</p>
<p>
- Әрбір қаржыландыру құралының мақсаты – жобаны қаржыландыру, яғни клиенттің бизнесінің ерекшелегін ескере отырып, оған барынша қолайлы болатын тәсілмен ақшаны қарыз алушыға жеткізу. Банк қаржыландырудың неғұрлым көбірек құралдарын ұсынған сайын, ол соғұрлым икемді бола түседі. Біз жаңа үш өнім енгіздік, олар: облигациялық қарыз, жобалық қаржыландыру және DBK Private Equity Fund арқылы үлестік қаржыландыру. Бұл «Қазына Капитал Менеджмент» АҚ-мен бірлесіп құрылған тікелей инвестициялар қоры.
</p>
<p>
Облигациялық қарыз ҚДБ-ның клиент компанияның облигацияларын сатып алуын көздейді. Облигацияларды орналастырудан алынған қаражат жобаны қаржыландыруға бағытталуға тиіс. Эмитентте немесе кепілгерде S&P, Moody’s немесе Fitch шкаласы бойынша ВВ кем емес кредиттік рейтинг болуға тиіс. Бұл жерде клиенттер ретінде ірі компанияларды қарастырамыз. Олар стартап-жобалар, немесе greenfield-жобалар емес, өйткені ондай компанияларда рейтинг болмайды. Немесе бұл жаңа жоба болуы мүмкін, алайда кепілгерде жоғары рейтинг болуға тиіс. Облигациялық қарыз – ол сенімді клиент үшін жедел ақша. Сараптама оңайлатылған нұсқамен жүргізіледі және әдеттегіден аз уақыт алады.
</p>
<p>
Жобалық қаржыландыру деп болашақтағы тұрақты ақша ағыны бойынша қаржыландыру түсініледі. Биылғы жылы біз бір жобаны – елдің оңтүстігіндегі қуаты 20 МВт күн электр станциясының құрылысын қаржыландырдық. Болашақтағы тұрақты ақша ағындары KEGOC еншілес компаниясымен жасалған келісімшартпен қамтамасыз етіледі.
</p>
<p>
Үшінші құрал – DBK Private Equity Fund арқылы қаржыландыру. Қордың негізгі мақсаты – ҚДБ іске асыратын жобалардың жарғылық капиталына кіру. Егер жобаға кредиттік қаражат жеткіліксіз болса, біздің әлеуетті клиенттеріміз қорға өтініш жасай алады. Ол өзінің бағалауын және сараптауын жүргізеді, содан кейін компанияның жарғылық капиталына енгізу туралы шешім қабылдауы мүмкін. Біз қарыз арқылы қаржыландырамыз, қор – жарғылық капитал арқылы қаржыландырады. Олардың өздерінің қаржыландыру көкжиектері мен инвестициялар бойынша кірістілігі бар. Айталық, жоба 100 млн доллар тұрса, олар 20 млн енгізеді және белгілі бір кірістілікпен 7-10 жылдан кейін капиталдан шығады. Кірістілік және өзге де шарттар жобаның өзіндік ерекшелігіне байланысты. Қазір осы қордың қоржынында сараптамадан өтіп жатқан бірқатар жобалар бар.
</p>
<p>
ҚДБ-ның жаңа құралдары ҚДБ-ның кредитор ретіндегі тартымдылығына әсер ететін қосымша фактор болып табылады және олардың мақсаты Банктің алдында тұрған стратегиялық мақсаттарды іске асыру үшін жағдайлар жасау болып табылады.
</p>
[TYPE] => HTML
)
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
Кредитор мен борышкердің арасындағы өзара қатынастар «романтизммен» ерекшеленбейді. Бұл жерде заңдық ұсақ-түйектер көп, сондықтан банк заңгерлерінің жұмысында өзіндік ерекшеліктер бар. Қазақстан Даму Банкі (ҚДБ, «Бәйтерек» холдингінің еншілесі) заңгерлерінің жұмысында мұндай ерекшеліктер одан да көп. ҚДБ бес жылдан басталатын мерзімге шикізаттық емес ірі жобаларды қаржыландырады. Бизнеске осындай қарыздар үшін жеткілікті болатын кепілдік қамтамасыз етуді табу қиын. Ірі мәмілелерді заңдық сүйемелдеудің ерекшеліктері туралы біз ҚДБ басқарушы директоры – басқарма мүшесі Асқар Әміртаевпен сұхбаттасқан едік.
- Ірі жобаларды қаржыландырудың, әсіресе кепілзаттар бөлігінде өз ерекшеліктері бар шығар. Осындай қызметтің заңдық жағы туралы айтып берсеңіз.
- ҚДБ жұмысының ерекшелігін түсіну үшін ҚДБ-ның екінші деңгейдегі банктерден айырмашылығын түсіну қажет. Коммерциялық банктердің (ЕДБ) негізгі мақсаты – пайда алу. ҚДБ-ның негізгі мақсаты – ел экономикасын әртараптандыруға жәрдемдесу. Бұл ретте ҚДБ өз қызметінің шығынсыздығын қамтамасыз етуге тиіс. Банк өз миссиясын орындай отырып, ірі инвест жобаларды қаржыландырады. Қаржыландыру көкжиегі – 5 жылдан 20 жылға дейін. Бұдан басқа, қаржыландыру сомасы ЕДБ лимиттерінен айтарлықтай ерекшеленеді. ҚДБ-да қарыздың ең аз сомасы – 7 млрд теңге, экспорттық операциялар бойынша – 1 млрд теңге.
Және бұл жерде ҚДБ-ның басты ерекшеліктерінің бірін – кепілдік қамтамасыз етудің ауқымды көлемімен жүргізетін жұмысын бөле көрсетуге болады. Банк қамтамасыз ету ретінде кейде тіпті кепілзаттың бірегей түрлерін қабылдайды. ҚДБ жылжымайтын және жылжымалы мүліктен басқа offtake-келісімшарттар бойынша талап құқықтарын, сондай-ақ ЕРС-келісімшарттар шеңберінде жасалатын мүлікті де қабылдайды. Біз сондай-ақ өзіміз қаржыландыратын компаниялардың акцияларын, жоба бенефициарлардың не қарыз алушылардың басқа да кепілгерлерінің жеке кепілзаттарын, банк салымдары бойынша талап құқықтарын да қабылдаймыз. Құрылымы бойынша күрделі кепілзаттар, оның ішінде қабылдау үшін ҚР Үкіметі деңгейіндегі шешім қажет болатын стратегиялық объектілер де бар. Жоба бойынша қамтамасыз етудің құрылымы және жобаның тәуекел-профилі Банк заңгерлері командасының кәсібилігіне байланысты. Бұл өз кезегінде банктің клиентке ұсынатын қаржыландыру шарттарында көрініс табады. Кепілзаттың «беріктігі», егер қарыз алушы қандай да бір себептер бойынша өз міндеттемелерін орындай алмаса, инвестициялардың ықтимал қайтарымдылығын қамтамасыз етеді.
ҚДБ-ның тағы бір ерекшелігі – ол шетелдік юрисдикцияларда болатын кепілзаттармен, не шетелдік юрисдикцияның құқығы ол бойынша айқындалатын құқық қолданылатын кепілзаттармен жүргізілетін жұмыс. Мұндай мәмілелердегі басты тәуекел – шетелдік заңнаманы және құқық қолдану практикасын білмеу, соның салдарынан кейіннен шағымдануға ұшырайтын мәмілелер жасасу. Осындай тәуекелдерді бақылау үшін қарыз алушы банк аккредиттеген заңгерлердің арасынан кәсіби заң консультанттарын тартады.
- Сіз «күрделі кепілзаттар» туралы айттыңыз. Мысал келтіре аласыз ба?
- Кепілзаттың мәні бойынша мынаны айтуға болады, біз қамтамасыз ету ретінде әуежайдың аумағы мен мүлкін, стратегиялық объектіні иеленетін заңды тұлғадағы қатысу үлесін және басқа да ұқсас кепілзаттарды алдық. Бұлар еліміз үшін стратегиялық деген мәртебесі бар объектілер. Бұдан басқа, қарыз бойынша қамтамасыз ету қоржынында жобалар бойынша түпкі бенефициарлардың жеке кепілзаттарының ауқымды көлемі бар. Қамтамасыз ету құрылымында формальды түрде жеке кепілзаттар төмен құнмен көрсетіледі. Бірақ, тәжірибе көрсеткендей, жеке кепілзат – бұл түпкі бенефициарды банк алдындағы міндеттемелерін орындауда тәртіпті ететін және ынталандыратын Қазақстандағы тиімді құрал. Әрине, бұл қағидат кепілгерлердің барлығына қатысты қолданылмайды.
Жобаны талдау және құрылымдау кезінде ҚДБ тәуекелдерді азайту жөніндегі барынша тиімді, оның ішінде құқықтық жағынан тиімді стратегияларды таңдауға тырысады. Сондықтан қамтамасыз етумен жүргізілетін жұмыс банк қызметіндегі ең маңыздылардың бірі болып табылады. «Темір-бетонды» кепілзаттар банкке қарыз алушының дефолты жағдайында салынған қаражаттың қайтарымдылығын қамтамасыз етеді. Жаңа кейстер, ҚДБ практикасы және заңнамадағы өзгерістер назарға алына отырып, банкте құқықтық тәуекелдер тіркелімі жаңартылып отырады. Негізгі мақсат – барлық мүмкін болатын құқықтық тәуекелдерді, тіпті жобаларды іске асырумен және кепілдік қамтамасыз етуді қабылдаумен байланысты мүмкін болмайтын деп есептелетіндердің өзін сәйкестендіру. Жаңартылған тіркелім дайын болғаннан кейін біз оны өзіміздің бизнес-процеске түсіреміз және егер ықтимал тәуекелдерді байқасақ, бизнес-процестеріміз жаңартылатын болады.
- Банк заңгерлеріне қандай тәуекелдерді ескеру қажет?
- Кепілзаттармен байланысты тәуекелдерден басқа, заңгерлер түсінуге және оларды тиімді басқаруға тиіс ерекше тәуекелдер болады. Бір мысал келтірейін. ҚДБ күрделі жоба үшін шетелдік банктен қарыз тартты және қарызды ұйымдастыру үшін өз қаражатынан комиссия төледі. ҚДБ ақша алғаннан кейін клиентпен – ықтимал қарыз алушымен кредиттік желі ашу туралы келісімге (СОКЛ) қол қойды. Келесі қадам ақша қарыз алушыға өтетін банктік қарыз шартына қол қою болуға тиіс еді. Алайда қандай да бір себептер бойынша қарыз алушы банктік қарыз шартына қол қоймады, яғни ақшаны алмады. Енді ҚДБ төлеген комиссияны кім төлеуге тиіс? Қол қоярдың алдында СОКЛ-ге, егер клиент кредиттен бас тарса, ол ҚДБ комиссиясын өтеуге тиіс деген шарт енгізілген болатын. Егер осы шарт көзделмеген жағдайда, біз шетелдік банкке комиссияға жұмсаған төлем сомасын өтей алмаған болар едік.Осындай мысалдарды көптеп келтіруге болады.
- ҚДБ 2016 жылы қаржы өнімдерінің желісін кеңейту ниеті туралы жариялады. Банк қандай жаңа құралдарды енгізіп үлгірді?
- Әрбір қаржыландыру құралының мақсаты – жобаны қаржыландыру, яғни клиенттің бизнесінің ерекшелегін ескере отырып, оған барынша қолайлы болатын тәсілмен ақшаны қарыз алушыға жеткізу. Банк қаржыландырудың неғұрлым көбірек құралдарын ұсынған сайын, ол соғұрлым икемді бола түседі. Біз жаңа үш өнім енгіздік, олар: облигациялық қарыз, жобалық қаржыландыру және DBK Private Equity Fund арқылы үлестік қаржыландыру. Бұл «Қазына Капитал Менеджмент» АҚ-мен бірлесіп құрылған тікелей инвестициялар қоры.
Облигациялық қарыз ҚДБ-ның клиент компанияның облигацияларын сатып алуын көздейді. Облигацияларды орналастырудан алынған қаражат жобаны қаржыландыруға бағытталуға тиіс. Эмитентте немесе кепілгерде S&P, Moody’s немесе Fitch шкаласы бойынша ВВ кем емес кредиттік рейтинг болуға тиіс. Бұл жерде клиенттер ретінде ірі компанияларды қарастырамыз. Олар стартап-жобалар, немесе greenfield-жобалар емес, өйткені ондай компанияларда рейтинг болмайды. Немесе бұл жаңа жоба болуы мүмкін, алайда кепілгерде жоғары рейтинг болуға тиіс. Облигациялық қарыз – ол сенімді клиент үшін жедел ақша. Сараптама оңайлатылған нұсқамен жүргізіледі және әдеттегіден аз уақыт алады.
Жобалық қаржыландыру деп болашақтағы тұрақты ақша ағыны бойынша қаржыландыру түсініледі. Биылғы жылы біз бір жобаны – елдің оңтүстігіндегі қуаты 20 МВт күн электр станциясының құрылысын қаржыландырдық. Болашақтағы тұрақты ақша ағындары KEGOC еншілес компаниясымен жасалған келісімшартпен қамтамасыз етіледі.
Үшінші құрал – DBK Private Equity Fund арқылы қаржыландыру. Қордың негізгі мақсаты – ҚДБ іске асыратын жобалардың жарғылық капиталына кіру. Егер жобаға кредиттік қаражат жеткіліксіз болса, біздің әлеуетті клиенттеріміз қорға өтініш жасай алады. Ол өзінің бағалауын және сараптауын жүргізеді, содан кейін компанияның жарғылық капиталына енгізу туралы шешім қабылдауы мүмкін. Біз қарыз арқылы қаржыландырамыз, қор – жарғылық капитал арқылы қаржыландырады. Олардың өздерінің қаржыландыру көкжиектері мен инвестициялар бойынша кірістілігі бар. Айталық, жоба 100 млн доллар тұрса, олар 20 млн енгізеді және белгілі бір кірістілікпен 7-10 жылдан кейін капиталдан шығады. Кірістілік және өзге де шарттар жобаның өзіндік ерекшелігіне байланысты. Қазір осы қордың қоржынында сараптамадан өтіп жатқан бірқатар жобалар бар.
ҚДБ-ның жаңа құралдары ҚДБ-ның кредитор ретіндегі тартымдылығына әсер ететін қосымша фактор болып табылады және олардың мақсаты Банктің алдында тұрған стратегиялық мақсаттарды іске асыру үшін жағдайлар жасау болып табылады.
[TYPE] => HTML
)
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Толық сипаттама
[~DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
)
[PHOTOGALLERY] => Array
(
[ID] => 714
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Фотогалерея
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => PHOTOGALLERY
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => F
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => Y
[XML_ID] => 220
[FILE_TYPE] => jpg, gif, bmp, png, jpeg
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => Y
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Фотогалерея
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[HEAD] => Array
(
[ID] => 790
[TIMESTAMP_X] => 2019-07-29 11:30:26
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Руководитель
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => HEAD
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => E
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] =>
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 126
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 23568
[VALUE] => 7456
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => 7456
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Руководитель
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
)
[DISPLAY_PROPERTIES] => Array
(
[EN_PREVIEW_TEXT] => Array
(
[ID] => 702
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Description
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => EN_PREVIEW_TEXT
[DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 208
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] => HTML
[USER_TYPE_SETTINGS] => Array
(
[height] => 200
)
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 23967
[VALUE] => Array
(
[TEXT] => <p>
Askar Amirtayev, the Managing Director and member of DBK Board told about the specifics of the work of Development Bank of Kazakhstan lawyers.
</p>
[TYPE] => HTML
)
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
Askar Amirtayev, the Managing Director and member of DBK Board told about the specifics of the work of Development Bank of Kazakhstan lawyers.
Array
(
[ID] => 7897
[~ID] => 7897
[IBLOCK_ID] => 146
[~IBLOCK_ID] => 146
[IBLOCK_SECTION_ID] =>
[~IBLOCK_SECTION_ID] =>
[NAME] => На новом витке роста
[~NAME] => На новом витке роста
[ACTIVE_FROM] => 26.09.2018
[~ACTIVE_FROM] => 26.09.2018
[TIMESTAMP_X] => 16.08.2019 17:18:36
[~TIMESTAMP_X] => 16.08.2019 17:18:36
[DETAIL_PAGE_URL] => /pc/blogs/7897/
[~DETAIL_PAGE_URL] => /pc/blogs/7897/
[LIST_PAGE_URL] => /pc/blogs/
[~LIST_PAGE_URL] => /pc/blogs/
[DETAIL_TEXT] =>
Перед самым введением национальной валюты в 1993 году, получив приглашение, я пришел работать в Нацбанк заместителем директора департамента экономических исследований и прогноза. Вскоре в Нацбанке был организован Центр перспективных исследований, который я возглавил.
Центр должен был отслеживать, каким образом инструменты денежно- кредитной политики работают в нашей экономике. В теории было понятно, для чего они существуют. Но не было понятно, как они работают в стране, где рыночной экономики еще нет. Удивительно, но исследования показали, что в условиях высокой гиперинфляции инструменты ДКП работали достаточно четко.
До введения национальной валюты не Казначейство, а именно Нацбанк обслуживал кассовое исполнение бюджета. И это была нетипичная функция для финансового регулятора в рыночной экономике. Но структура Нацбанка менялась очень быстро: он обретал характерные для рыночной структуры функции и избавлялся от нетипичных. Например, вначале в НБ РК был департамент по капитальному строительству, и все бюджетные расходы на капитальное строительство шли через Нацбанк.
Помню, что сотрудники этого департамента нам частенько пеняли: дескать, исследуете инфляционные процессы, но на дворе инфляция – тысячи процентов в год, что толку от вас? Но потом оказалось, что департамент строительства никак не вписывался в структуру центрального банка страны с рыночной экономикой, и кассовое обслуживание бюджета сначала перевели в специально созданный бюджетный банк, а потом создали Казначейство Министерства финансов.
Это было время, когда формировалась структура финансового рынка, его ключевые институты. Без этого, наверное, не смог бы в полной мере развиться и фондовый рынок. Национальный Банк очень активно исполнял функции финансового консультанта правительства. Например, идея накопительной пенсионной системы пошла из Нацбанка. И, на мой взгляд, сочетание накопительной составляющей с солидарной стало наилучшим решением в нашей ситуации.
Пенсионная реформа была связана, прежде всего, с большой задолженностью по пенсиям в первой половине 90-х годов. Практика показывает, что любая солидарная система приводит к выравниванию пенсионных выплат в силу различных экономических ситуаций и действий правительства по их разрешению. И только накопительная система может обеспечить преимущество тех, кто больше накапливал и, соответственно, сможет получать большую пенсию.
Есть и объяснение того, почему инициатива создания накопительной пенсионной системы пошла от Нацбанка: кроме решения социальных вопросов, было намерение обеспечить развитие институциональных инвесторов для фондового рынка. Это решение дало сильный толчок развитию нашего фондового рынка в 1998 году.
Концепция пенсионной реформы была принята весной 1997 года. И та ее часть, которая касалась накопительной пенсионной системы, была разработана с участием первых руководителей и специалистов Нацбанка и Национальной комиссии по ценным бумагам. Я, будучи участником рабочей группы по подготовке пенсионной реформы, хорошо помню всех, кто предложил тогда ключевые новеллы в концепцию.
В итоге именно накопительные пенсионные фонды способствовали активному развитию фондового рынка в конце 90-х и начале 2000-х годов. Тем не менее, появление такого нового институционального инвестора, как НПФ, не оправдало в полной мере всех надежд в части их воздействия на развитие фондового рынка.
Хотя НПС и способствовала развитию фондового рынка, но она сама прежде должна была вступить в пору зрелости. А на это требуется не менее 20–25 лет, чтобы входящие денежные потоки в виде пенсионных взносов были сбалансированы с исходящими потоками в виде пенсионных выплат. Иначе пенсионная система начинает играть роль пылесоса на фондовом рынке: инвесторы будут до погашения держать бумаги и отрицательно влиять на ликвидность на фондовом рынке.
Особенно это стало очевидным после ликвидации нескольких частных НПФ и создания Единого накопительного пенсионного фонда. Создание ЕНПФ усугубило еще одну проблему – так и не созданный «глубокий» и ликвидный рынок государственных казначейских облигаций.
В 2002 году Минфин увеличил объем эмиссии казначейских облигаций в два раза. С 2005 года государственные казначейские облигации стали размещаться Минфином на Казахстанской фондовой бирже. Тем не менее параметры рынка казначейских облигаций не позволили Нацбанку в полной мере проводить операции открытого рынка для целей денежно-кредитной политики. Т. е. проводить операции, посредством которых регулировался бы объем денежной массы в экономике. Нацбанк, эмитируя собственные ГЦБ, по сути, восполнял этот недостаток казначейских облигаций на вторичном рынке для целей денежно-кредитной политики. И до настоящего времени Нацбанк достаточно активно эмитирует ноты в этих же целях.
Если продолжить тему пенсионной системы с точки зрения ее влияния на фондовый рынок, то, считаю, было принято неправильное решение о ликвидации частных НПФ. Это решение сразу отразилось на фондовом рынке. Сейчас есть поручение главы государства обеспечить передачу пенсионных накоплений частным управляющим компаниям. Мне представляется, что это нужно скорее делать. В этом случае возникают вопросы, по какой схеме это делать. Может быть, необходимо, чтобы управляющие компании имели различные стратегии управления. И должна быть возможность выбора между консервативным и неконсервативным портфелями.
Мне кажется, не нужно пытаться вернуться обратно от ЕНПФ к частным пенсионным фондам. Тем более, что позитив ЕНПФ в том, что это – государственный институт, ответственный за сохранность пенсионных накоплений. Поэтому ЕНПФ должен определять управляющие компании, определять их мандат и передавать им в управление активы. Но за фондом остается ответственность за сохранность активов, контроль за выплатами. Управляющие компании обеспечивают только доходность. Но здесь также возникает вопрос о гарантии государства.
Испытанием для экономики стал 2007 год, когда на международных рынках капитала закрыли лимиты на развивающиеся рынки. Для Казахстана, нашей финансовой системы, этот же год стал началом кризиса. До этого отечественная финансовая система достаточно долго была сильным драйвером нашей экономики. Но в силу того, что таким же драйвером в то время был и строительный сектор, наши банки фондировались для операций на рынке недвижимости через эмиссию ипотечных облигаций. Это обеспечивало рост операций на фондовом рынке.
Но траектория роста, которая казалась очень позитивной, а тенденция – долгосрочной, была сопряжена уже с намечавшейся в самом ее начале тенденцией формирования пузыря на жилищном рынке. И в 2007 году, когда на международных рынках капитала были закрыты лимиты для развивающихся рынков, этот пузырь лопнул в одночасье. Неслучайно кризис 2007–2009 годов обрушил в целом финансовый сектор, фондовый рынок. Однако в любой экономике кризис – это начало нового роста, начало формирования новых тенденций.
Спустя время, и экономика, и финсектор, и фондовый рынок смогли преодолеть негатив и выйти из «красной зоны». Казахстанская фондовая биржа, как основной институт фондового рынка, показала себя уже в посткризисный период состоявшимся институтом. А нынешние тенденции и рост я бы назвал качественными. Текущая ситуация, собственно говоря, демонстрирует, что Казахстанской фондовой биржей уроки были извлечены.
Для нашего банка фондовый рынок – это источник займов, важный источник нашего фондирования. Я бы назвал его основным, классическим источником для Банка развития Казахстана. Те бюджетные средства, которые мы получаем, – это всего лишь часть требуемого. И цель их – только удешевить, а не обеспечить основную сумму фондирования. Дополнительное бюджетное фондирование в наших обязательствах занимает 17 %, все остальное – это деньги с рынка.
Если речь идет о тенге – это размещение наших инструментов на KASE. Но коллапс с ликвидностью, который случился на нашем рынке в 2014–2016 годах, очень сильно повлиял на рынок, где стоимость заимствований подскочила. Возникла ситуация, при которой стало не совсем понятно, какова реальная рыночная стоимость денег. И поскольку кривая доходности не сформировалась на рынке (в настоящее время это больше относится к долгосрочным займам), мы со своей стороны тоже попытались воздействовать на этот процесс и вышли на рынок евробондов в тенге. Иностранные инвесторы спрашивали нас, зачем мы за тенге вышли на международный рынок. Мы ответили, что за ценой. Они удивились, поскольку совершенно резонно считать, что цена тенговых инструментов должна формироваться на внутреннем рынке.
Если говорить об ожиданиях банка, то мы надеемся, что фондовый рынок со временем, когда стоимость денег уменьшится, а бюджетная поддержка для удешевления будет снижаться или вообще исчезнет, он станет основным источником фондирования. Поэтому для нас очень важно, чтобы наш фондовый рынок последовательно развивался. Задача активизации фондового рынка очень актуальна сейчас, когда речь идет об усилении кредитования экономики. Но часто предлагаются различные «скорострельные подходы», которые, я считаю, не дадут эффекта, поскольку упор в развитии фондового рынка надо делать на тех незавершенных системных вопросах, которые сегодня есть.
При этом сегодня KASE, отмечая свой четвертьвековой юбилей, стоит перед серьезными вызовами. Поскольку создание МФЦА в Астане – это очень амбициозная, очень большая государственная задача, реализация которой предполагает качественно изменить ситуацию на нашем фондовом рынке. МФЦА – это масштабный, государственный, но тем не менее бизнес-проект. Его успех тоже не гарантирован. Поэтому для всех институтов рынка – и действующей Казахстанской фондовой биржи, и новых, создаваемых в рамках МФЦА институтов, – это своего рода вызов.
История развития нашего фондового рынка полна как очень впечатляющих положительных успехов, так и существенных неудач. Мы помним, что первая попытка создания финансового центра в Алматы, совпавшая с началом финансового кризиса 2007–2009 годов, была неудачной. Поэтому очень важно всем институтам выстроить правильные стратегии и тактику для того, чтобы эта вторая попытка ознаменовалась общим для всего фондового рынка успехом.
[~DETAIL_TEXT] =>
Перед самым введением национальной валюты в 1993 году, получив приглашение, я пришел работать в Нацбанк заместителем директора департамента экономических исследований и прогноза. Вскоре в Нацбанке был организован Центр перспективных исследований, который я возглавил.
Центр должен был отслеживать, каким образом инструменты денежно- кредитной политики работают в нашей экономике. В теории было понятно, для чего они существуют. Но не было понятно, как они работают в стране, где рыночной экономики еще нет. Удивительно, но исследования показали, что в условиях высокой гиперинфляции инструменты ДКП работали достаточно четко.
До введения национальной валюты не Казначейство, а именно Нацбанк обслуживал кассовое исполнение бюджета. И это была нетипичная функция для финансового регулятора в рыночной экономике. Но структура Нацбанка менялась очень быстро: он обретал характерные для рыночной структуры функции и избавлялся от нетипичных. Например, вначале в НБ РК был департамент по капитальному строительству, и все бюджетные расходы на капитальное строительство шли через Нацбанк.
Помню, что сотрудники этого департамента нам частенько пеняли: дескать, исследуете инфляционные процессы, но на дворе инфляция – тысячи процентов в год, что толку от вас? Но потом оказалось, что департамент строительства никак не вписывался в структуру центрального банка страны с рыночной экономикой, и кассовое обслуживание бюджета сначала перевели в специально созданный бюджетный банк, а потом создали Казначейство Министерства финансов.
Это было время, когда формировалась структура финансового рынка, его ключевые институты. Без этого, наверное, не смог бы в полной мере развиться и фондовый рынок. Национальный Банк очень активно исполнял функции финансового консультанта правительства. Например, идея накопительной пенсионной системы пошла из Нацбанка. И, на мой взгляд, сочетание накопительной составляющей с солидарной стало наилучшим решением в нашей ситуации.
Пенсионная реформа была связана, прежде всего, с большой задолженностью по пенсиям в первой половине 90-х годов. Практика показывает, что любая солидарная система приводит к выравниванию пенсионных выплат в силу различных экономических ситуаций и действий правительства по их разрешению. И только накопительная система может обеспечить преимущество тех, кто больше накапливал и, соответственно, сможет получать большую пенсию.
Есть и объяснение того, почему инициатива создания накопительной пенсионной системы пошла от Нацбанка: кроме решения социальных вопросов, было намерение обеспечить развитие институциональных инвесторов для фондового рынка. Это решение дало сильный толчок развитию нашего фондового рынка в 1998 году.
Концепция пенсионной реформы была принята весной 1997 года. И та ее часть, которая касалась накопительной пенсионной системы, была разработана с участием первых руководителей и специалистов Нацбанка и Национальной комиссии по ценным бумагам. Я, будучи участником рабочей группы по подготовке пенсионной реформы, хорошо помню всех, кто предложил тогда ключевые новеллы в концепцию.
В итоге именно накопительные пенсионные фонды способствовали активному развитию фондового рынка в конце 90-х и начале 2000-х годов. Тем не менее, появление такого нового институционального инвестора, как НПФ, не оправдало в полной мере всех надежд в части их воздействия на развитие фондового рынка.
Хотя НПС и способствовала развитию фондового рынка, но она сама прежде должна была вступить в пору зрелости. А на это требуется не менее 20–25 лет, чтобы входящие денежные потоки в виде пенсионных взносов были сбалансированы с исходящими потоками в виде пенсионных выплат. Иначе пенсионная система начинает играть роль пылесоса на фондовом рынке: инвесторы будут до погашения держать бумаги и отрицательно влиять на ликвидность на фондовом рынке.
Особенно это стало очевидным после ликвидации нескольких частных НПФ и создания Единого накопительного пенсионного фонда. Создание ЕНПФ усугубило еще одну проблему – так и не созданный «глубокий» и ликвидный рынок государственных казначейских облигаций.
В 2002 году Минфин увеличил объем эмиссии казначейских облигаций в два раза. С 2005 года государственные казначейские облигации стали размещаться Минфином на Казахстанской фондовой бирже. Тем не менее параметры рынка казначейских облигаций не позволили Нацбанку в полной мере проводить операции открытого рынка для целей денежно-кредитной политики. Т. е. проводить операции, посредством которых регулировался бы объем денежной массы в экономике. Нацбанк, эмитируя собственные ГЦБ, по сути, восполнял этот недостаток казначейских облигаций на вторичном рынке для целей денежно-кредитной политики. И до настоящего времени Нацбанк достаточно активно эмитирует ноты в этих же целях.
Если продолжить тему пенсионной системы с точки зрения ее влияния на фондовый рынок, то, считаю, было принято неправильное решение о ликвидации частных НПФ. Это решение сразу отразилось на фондовом рынке. Сейчас есть поручение главы государства обеспечить передачу пенсионных накоплений частным управляющим компаниям. Мне представляется, что это нужно скорее делать. В этом случае возникают вопросы, по какой схеме это делать. Может быть, необходимо, чтобы управляющие компании имели различные стратегии управления. И должна быть возможность выбора между консервативным и неконсервативным портфелями.
Мне кажется, не нужно пытаться вернуться обратно от ЕНПФ к частным пенсионным фондам. Тем более, что позитив ЕНПФ в том, что это – государственный институт, ответственный за сохранность пенсионных накоплений. Поэтому ЕНПФ должен определять управляющие компании, определять их мандат и передавать им в управление активы. Но за фондом остается ответственность за сохранность активов, контроль за выплатами. Управляющие компании обеспечивают только доходность. Но здесь также возникает вопрос о гарантии государства.
Испытанием для экономики стал 2007 год, когда на международных рынках капитала закрыли лимиты на развивающиеся рынки. Для Казахстана, нашей финансовой системы, этот же год стал началом кризиса. До этого отечественная финансовая система достаточно долго была сильным драйвером нашей экономики. Но в силу того, что таким же драйвером в то время был и строительный сектор, наши банки фондировались для операций на рынке недвижимости через эмиссию ипотечных облигаций. Это обеспечивало рост операций на фондовом рынке.
Но траектория роста, которая казалась очень позитивной, а тенденция – долгосрочной, была сопряжена уже с намечавшейся в самом ее начале тенденцией формирования пузыря на жилищном рынке. И в 2007 году, когда на международных рынках капитала были закрыты лимиты для развивающихся рынков, этот пузырь лопнул в одночасье. Неслучайно кризис 2007–2009 годов обрушил в целом финансовый сектор, фондовый рынок. Однако в любой экономике кризис – это начало нового роста, начало формирования новых тенденций.
Спустя время, и экономика, и финсектор, и фондовый рынок смогли преодолеть негатив и выйти из «красной зоны». Казахстанская фондовая биржа, как основной институт фондового рынка, показала себя уже в посткризисный период состоявшимся институтом. А нынешние тенденции и рост я бы назвал качественными. Текущая ситуация, собственно говоря, демонстрирует, что Казахстанской фондовой биржей уроки были извлечены.
Для нашего банка фондовый рынок – это источник займов, важный источник нашего фондирования. Я бы назвал его основным, классическим источником для Банка развития Казахстана. Те бюджетные средства, которые мы получаем, – это всего лишь часть требуемого. И цель их – только удешевить, а не обеспечить основную сумму фондирования. Дополнительное бюджетное фондирование в наших обязательствах занимает 17 %, все остальное – это деньги с рынка.
Если речь идет о тенге – это размещение наших инструментов на KASE. Но коллапс с ликвидностью, который случился на нашем рынке в 2014–2016 годах, очень сильно повлиял на рынок, где стоимость заимствований подскочила. Возникла ситуация, при которой стало не совсем понятно, какова реальная рыночная стоимость денег. И поскольку кривая доходности не сформировалась на рынке (в настоящее время это больше относится к долгосрочным займам), мы со своей стороны тоже попытались воздействовать на этот процесс и вышли на рынок евробондов в тенге. Иностранные инвесторы спрашивали нас, зачем мы за тенге вышли на международный рынок. Мы ответили, что за ценой. Они удивились, поскольку совершенно резонно считать, что цена тенговых инструментов должна формироваться на внутреннем рынке.
Если говорить об ожиданиях банка, то мы надеемся, что фондовый рынок со временем, когда стоимость денег уменьшится, а бюджетная поддержка для удешевления будет снижаться или вообще исчезнет, он станет основным источником фондирования. Поэтому для нас очень важно, чтобы наш фондовый рынок последовательно развивался. Задача активизации фондового рынка очень актуальна сейчас, когда речь идет об усилении кредитования экономики. Но часто предлагаются различные «скорострельные подходы», которые, я считаю, не дадут эффекта, поскольку упор в развитии фондового рынка надо делать на тех незавершенных системных вопросах, которые сегодня есть.
При этом сегодня KASE, отмечая свой четвертьвековой юбилей, стоит перед серьезными вызовами. Поскольку создание МФЦА в Астане – это очень амбициозная, очень большая государственная задача, реализация которой предполагает качественно изменить ситуацию на нашем фондовом рынке. МФЦА – это масштабный, государственный, но тем не менее бизнес-проект. Его успех тоже не гарантирован. Поэтому для всех институтов рынка – и действующей Казахстанской фондовой биржи, и новых, создаваемых в рамках МФЦА институтов, – это своего рода вызов.
История развития нашего фондового рынка полна как очень впечатляющих положительных успехов, так и существенных неудач. Мы помним, что первая попытка создания финансового центра в Алматы, совпавшая с началом финансового кризиса 2007–2009 годов, была неудачной. Поэтому очень важно всем институтам выстроить правильные стратегии и тактику для того, чтобы эта вторая попытка ознаменовалась общим для всего фондового рынка успехом.
[DETAIL_TEXT_TYPE] => html
[~DETAIL_TEXT_TYPE] => html
[PREVIEW_TEXT] => KASE: ИСТОРИЯ В ЛИЦАХ
[~PREVIEW_TEXT] => KASE: ИСТОРИЯ В ЛИЦАХ
[PREVIEW_TEXT_TYPE] => text
[~PREVIEW_TEXT_TYPE] => text
[PREVIEW_PICTURE] => Array
(
[ID] => 11663
[TIMESTAMP_X] => 16.08.2019 17:18:36
[MODULE_ID] => iblock
[HEIGHT] => 1837
[WIDTH] => 1225
[FILE_SIZE] => 200920
[CONTENT_TYPE] => image/jpeg
[SUBDIR] => iblock/1d6
[FILE_NAME] => IMG_0856.jpg
[ORIGINAL_NAME] => IMG_0856.jpg
[DESCRIPTION] =>
[HANDLER_ID] =>
[EXTERNAL_ID] => 4c25c20d2b0a9f26858921b6ff96d6a3
[~src] =>
[SRC] => /upload/iblock/1d6/IMG_0856.jpg
[UNSAFE_SRC] => /upload/iblock/1d6/IMG_0856.jpg
[SAFE_SRC] => /upload/iblock/1d6/IMG_0856.jpg
[ALT] => На новом витке роста
[TITLE] => На новом витке роста
)
[~PREVIEW_PICTURE] => 11663
[LANG_DIR] => /en/
[~LANG_DIR] => /en/
[SORT] => 500
[~SORT] => 500
[CODE] =>
[~CODE] =>
[EXTERNAL_ID] => 1931
[~EXTERNAL_ID] => 1931
[IBLOCK_TYPE_ID] => pc
[~IBLOCK_TYPE_ID] => pc
[IBLOCK_CODE] => pc_blogs
[~IBLOCK_CODE] => pc_blogs
[IBLOCK_EXTERNAL_ID] => 40
[~IBLOCK_EXTERNAL_ID] => 40
[LID] => b3
[~LID] => b3
[EDIT_LINK] =>
[DELETE_LINK] =>
[DISPLAY_ACTIVE_FROM] => 26.09.2018
[FIELDS] => Array
(
)
[PROPERTIES] => Array
(
[OLD_ID] => Array
(
[ID] => 701
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => _old_id
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => OLD_ID
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 207
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => _old_id
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[EN_PREVIEW_TEXT] => Array
(
[ID] => 702
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Description
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => EN_PREVIEW_TEXT
[DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 208
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] => HTML
[USER_TYPE_SETTINGS] => Array
(
[height] => 200
)
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 22090
[VALUE] => Array
(
[TEXT] => KASE: HISTORY IN PERSONS
[TYPE] => HTML
)
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => Array
(
[TEXT] => KASE: HISTORY IN PERSONS
[TYPE] => HTML
)
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Description
[~DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
)
[EN_DETAIL_TEXT] => Array
(
[ID] => 703
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Detail text
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => EN_DETAIL_TEXT
[DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 209
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] => HTML
[USER_TYPE_SETTINGS] => Array
(
[height] => 200
)
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 22091
[VALUE] => Array
(
[TEXT] => <p>
</p>
<figure>
<div>
<img alt="IMG_0856.jpg" src="/upload/medialibrary/907/IMG_0856.jpg" title="IMG_0856.jpg">
</div>
</figure>
<p>
</p>
<p>
Before the introduction of the national currency in 1993, having received an invitation, I came to work in the National Bank as deputy director of the Department of Economic Research and Forecast. Soon the Center for Advanced Studies, which I headed, was organized in the National Bank.
</p>
<p>
The center had to monitor how monetary policy instruments work in our economy. In theory, it was clear why they existed. But it was not clear how they work in a country where there is no market economy yet. Surprisingly, research has shown that in the conditions of high hyperinflation, the tools of the Monetary Policy worked quite clearly.
</p>
<p>
Prior to the introduction of the national currency, not the Treasury, namely the National Bank served the cash execution of the budget. And it was an atypical function for a financial regulator in a market economy. But the structure of the National Bank changed very quickly: he acquired functions characteristic of the market structure and got rid of atypical ones. For example, in the beginning, there was a department for capital construction in the National Bank of the Republic of Kazakhstan, and all budget expenditures for capital construction went through the National Bank.
</p>
<p>
I remember that the employees of this department often blamed us: say, research inflationary processes, but in the yard inflation - thousands per cent a year, what's the use of you? But then it turned out that the construction department did not fit into the structure of the central bank of the country with a market economy, and the budget servicing was first transferred to a specially created budget bank, and then the Treasury of the Ministry of Finance was created.
</p>
<p>
This was the time when the structure of the financial market was formed, its key institutions. Without this, probably, the stock market could not fully develop. The National Bank was very active as a financial consultant to the government. For example, the idea of a funded pension system came from the National Bank. And, in my opinion, the combination of the accumulative component with the solidarity was the best solution in our situation.
</p>
<p>
Pension reform was associated, first of all, with large arrears in pensions in the first half of the 90s. Practice shows that any solidary system leads to equalization of pension payments due to various economic situations and the actions of the government to resolve them. And only the funded system can provide an advantage to those who accumulate more and, accordingly, will be able to receive a larger pension.
</p>
<p>
There is also an explanation of why the initiative to create a funded pension system went from the National Bank: apart from addressing social issues, it was the intention to ensure the development of institutional investors for the stock market. This decision gave a strong impetus to the development of our stock market in 1998.
</p>
<p>
The concept of pension reform was adopted in spring of 1997. And the part that concerned the funded pension system was developed with the participation of the first leaders and specialists of the National Bank and the National Commission on Securities. I, being a member of the working group on the preparation of the pension reform, I well remember all those who proposed then key innovations in the concept.
</p>
<p>
As a result, the accumulative pension funds contributed to the active development of the stock market in the late 90's and early 2000's. Nevertheless, the emergence of such a new institutional investor, as the NPF, did not justify all the hopes in terms of their impact on the development of the stock market.
</p>
<p>
Although the NPS contributed to the development of the stock market, but it had to enter into maturity. And it takes at least 20-25 years to ensure that incoming cash flows in the form of pension contributions are balanced with outflows in the form of pension payments. Otherwise, the pension system begins to play the role of a vacuum cleaner in the stock market: investors will be up to maturity to hold the securities and adversely affect liquidity in the stock market. This became especially evident after the liquidation of several private NPFs and the creation of the Unified Accumulative Pension Fund. The creation of the UAPF exacerbated another problem - the never-created "deep" and liquid market of government treasury bonds.
</p>
<p>
In 2002, the Ministry of Finance increased the issue of treasury bonds twice. Since 2005, state treasury bonds have been placed by the Ministry of Finance on the Kazakhstan Stock Exchange. Nevertheless, the parameters of the Treasury bond market did not allow the National Bank to fully conduct open market operations for the purposes of monetary policy. That is, to carry out transactions through which the money supply in the economy would be regulated. The National Bank, issuing its own government securities, in fact, made up for this shortcoming of treasury bonds on the secondary market for the purposes of monetary policy. To date, the National Bank has been actively issuing notes for the same purposes.
</p>
<p>
If we continue the topic of the pension system from the point of view of its influence on the stock market, then I think that the wrong decision was made to liquidate private pension funds. This decision immediately affected the stock market. Now there is an instruction of the head of state to ensure the transfer of pension savings to private management companies. It seems to me that this you need to do it sooner. In this case, there are questions about which scheme to do this. It may be necessary for management companies to have different management strategies. And there should be a choice between conservative and non-conservative portfolios.
</p>
<p>
It seems to me, there is no need to try to go back from the UAPF to private pension funds. Moreover, the positive of the UAPF is that it is a state institution responsible for the safety of pension savings. Therefore, the UAPF should determine the management companies, determine their mandate and transfer assets to them. But the fund remains responsible for the safety of assets, control over payments. Managing companies provide only profitability. But here, too, is the question of the guarantee of the state.
</p>
<p>
The test for the economy was in 2007, when limits on emerging markets were closed on international capital markets. For Kazakhstan, our financial system, the same year was the beginning of the crisis. Before that, the domestic financial system for a long time was a strong driver of our economy. But due to the fact that the building sector was the same driver at the time, our banks were also funded for real estate market transactions through the issue of mortgage bonds. This ensured the growth of operations in the stock market.
</p>
<p>
But the growth trajectory, which seemed very positive, and the trend was long-term, was already associated with the tendency at the very beginning of the formation of a bubble in the housing market. And in 2007, when the limits for emerging markets were closed on the international capital markets, this bubble burst overnight. It is no coincidence that the crisis of 2007-2009 brought about a collapse in the financial sector and the stock market. However, in any economy, the crisis is the beginning of a new growth, the beginning of the formation of new trends.
</p>
<p>
After a while, the economy, financial sector, and the stock market were able to overcome the negative and exit the "red zone". The Kazakhstan stock exchange, as the main institution of the stock market, showed itself already in the post-crisis period by the established institute. And I would call the current trends and growth qualitative. The current situation, in fact, demonstrates that the Kazakhstan Stock Exchange learned the lessons.
</p>
<p>
For our bank, the stock market is a source of loans, an important source of our funding. I would call it the main, classical source for the Development Bank of Kazakhstan. The budgetary funds that we receive are only a part of what is required. And their goal is only to reduce the price, and not to provide the basic amount of funding. Additional budgetary funding in our commitments is 17%, everything else is money from the market.
</p>
<p>
If it is a question of tenge - this is the placement of our instruments at KASE. But the collapse with liquidity that happened in our market in 2014-2016, very much influenced the market, where the cost of borrowing jumped. There was a situation in which it became not quite clear what the real market value of money is. And since the yield curve has not been formed in the market (at present it is more long-term loans), we, on our part, also tried to influence this process and entered the market of eurobonds in tenge. Foreign investors asked us why we followed the tenge on the international market. We replied, what the price is. They were surprised, since it is quite reasonable to consider that the price of tenge instruments should be formed in the domestic market
</p>
<p>
If we talk about the expectations of the bank, we hope that the stock market will become the main source of funding with time, when the value of money decreases, and the budget support for cheaper prices will decrease or disappear altogether. Therefore, it is very important for us that our stock market develops consistently. The task of activating the stock market is very urgent now, when it comes to strengthening lending to the economy. But often different "quick-fire approaches" are suggested, which, I believe, will not work, since the emphasis in the development of the stock market should be made on those incomplete systemic issues that are today.
</p>
<p>
At the same time, today, marking its quarter-century anniversary, KASE faces serious challenges. Since the establishment of the IFC in Astana is a very ambitious, very large state task, the implementation of which involves a qualitative change in the situation on our stock market. IFAC is a large-scale, public, but nevertheless a business project. His success is also not guaranteed. Therefore, for all market institutions - both the current Kazakhstan stock exchange and the new institutions being created within the framework of the IFAC - this is a kind of challenge.
</p>
<p>
The history of the development of our stock market is full of both very impressive positive successes and significant failures. We remember that the first attempt to create a financial center in Almaty, which coincided with the beginning of the financial crisis of 2007-2009, was unsuccessful. Therefore, it is very important for all institutions to build the right strategies and tactics so that this second attempt is marked by a common success for the entire stock market.
</p>
<br>
[TYPE] => HTML
)
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
Before the introduction of the national currency in 1993, having received an invitation, I came to work in the National Bank as deputy director of the Department of Economic Research and Forecast. Soon the Center for Advanced Studies, which I headed, was organized in the National Bank.
The center had to monitor how monetary policy instruments work in our economy. In theory, it was clear why they existed. But it was not clear how they work in a country where there is no market economy yet. Surprisingly, research has shown that in the conditions of high hyperinflation, the tools of the Monetary Policy worked quite clearly.
Prior to the introduction of the national currency, not the Treasury, namely the National Bank served the cash execution of the budget. And it was an atypical function for a financial regulator in a market economy. But the structure of the National Bank changed very quickly: he acquired functions characteristic of the market structure and got rid of atypical ones. For example, in the beginning, there was a department for capital construction in the National Bank of the Republic of Kazakhstan, and all budget expenditures for capital construction went through the National Bank.
I remember that the employees of this department often blamed us: say, research inflationary processes, but in the yard inflation - thousands per cent a year, what's the use of you? But then it turned out that the construction department did not fit into the structure of the central bank of the country with a market economy, and the budget servicing was first transferred to a specially created budget bank, and then the Treasury of the Ministry of Finance was created.
This was the time when the structure of the financial market was formed, its key institutions. Without this, probably, the stock market could not fully develop. The National Bank was very active as a financial consultant to the government. For example, the idea of a funded pension system came from the National Bank. And, in my opinion, the combination of the accumulative component with the solidarity was the best solution in our situation.
Pension reform was associated, first of all, with large arrears in pensions in the first half of the 90s. Practice shows that any solidary system leads to equalization of pension payments due to various economic situations and the actions of the government to resolve them. And only the funded system can provide an advantage to those who accumulate more and, accordingly, will be able to receive a larger pension.
There is also an explanation of why the initiative to create a funded pension system went from the National Bank: apart from addressing social issues, it was the intention to ensure the development of institutional investors for the stock market. This decision gave a strong impetus to the development of our stock market in 1998.
The concept of pension reform was adopted in spring of 1997. And the part that concerned the funded pension system was developed with the participation of the first leaders and specialists of the National Bank and the National Commission on Securities. I, being a member of the working group on the preparation of the pension reform, I well remember all those who proposed then key innovations in the concept.
As a result, the accumulative pension funds contributed to the active development of the stock market in the late 90's and early 2000's. Nevertheless, the emergence of such a new institutional investor, as the NPF, did not justify all the hopes in terms of their impact on the development of the stock market.
Although the NPS contributed to the development of the stock market, but it had to enter into maturity. And it takes at least 20-25 years to ensure that incoming cash flows in the form of pension contributions are balanced with outflows in the form of pension payments. Otherwise, the pension system begins to play the role of a vacuum cleaner in the stock market: investors will be up to maturity to hold the securities and adversely affect liquidity in the stock market. This became especially evident after the liquidation of several private NPFs and the creation of the Unified Accumulative Pension Fund. The creation of the UAPF exacerbated another problem - the never-created "deep" and liquid market of government treasury bonds.
In 2002, the Ministry of Finance increased the issue of treasury bonds twice. Since 2005, state treasury bonds have been placed by the Ministry of Finance on the Kazakhstan Stock Exchange. Nevertheless, the parameters of the Treasury bond market did not allow the National Bank to fully conduct open market operations for the purposes of monetary policy. That is, to carry out transactions through which the money supply in the economy would be regulated. The National Bank, issuing its own government securities, in fact, made up for this shortcoming of treasury bonds on the secondary market for the purposes of monetary policy. To date, the National Bank has been actively issuing notes for the same purposes.
If we continue the topic of the pension system from the point of view of its influence on the stock market, then I think that the wrong decision was made to liquidate private pension funds. This decision immediately affected the stock market. Now there is an instruction of the head of state to ensure the transfer of pension savings to private management companies. It seems to me that this you need to do it sooner. In this case, there are questions about which scheme to do this. It may be necessary for management companies to have different management strategies. And there should be a choice between conservative and non-conservative portfolios.
It seems to me, there is no need to try to go back from the UAPF to private pension funds. Moreover, the positive of the UAPF is that it is a state institution responsible for the safety of pension savings. Therefore, the UAPF should determine the management companies, determine their mandate and transfer assets to them. But the fund remains responsible for the safety of assets, control over payments. Managing companies provide only profitability. But here, too, is the question of the guarantee of the state.
The test for the economy was in 2007, when limits on emerging markets were closed on international capital markets. For Kazakhstan, our financial system, the same year was the beginning of the crisis. Before that, the domestic financial system for a long time was a strong driver of our economy. But due to the fact that the building sector was the same driver at the time, our banks were also funded for real estate market transactions through the issue of mortgage bonds. This ensured the growth of operations in the stock market.
But the growth trajectory, which seemed very positive, and the trend was long-term, was already associated with the tendency at the very beginning of the formation of a bubble in the housing market. And in 2007, when the limits for emerging markets were closed on the international capital markets, this bubble burst overnight. It is no coincidence that the crisis of 2007-2009 brought about a collapse in the financial sector and the stock market. However, in any economy, the crisis is the beginning of a new growth, the beginning of the formation of new trends.
After a while, the economy, financial sector, and the stock market were able to overcome the negative and exit the "red zone". The Kazakhstan stock exchange, as the main institution of the stock market, showed itself already in the post-crisis period by the established institute. And I would call the current trends and growth qualitative. The current situation, in fact, demonstrates that the Kazakhstan Stock Exchange learned the lessons.
For our bank, the stock market is a source of loans, an important source of our funding. I would call it the main, classical source for the Development Bank of Kazakhstan. The budgetary funds that we receive are only a part of what is required. And their goal is only to reduce the price, and not to provide the basic amount of funding. Additional budgetary funding in our commitments is 17%, everything else is money from the market.
If it is a question of tenge - this is the placement of our instruments at KASE. But the collapse with liquidity that happened in our market in 2014-2016, very much influenced the market, where the cost of borrowing jumped. There was a situation in which it became not quite clear what the real market value of money is. And since the yield curve has not been formed in the market (at present it is more long-term loans), we, on our part, also tried to influence this process and entered the market of eurobonds in tenge. Foreign investors asked us why we followed the tenge on the international market. We replied, what the price is. They were surprised, since it is quite reasonable to consider that the price of tenge instruments should be formed in the domestic market
If we talk about the expectations of the bank, we hope that the stock market will become the main source of funding with time, when the value of money decreases, and the budget support for cheaper prices will decrease or disappear altogether. Therefore, it is very important for us that our stock market develops consistently. The task of activating the stock market is very urgent now, when it comes to strengthening lending to the economy. But often different "quick-fire approaches" are suggested, which, I believe, will not work, since the emphasis in the development of the stock market should be made on those incomplete systemic issues that are today.
At the same time, today, marking its quarter-century anniversary, KASE faces serious challenges. Since the establishment of the IFC in Astana is a very ambitious, very large state task, the implementation of which involves a qualitative change in the situation on our stock market. IFAC is a large-scale, public, but nevertheless a business project. His success is also not guaranteed. Therefore, for all market institutions - both the current Kazakhstan stock exchange and the new institutions being created within the framework of the IFAC - this is a kind of challenge.
The history of the development of our stock market is full of both very impressive positive successes and significant failures. We remember that the first attempt to create a financial center in Almaty, which coincided with the beginning of the financial crisis of 2007-2009, was unsuccessful. Therefore, it is very important for all institutions to build the right strategies and tactics so that this second attempt is marked by a common success for the entire stock market.
[TYPE] => HTML
)
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Detail text
[~DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
)
[EN_DOCUMENTS] => Array
(
[ID] => 704
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Documents
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => EN_DOCUMENTS
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => F
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => Y
[XML_ID] => 210
[FILE_TYPE] => doc, docx, pdf, ppt, pptx, zip, rar
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => Y
[SEARCHABLE] => Y
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Documents
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[EN_NAME] => Array
(
[ID] => 705
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Title
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => EN_NAME
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 211
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => Y
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 22092
[VALUE] => Оn a new spiral of growth
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => Оn a new spiral of growth
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Title
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[EN_YOUTUBE] => Array
(
[ID] => 706
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Video
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => EN_YOUTUBE
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 212
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Video
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[KZ_NAME] => Array
(
[ID] => 707
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Атауы
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => KZ_NAME
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 213
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => Y
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 22093
[VALUE] => Өсуге жаңа бетбұрыс
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => Өсуге жаңа бетбұрыс
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Атауы
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[KZ_YOUTUBE] => Array
(
[ID] => 708
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Бейне
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => KZ_YOUTUBE
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 214
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Бейне
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[YOUTUBE] => Array
(
[ID] => 709
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Видео
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => YOUTUBE
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 215
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Видео
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[DOCUMENTS] => Array
(
[ID] => 710
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Документы
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => DOCUMENTS
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => F
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => Y
[XML_ID] => 216
[FILE_TYPE] => doc, docx, pdf, ppt, pptx, zip, rar
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => Y
[SEARCHABLE] => Y
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Документы
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[KZ_DOCUMENTS] => Array
(
[ID] => 711
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Құжаттар
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => KZ_DOCUMENTS
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => F
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => Y
[XML_ID] => 217
[FILE_TYPE] => doc, docx, pdf, ppt, pptx, zip, rar
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => Y
[SEARCHABLE] => Y
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Құжаттар
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[KZ_PREVIEW_TEXT] => Array
(
[ID] => 712
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Сипаттамасы
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => KZ_PREVIEW_TEXT
[DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 218
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] => HTML
[USER_TYPE_SETTINGS] => Array
(
[height] => 200
)
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Сипаттамасы
[~DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
)
[KZ_DETAIL_TEXT] => Array
(
[ID] => 713
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Толық сипаттама
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => KZ_DETAIL_TEXT
[DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 219
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] => HTML
[USER_TYPE_SETTINGS] => Array
(
[height] => 200
)
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 22094
[VALUE] => Array
(
[TEXT] => <p>
</p>
<figure class="post__thumb"> <img alt="IMG_0856.jpg" src="/upload/medialibrary/907/IMG_0856.jpg" title="IMG_0856.jpg"> </figure>
<p>
</p>
<p>
1993 жылы ұлттық валюта енгізілердің алдында Ұлттық Банктің шақыруын алып, осы банктің экономикалық зерттеулер және болжау департаменті директорының орынбасары болып жұмыс істей бастадым. Көп ұзамай Ұлттық Банкте Перспективалық зерттеулер орталығы ұйымдастырылды, мен сол орталыққа басшы болып тағайындалдым.
</p>
<p>
Орталық ақша-кредит саясатының құралдары біздің экономикада қалай жұмыс істейтінін қадағалауға тиіс болды. Теорияда олардың немен айналысуға тиістігі түсінікті болатын. Алайда нарықтық экономикасы жоқ елде олардың қалай жұмыс істейтіні түсініксіз еді. Дегенмен, зерттеулер жоғары гиперинфляция жағдайында АКС құралдарының айтарлықтай жақсы жұмыс істегенін көрсеткені таңқаларлық құбылыс болды.
</p>
<p>
Ұлттық валюта енгізілгенге дейін бюджеттің кассалық атқарылуына Қазынашылық емес, нақ осы Ұлттық Банк қызмет көрсетті. Бұл нарықтық экономикадағы қаржы реттеушісі үшін оған тән емес функция болатын. Алайда Ұлттық Банктің құрылымы өте тез өзгеріп отырды: ол нарықтық құрылымға тән функцияларды алды да, қажетті еместерінен арылып отырды. Мысалы, әуелгіде ҚР Ұлттық Банкінде күрделі құрылыс департаменті жұмыс істеді және күрделі құрылысқа жұмсалатын барлық бюджет шығыстары Ұлттық Банк арқылы өтті.
</p>
<p>
Осы департамент қызметкерлерінің бізді: дұрысы инфляциялық процестерді зерттеңдер, барлық жерде инфляция жүріп жатыр – жылына мың пайыз, сендерден не қайыр? – деп бізді жазғыратыны есімде. Бірақ кейін құрылыс департаментінің нарықтық экономикасы бар елдің орталық банкінің құрылымына еш қиылыспайтыны анық болып шықты, бюджетке кассалық қызмет көрсету әуелі арнайы құрылған бюджет банкіне ауыстырылды да, кейін Қаржы министрлігінің Қазынашылығы құрылды.
</p>
<p>
Бұл қаржы нарығының құрылымы мен оның негізгі институттары қалыптасқан уақыт болатын. Онысыз қор нарығы толық шамада дами алмас еді. Ұлттық Банк Үкіметтің қаржы консультанты функцияларын белсенді түрде орындады. Мысалы, жинақтаушы зейнетақы жүйесін жасау идеясы Ұлттық банктен шыққан еді. Және менің ойымша, біздің жағдайда жинақтаушы құрауыштың ынтымақты құрауышпен үйлесімі ең қолайлы шешім болды.
</p>
<p>
Зейнетақы реформасы ең алдымен 90-жылдардың бірінші жартысындағы зейнетақы бойынша үлкен берешекпен байланысты болды. Практика әртүрлі экономикалық жағдайларға және оларды шешу жөніндегі үкіметтің іс–әректіне байланысты кез келген ынтымақты жүйенің зейнетақы төлемдерін теңестіруге әкелетінін көрсетеді. Тек жинақтаушы жүйе ғана көбірек жинаған адамдарға ғана артықшылық береді және олар тиісінше көбірек зейнетақы алады.
</p>
<p>
Жинақтаушы зейнетақы жүйесін құру бастамасының неліктен Ұлттық банктен шыққанын түсіндіруге болады: әлеуметтік мәселелерді шешуден басқа, қор нарығы үшін институционалдық инвесторларды да дамытуды қамтамасыз ету ниеті болды. Бұл шешім 1998 жылы біздің қор нарығымыздың дамуына күшті серпін берді.
</p>
<p>
Зейнетақы реформасының тұжырымдамасы 1997 жылғы көктемде қабылданды. Және оның жинақтаушы зейнетақы жүйесін құруға қатысты бөлігі Ұлттық Банктің және Бағалы қағаздар жөніндегі ұлттық комиссияның бірінші басшылары мен мамандарының қатысуымен әзірленді. Мен зейнетақы реформасын дайындау жөніндегі жұмыс тобының қатысушысы болғандықтан, тұжырымдамаға негізгі ұсыныстарды кімнің ұсынғанын жақсы білемін.
</p>
<p>
Нәтижесінде нақ осы жинақтаушы зейнетақы қорлары 90-жылдардың соңында және 2000-жылдардың басында қор нарығының белсенді түрде дамуына ықпал етті. Соған қарамастан, ЖЗҚ сияқты жаңа институционалдық инвестордың пайда болуы оның қор нарығын дамытуға әсері бөлігінде барлық үмітті толық шамада ақтай алмады.
</p>
<p>
ЖЗҚ қор нарығының дамуына ықпал еткенімен, оның өзі ең алдымен кемелдену кезеңіне жетуге тиіс еді. Ал оған, зейнетақы жарналары түріндегі ақша ағындары зейнетақы төлемдері түріндегі шығыс ағындармен теңгерімделелуі үшін кемінде 20-25 жыл қажет болды. Олай болмаған жағдайда зейнетақы жүйесі қор нарығында шаңсорғыштың рөлін атқарады: инвесторлар қағаздарын өтелгенге дейін ұстайды, сөйтіп қор нарығындағы өтімділікке теріс әсер етеді. Әсіресе бұл бірнеше жекеменшік ЖЗҚ-ны таратып, Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорын құрғаннан кейін айқын көрінді. БЖЗҚ құру тағы бір проблеманы тереңдетті – мемлекеттік қазынашылық облигациялардың ақыры құрылмаған «терең» және өтімділік нарығы жағдайын қиындата түсті.
</p>
<p>
2002 жылы Қаржымині қазынашылық облигациялар эмиссиясының көлемін екі есе ұлғайтты. 2005 жылдан бастап мемлекеттік қазынашылық облигацияларды Қаржымині Қазақстан қор биржасына орналастыра бастады. Соған қарамастан, қазынашылық облигациялары нарығының параметрлері Ұлттық банкке ақша-кредит саясатының мақсаттары үшін ашық нарық операцияларын толық шамада жүргізуге мүмкіндік бермеді. Яғни экономикадағы ақша массасының көлемін реттейтін операциялар жүргізілмеді. Ұлттық банк меншікті мемлекеттік бағалы қағаздарды (МБҚ) эмиссиялай отырып, шын мәнінде қазынашылық облигациялардың қосалқы нарықтағы кемшіліктерінің орнын ақша-кредит саясатының мақсаттары үшін толықтырды. Және Ұлттық банк осы уақытқа дейін ноталарды осы мақсаттар үшін белсенді түрде эмиссиялауда.
</p>
<p>
Егер зейнетақы жүйесінің қор нарығына әсері тұрғысынан алып осы тақырыпты жалғастыратын болсақ, онда жекеменшік ЖЗҚ тарату туралы шешім дұрыс болмаған дер едім. Бұл шешім қор нарығына бірден әсер етті. Қазір мемлекет басшысының зейнетақы жинақтарын жеке меншік басқарушы компанияларға беруді қамтамасыз ету туралы тапсырмасы бар. Мен мұны тезірек жасау қажет деп ойлаймын. Осы жағдайда оны қандай схема бойынша істеу керек деген сұрақ туады. Мүмкін басқарушы компаниялардың әртүрлі басқару стратегияларын иеленуі қажет болар. Және консервативтік және консервативтік емес портфельдердің арасынан біреуін таңдау мүмкіндігі болуға тиіс. Менімше БЖЗҚ-дан жеке меншік зейнетақы қорларына қайта оралу қажет болмайды. Оның үстіне БЖЗҚ бір артықшылығы – оның зейнетақы жинақтарының сақталуына жауапты мемлекеттік институт болуында. Сондықтан БЖЗҚ басқарушы компанияларды анықтауға, олардың мандатын анықтауға, сөйтіп оларға активтерді басқаруға беруге тиіс. Алайда қорда активтердің сақталуы үшін жауапкершілік, төлемдерді бақылау қалады. Басқарушы компаниялар тек кірістілікті ғана қамтамасыз етеді. Бірақ бұл жерде мемлекеттің кепілдігі туралы мәселе туындайды.
</p>
<p>
Халықаралық капитал нарықтарында дамушы нарықтарға арналған лимиттер жабылған 2007 жыл экономика үшін үлкен сынақ болды. Қазақстан үшін, оның қаржы жүйесі үшін бұл жыл дағдарыстың басталуы болған еді. Оған дейін отандық қаржы жүйесі ұзақ уақыт бойы біздің экономикамыздың күшті қозғаушы күшіне айналып үлгірген болатын. Дегенмен сол уақытта құрылыс секторы да сондай қозғаушы күш болғандықтан, біздің банктер ипотекалық облигациялардың эмиссиясы арқылы жылжымайтын мүлік нарығындағы операциялар үшін қорландырылды. Бұл қор нарығындағы операциялардың артуын қамтамасыз етті.
</p>
<p>
Алайда өте оң болып көрінген даму траекториясы және ұзақ мерзімді болып көрінген үрдіс тұрғын үй нарығында пайда болған көпіршікпен үйлесім тапты. Халықаралық капитал нарықтарында дамушы нарықтар үшін лимиттер жабылған 2007 жылы осы көпіршік бірден жарылды. Сондықтан 2007-2009 жылдардағы дағдарыстың тұтастай қаржы секторын, қор нарығын күйреткені кездейсоқтық емес. Алайда кез келген экономикада дағдарыс – бұл қайта дамудың басы, жаңа үрдістер қалыптасуының басы екені белгілі.
</p>
<p>
Біраз уақыт өткен соң экономика да, қаржы секторы мен қор нарығы да теріс құбылыстарды жеңіп, «қызыл аймақтан» шығу мүмкіндігін алды. Қазақстан қор биржасы қор нарығының негізгі институты ретінде дағдарыстан кейінгі кезеңде өзін қалыптасқан институт ретінде көрсетті. Ал қазіргі үрдістерді мен сапалы деп бағалар едім. Ағымдағы жағдай, былайша айтқанда, Қазақстан қор биржасының өткеннен сабақ алғанын көрсетеді.
</p>
<p>
Біздің банк үшін қор нарығы – ол қарыздар көзі, біздің қорлануымыздың маңызды қайнары. Мен оны Қазақстанның Даму банкінің негізгі, классикалық көзі деп атар едім. Біз алып жатқан бюджет қаражаты - бұл бар-жоғы талап етілетін қаражаттың шағын бөлігі ғана. Олардың мақсаты – қорландырудың негізгі сомасын қорландыруды қамтамасыз ету емес, арзандату ғана. Біздің міндеттемелемізде қосымша бюджеттік қорландыру 17%-ды ғана алады, қалған барлығы – бұл нарықтан алынатын ақша.
</p>
<p>
Егер сөз теңге туралы болса – онда ол біздің құралдарымызды KASE-ге орналастыру. Бірақ 2014-2016 жылдары біздің нарықта орын алған өтімділіктегі коллапс нарыққа өте қатты әсер етті, онда қарыздану құны күрт артты. Ақшаның шынайы нарықтық құнының қанша екені түсініксіз болатын жағдай туындады. Нарықта қисық кірістіліктің қалыптаспауына байланысты (қазіргі уақытта бұл ұзақ мерзімді қарыздарға көбірек қатысты), біз өз тарапымыздан осы процеске ықпал етуге талпындық және теңгемен евробондтар нарығына шықтық. Шетелдік инвесторлар біздің неліктен теңгемен халықаралық нарыққа шыққанымызды сұрады. Біз баға үшін деп жауап бердік. Олар таң қалды, өйткені теңгедегі құралдардың бағасы ішкі нарықта қалыптасуға тиіс деп есептеу шындыққа жақын болар еді.
</p>
<p>
Егер банктің алдағы күтетіндері туралы айтар болсақ, біз уақыт өте келе ақшаның құны азайып, арзандатуға арналған бюджеттік қолдау азайса немесе тіпті жоғалса, қор нарығы қорландырудың негізгі көзіне айналады деп үміттенеміз. Сондықтан қор нарығының дәйекті түрде дамығаны біз үшін өте маңызды. Қор нарығын жандандыру міндеті сөз экономиканы кредиттеу туралы болып отырған қазіргі кезде өте өзекті. Дегенмен әртүрлі «шапшаң нәтиже беретін» тәсілдемелер жиі ұсынылады, мен оларды тиімділік береді деп есептемеймін, өйткені қор нарығын дамытуға бүгінде бар, аяқталмаған жүйелік мәселелерге көбірек назар аудару қажет деп санаймын.
</p>
<p>
Бұл ретте бүгінде KASE өзінің ширек ғасырлық мерейтойын атай отырып, күрделі сын-тегеуріндердің алдында тұр. Өйткені Астанада АХҚО құру – өте көтеріңкі, өте маңызды мемлекеттік міндет, оны іске асыру біздің қор нарығымыздағы жағдайды сапалық жағынан өзгертуді болжайды. АХҚО – бұл ауқымды, мемлекеттік болғанымен, ол бизнес-жоба. Оның сәттілігіне де кепілдік берілмейді. Сондықтан нарықтың барлық институттары үшін – және қазіргі Қазақстан қор биржасы мен АХҚО шеңберінде құрылатын жаңа институттар үшін – бұл өзіндік сын-тегеурін.
</p>
<p>
Біздің қор нарығымыздың даму тарихы өте әсерлі оң жетістіктерге де, елеулі сәтсіздіктерге де толы. 2007-2009 жылдардағы қаржы дағдарысының басына дөп келген Алматыда қаржы орталығын құрудың алғашқы талпынысы сәтсіз болғаны біздің есімізде. Сондықтан екінші талпыныстың бүкіл қор нарығына табыс әкелуі үшін барлық институттарға дұрыс стратегия мен тактика ұстану өте маңызды болмақ.
</p>
<br>
[TYPE] => HTML
)
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
1993 жылы ұлттық валюта енгізілердің алдында Ұлттық Банктің шақыруын алып, осы банктің экономикалық зерттеулер және болжау департаменті директорының орынбасары болып жұмыс істей бастадым. Көп ұзамай Ұлттық Банкте Перспективалық зерттеулер орталығы ұйымдастырылды, мен сол орталыққа басшы болып тағайындалдым.
Орталық ақша-кредит саясатының құралдары біздің экономикада қалай жұмыс істейтінін қадағалауға тиіс болды. Теорияда олардың немен айналысуға тиістігі түсінікті болатын. Алайда нарықтық экономикасы жоқ елде олардың қалай жұмыс істейтіні түсініксіз еді. Дегенмен, зерттеулер жоғары гиперинфляция жағдайында АКС құралдарының айтарлықтай жақсы жұмыс істегенін көрсеткені таңқаларлық құбылыс болды.
Ұлттық валюта енгізілгенге дейін бюджеттің кассалық атқарылуына Қазынашылық емес, нақ осы Ұлттық Банк қызмет көрсетті. Бұл нарықтық экономикадағы қаржы реттеушісі үшін оған тән емес функция болатын. Алайда Ұлттық Банктің құрылымы өте тез өзгеріп отырды: ол нарықтық құрылымға тән функцияларды алды да, қажетті еместерінен арылып отырды. Мысалы, әуелгіде ҚР Ұлттық Банкінде күрделі құрылыс департаменті жұмыс істеді және күрделі құрылысқа жұмсалатын барлық бюджет шығыстары Ұлттық Банк арқылы өтті.
Осы департамент қызметкерлерінің бізді: дұрысы инфляциялық процестерді зерттеңдер, барлық жерде инфляция жүріп жатыр – жылына мың пайыз, сендерден не қайыр? – деп бізді жазғыратыны есімде. Бірақ кейін құрылыс департаментінің нарықтық экономикасы бар елдің орталық банкінің құрылымына еш қиылыспайтыны анық болып шықты, бюджетке кассалық қызмет көрсету әуелі арнайы құрылған бюджет банкіне ауыстырылды да, кейін Қаржы министрлігінің Қазынашылығы құрылды.
Бұл қаржы нарығының құрылымы мен оның негізгі институттары қалыптасқан уақыт болатын. Онысыз қор нарығы толық шамада дами алмас еді. Ұлттық Банк Үкіметтің қаржы консультанты функцияларын белсенді түрде орындады. Мысалы, жинақтаушы зейнетақы жүйесін жасау идеясы Ұлттық банктен шыққан еді. Және менің ойымша, біздің жағдайда жинақтаушы құрауыштың ынтымақты құрауышпен үйлесімі ең қолайлы шешім болды.
Зейнетақы реформасы ең алдымен 90-жылдардың бірінші жартысындағы зейнетақы бойынша үлкен берешекпен байланысты болды. Практика әртүрлі экономикалық жағдайларға және оларды шешу жөніндегі үкіметтің іс–әректіне байланысты кез келген ынтымақты жүйенің зейнетақы төлемдерін теңестіруге әкелетінін көрсетеді. Тек жинақтаушы жүйе ғана көбірек жинаған адамдарға ғана артықшылық береді және олар тиісінше көбірек зейнетақы алады.
Жинақтаушы зейнетақы жүйесін құру бастамасының неліктен Ұлттық банктен шыққанын түсіндіруге болады: әлеуметтік мәселелерді шешуден басқа, қор нарығы үшін институционалдық инвесторларды да дамытуды қамтамасыз ету ниеті болды. Бұл шешім 1998 жылы біздің қор нарығымыздың дамуына күшті серпін берді.
Зейнетақы реформасының тұжырымдамасы 1997 жылғы көктемде қабылданды. Және оның жинақтаушы зейнетақы жүйесін құруға қатысты бөлігі Ұлттық Банктің және Бағалы қағаздар жөніндегі ұлттық комиссияның бірінші басшылары мен мамандарының қатысуымен әзірленді. Мен зейнетақы реформасын дайындау жөніндегі жұмыс тобының қатысушысы болғандықтан, тұжырымдамаға негізгі ұсыныстарды кімнің ұсынғанын жақсы білемін.
Нәтижесінде нақ осы жинақтаушы зейнетақы қорлары 90-жылдардың соңында және 2000-жылдардың басында қор нарығының белсенді түрде дамуына ықпал етті. Соған қарамастан, ЖЗҚ сияқты жаңа институционалдық инвестордың пайда болуы оның қор нарығын дамытуға әсері бөлігінде барлық үмітті толық шамада ақтай алмады.
ЖЗҚ қор нарығының дамуына ықпал еткенімен, оның өзі ең алдымен кемелдену кезеңіне жетуге тиіс еді. Ал оған, зейнетақы жарналары түріндегі ақша ағындары зейнетақы төлемдері түріндегі шығыс ағындармен теңгерімделелуі үшін кемінде 20-25 жыл қажет болды. Олай болмаған жағдайда зейнетақы жүйесі қор нарығында шаңсорғыштың рөлін атқарады: инвесторлар қағаздарын өтелгенге дейін ұстайды, сөйтіп қор нарығындағы өтімділікке теріс әсер етеді. Әсіресе бұл бірнеше жекеменшік ЖЗҚ-ны таратып, Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қорын құрғаннан кейін айқын көрінді. БЖЗҚ құру тағы бір проблеманы тереңдетті – мемлекеттік қазынашылық облигациялардың ақыры құрылмаған «терең» және өтімділік нарығы жағдайын қиындата түсті.
2002 жылы Қаржымині қазынашылық облигациялар эмиссиясының көлемін екі есе ұлғайтты. 2005 жылдан бастап мемлекеттік қазынашылық облигацияларды Қаржымині Қазақстан қор биржасына орналастыра бастады. Соған қарамастан, қазынашылық облигациялары нарығының параметрлері Ұлттық банкке ақша-кредит саясатының мақсаттары үшін ашық нарық операцияларын толық шамада жүргізуге мүмкіндік бермеді. Яғни экономикадағы ақша массасының көлемін реттейтін операциялар жүргізілмеді. Ұлттық банк меншікті мемлекеттік бағалы қағаздарды (МБҚ) эмиссиялай отырып, шын мәнінде қазынашылық облигациялардың қосалқы нарықтағы кемшіліктерінің орнын ақша-кредит саясатының мақсаттары үшін толықтырды. Және Ұлттық банк осы уақытқа дейін ноталарды осы мақсаттар үшін белсенді түрде эмиссиялауда.
Егер зейнетақы жүйесінің қор нарығына әсері тұрғысынан алып осы тақырыпты жалғастыратын болсақ, онда жекеменшік ЖЗҚ тарату туралы шешім дұрыс болмаған дер едім. Бұл шешім қор нарығына бірден әсер етті. Қазір мемлекет басшысының зейнетақы жинақтарын жеке меншік басқарушы компанияларға беруді қамтамасыз ету туралы тапсырмасы бар. Мен мұны тезірек жасау қажет деп ойлаймын. Осы жағдайда оны қандай схема бойынша істеу керек деген сұрақ туады. Мүмкін басқарушы компаниялардың әртүрлі басқару стратегияларын иеленуі қажет болар. Және консервативтік және консервативтік емес портфельдердің арасынан біреуін таңдау мүмкіндігі болуға тиіс. Менімше БЖЗҚ-дан жеке меншік зейнетақы қорларына қайта оралу қажет болмайды. Оның үстіне БЖЗҚ бір артықшылығы – оның зейнетақы жинақтарының сақталуына жауапты мемлекеттік институт болуында. Сондықтан БЖЗҚ басқарушы компанияларды анықтауға, олардың мандатын анықтауға, сөйтіп оларға активтерді басқаруға беруге тиіс. Алайда қорда активтердің сақталуы үшін жауапкершілік, төлемдерді бақылау қалады. Басқарушы компаниялар тек кірістілікті ғана қамтамасыз етеді. Бірақ бұл жерде мемлекеттің кепілдігі туралы мәселе туындайды.
Халықаралық капитал нарықтарында дамушы нарықтарға арналған лимиттер жабылған 2007 жыл экономика үшін үлкен сынақ болды. Қазақстан үшін, оның қаржы жүйесі үшін бұл жыл дағдарыстың басталуы болған еді. Оған дейін отандық қаржы жүйесі ұзақ уақыт бойы біздің экономикамыздың күшті қозғаушы күшіне айналып үлгірген болатын. Дегенмен сол уақытта құрылыс секторы да сондай қозғаушы күш болғандықтан, біздің банктер ипотекалық облигациялардың эмиссиясы арқылы жылжымайтын мүлік нарығындағы операциялар үшін қорландырылды. Бұл қор нарығындағы операциялардың артуын қамтамасыз етті.
Алайда өте оң болып көрінген даму траекториясы және ұзақ мерзімді болып көрінген үрдіс тұрғын үй нарығында пайда болған көпіршікпен үйлесім тапты. Халықаралық капитал нарықтарында дамушы нарықтар үшін лимиттер жабылған 2007 жылы осы көпіршік бірден жарылды. Сондықтан 2007-2009 жылдардағы дағдарыстың тұтастай қаржы секторын, қор нарығын күйреткені кездейсоқтық емес. Алайда кез келген экономикада дағдарыс – бұл қайта дамудың басы, жаңа үрдістер қалыптасуының басы екені белгілі.
Біраз уақыт өткен соң экономика да, қаржы секторы мен қор нарығы да теріс құбылыстарды жеңіп, «қызыл аймақтан» шығу мүмкіндігін алды. Қазақстан қор биржасы қор нарығының негізгі институты ретінде дағдарыстан кейінгі кезеңде өзін қалыптасқан институт ретінде көрсетті. Ал қазіргі үрдістерді мен сапалы деп бағалар едім. Ағымдағы жағдай, былайша айтқанда, Қазақстан қор биржасының өткеннен сабақ алғанын көрсетеді.
Біздің банк үшін қор нарығы – ол қарыздар көзі, біздің қорлануымыздың маңызды қайнары. Мен оны Қазақстанның Даму банкінің негізгі, классикалық көзі деп атар едім. Біз алып жатқан бюджет қаражаты - бұл бар-жоғы талап етілетін қаражаттың шағын бөлігі ғана. Олардың мақсаты – қорландырудың негізгі сомасын қорландыруды қамтамасыз ету емес, арзандату ғана. Біздің міндеттемелемізде қосымша бюджеттік қорландыру 17%-ды ғана алады, қалған барлығы – бұл нарықтан алынатын ақша.
Егер сөз теңге туралы болса – онда ол біздің құралдарымызды KASE-ге орналастыру. Бірақ 2014-2016 жылдары біздің нарықта орын алған өтімділіктегі коллапс нарыққа өте қатты әсер етті, онда қарыздану құны күрт артты. Ақшаның шынайы нарықтық құнының қанша екені түсініксіз болатын жағдай туындады. Нарықта қисық кірістіліктің қалыптаспауына байланысты (қазіргі уақытта бұл ұзақ мерзімді қарыздарға көбірек қатысты), біз өз тарапымыздан осы процеске ықпал етуге талпындық және теңгемен евробондтар нарығына шықтық. Шетелдік инвесторлар біздің неліктен теңгемен халықаралық нарыққа шыққанымызды сұрады. Біз баға үшін деп жауап бердік. Олар таң қалды, өйткені теңгедегі құралдардың бағасы ішкі нарықта қалыптасуға тиіс деп есептеу шындыққа жақын болар еді.
Егер банктің алдағы күтетіндері туралы айтар болсақ, біз уақыт өте келе ақшаның құны азайып, арзандатуға арналған бюджеттік қолдау азайса немесе тіпті жоғалса, қор нарығы қорландырудың негізгі көзіне айналады деп үміттенеміз. Сондықтан қор нарығының дәйекті түрде дамығаны біз үшін өте маңызды. Қор нарығын жандандыру міндеті сөз экономиканы кредиттеу туралы болып отырған қазіргі кезде өте өзекті. Дегенмен әртүрлі «шапшаң нәтиже беретін» тәсілдемелер жиі ұсынылады, мен оларды тиімділік береді деп есептемеймін, өйткені қор нарығын дамытуға бүгінде бар, аяқталмаған жүйелік мәселелерге көбірек назар аудару қажет деп санаймын.
Бұл ретте бүгінде KASE өзінің ширек ғасырлық мерейтойын атай отырып, күрделі сын-тегеуріндердің алдында тұр. Өйткені Астанада АХҚО құру – өте көтеріңкі, өте маңызды мемлекеттік міндет, оны іске асыру біздің қор нарығымыздағы жағдайды сапалық жағынан өзгертуді болжайды. АХҚО – бұл ауқымды, мемлекеттік болғанымен, ол бизнес-жоба. Оның сәттілігіне де кепілдік берілмейді. Сондықтан нарықтың барлық институттары үшін – және қазіргі Қазақстан қор биржасы мен АХҚО шеңберінде құрылатын жаңа институттар үшін – бұл өзіндік сын-тегеурін.
Біздің қор нарығымыздың даму тарихы өте әсерлі оң жетістіктерге де, елеулі сәтсіздіктерге де толы. 2007-2009 жылдардағы қаржы дағдарысының басына дөп келген Алматыда қаржы орталығын құрудың алғашқы талпынысы сәтсіз болғаны біздің есімізде. Сондықтан екінші талпыныстың бүкіл қор нарығына табыс әкелуі үшін барлық институттарға дұрыс стратегия мен тактика ұстану өте маңызды болмақ.
[TYPE] => HTML
)
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Толық сипаттама
[~DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
)
[PHOTOGALLERY] => Array
(
[ID] => 714
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Фотогалерея
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => PHOTOGALLERY
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => F
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => Y
[XML_ID] => 220
[FILE_TYPE] => jpg, gif, bmp, png, jpeg
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => Y
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Фотогалерея
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
[HEAD] => Array
(
[ID] => 790
[TIMESTAMP_X] => 2019-07-29 11:30:26
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Руководитель
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => HEAD
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => E
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] =>
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 126
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] =>
[VALUE] =>
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] =>
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Руководитель
[~DEFAULT_VALUE] =>
)
)
[DISPLAY_PROPERTIES] => Array
(
[EN_PREVIEW_TEXT] => Array
(
[ID] => 702
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Description
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => EN_PREVIEW_TEXT
[DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 208
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => N
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] => HTML
[USER_TYPE_SETTINGS] => Array
(
[height] => 200
)
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 22090
[VALUE] => Array
(
[TEXT] => KASE: HISTORY IN PERSONS
[TYPE] => HTML
)
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => Array
(
[TEXT] => KASE: HISTORY IN PERSONS
[TYPE] => HTML
)
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Description
[~DEFAULT_VALUE] => Array
(
[TEXT] =>
[TYPE] => HTML
)
[DISPLAY_VALUE] => KASE: HISTORY IN PERSONS
)
[EN_NAME] => Array
(
[ID] => 705
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Title
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => EN_NAME
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 211
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => Y
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 22092
[VALUE] => Оn a new spiral of growth
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => Оn a new spiral of growth
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Title
[~DEFAULT_VALUE] =>
[DISPLAY_VALUE] => Оn a new spiral of growth
)
[KZ_NAME] => Array
(
[ID] => 707
[TIMESTAMP_X] => 2019-03-14 14:50:54
[IBLOCK_ID] => 146
[NAME] => Атауы
[ACTIVE] => Y
[SORT] => 500
[CODE] => KZ_NAME
[DEFAULT_VALUE] =>
[PROPERTY_TYPE] => S
[ROW_COUNT] => 1
[COL_COUNT] => 30
[LIST_TYPE] => L
[MULTIPLE] => N
[XML_ID] => 213
[FILE_TYPE] =>
[MULTIPLE_CNT] => 5
[TMP_ID] =>
[LINK_IBLOCK_ID] => 0
[WITH_DESCRIPTION] => N
[SEARCHABLE] => Y
[FILTRABLE] => N
[IS_REQUIRED] => N
[VERSION] => 1
[USER_TYPE] =>
[USER_TYPE_SETTINGS] =>
[HINT] =>
[PROPERTY_VALUE_ID] => 22093
[VALUE] => Өсуге жаңа бетбұрыс
[DESCRIPTION] =>
[VALUE_ENUM] =>
[VALUE_XML_ID] =>
[VALUE_SORT] =>
[~VALUE] => Өсуге жаңа бетбұрыс
[~DESCRIPTION] =>
[~NAME] => Атауы
[~DEFAULT_VALUE] =>
[DISPLAY_VALUE] => Өсуге жаңа бетбұрыс
)
)
[IPROPERTY_VALUES] => Array
(
)
[PREVIEW_IMAGE] => /upload/resize_cache/iblock/1d6/352_450_240cd750bba9870f18aada2478b24840a/IMG_0856.jpg
)
